Kotjesmolen

De Kotjesmolen of Oliemolen Tytgat was een houten oliewindmolen in de Groenstraat 20, tegenover de Lendeleesestraat op het grondgebied Izegem, op 1,2 kilometer ten noorden van de kerk van Lendelede.

De staakmolen op teerlingen werd opgericht tussen 1795 en 1803.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar (van de molen, molenaarswoning en het hof): Callens-De Wulf Amand, de weduwe, olieslaagster te Lendelede
- 14.04.1841, verkoop: Tytgat-Lammertyn Ignace, molenaar te Lendelede (notaris Wallays)
- later, erfenis: de weduwe (en kinderen?) (overlijden van Ignace Tytgat)
- 13.07.1876, erfenis: a) Tytgat Rosalie, kleermaakster te Lendelede en b) haar zus Tytgat Mathilde, winkelierster te Lendelede (overlijden van de weduwe Lammertyn van Ignace Tytgat)

Op de Atlas der Buurtwegen (1847) wordt de molenaarswoning weergegeven, met vermelding van het toponiem "Kotje Molen". De huidige woning werd opgetrokken in 1851 door molenaar Ignatius Tytgat, ter vervanging van een oudere molenaarswoning. Zijn erfgenamen (de gezusters Rosalie en Mathilde Tytgat uit Lendelede) lieten schuin daarop, aan de noordzijde, langsheen de (zij)straat, rond 1875 een magazijn aanbouwen.

De molen viel om op 24 december 1895 en werd niet herbouwd. Het kadaster registreerde in 1909 de omvorming van het magazijn tot landgebouw,

Ten noordoosten van de vroegere molen bevinden zich nu nog de molenaarswoning "Kotjesmolenhof" en het wegkruis "Kotjesmolenkruis". Ze zijn opgenomen in de vastgestelde inventaris vanhet bouwkundig erfgoed.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Bouwkundige beschrijving van het Kotjesmolenhof en Kotjesmolenkruis (Agentschap Onroerend Erfgoed)

Molenaarshuis en aangebouwde magazijnvleugel op grondplan in een stompe hoek, gelegen op de hoek van de Groenstraat bij de grens met Izegem. Woonhuis van vijf traveeën onder zadeldak in mechanische pannen, met gecementeerde gevel in voegwerkimitatie. Getoogde muuropeningen waarin houten schuiframen met bewaarde luiken. Gescheiden van de straat door een kleine voortuin.
Houten groengeschilderd kruis bevestigd tegen de straatgevel van de molenaarswoning, met gietijzeren Christusbeeld geschilderd in zilver, met bovenaan banderol "INRI" en onderaan een doodshoofd met knekels.
Ten noorden aangebouwd magazijngedeelte langsheen de straat, bestaande uit donkerrode baksteenbouw onder zadeldak in Vlaamse pannen, o.m. gesmoord; kleine overkraging met gekartelde bebording. Straatgevel met halfronde hoge vensteropeningen met druiplijst, getoogde poort- en deuropeningen dichtgemetseld. Uitgebreid met nieuwer staldeel aan de oostzijde, cf. lichtere baksteentint.

Archieven
Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Lendelede, 1852/9, 1877/8, 1909/23.

Werken
Johan Delaere, "Verdwenen molens te Lendelede", in Lethae, nr. 4, 1982, p. 1-17.
Johan Delaere, "75 Lendeleedse straatnamen", in Lethae, nr. 14, 1995.
Johan Delaere, "Geschiedenis van Lendelede tot 2000", Kortrijk, 2000.
Lendelede heden en verleden. Kijkboek 1996, Lendelede, 1996, p. 160.
Herman Holemans, "Westvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 4. Gemeenten K-L", Kinrooi, 1997.
Hendrik Priem, De twee molens van het Kotje, in Ten Mandere, jg. 2017, nr. 2.