Ruiselede (Wingene), Vlaanderen, West-Vlaanderen
- Naam
- Ravenestmolen, Ravennestmolen, Plaatsemolen, Kleine Eeckhoutmolen
- Ligging
Poekevoetweg 26
8755 Ruiselede (Wingene)
oostzijde
naast het hof Ravenest
500 m NO v.d. kerk
Vlaanderen - West-Vlaanderen
- Gebouwd
- ca. 1400 / voor 1571 / voor 1627
- Verdwenen
- ca. 1580 , oorlog / 1912, sloop
- Type
- Staakmolen
- Functie
- Korenmolen
- Bescherming
- niet,
- Database nummer
- 2921
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
De "Ravenestmolen" was een houten korenwindmolen op molenwal aan de oostzijde van de Poekevoetweg (nr. 26), naast de hoeve Ravenest (nr. 24). Deze hoeve was evenwel niet de molenaarswoning (nr. 22).
De molen werd rond 1400 opgericht.
In 1571 werd hij vermeld als "meulen gheseyt Raveneste" (De Flou).
Volgens de penningkohieren van Ruiselede van 1572 werd hij door de eigenaar, de Vrouwe douarière van Poeke, verpacht aan Joos de Vriese: "Jos De Vriese pacht jegens de Vrouwe douarière van Poucques, een Coorenmeulen ghestaen te Ruyselede bij de kercke ende ghenaemt Ravenest of Kleine Eekhout meulen".
Na de vernieling rond 1580 werd hij voor 1627 herbouwd. Op de "Grenskaart tussen de kasselrijen Kortrijk en de Oudburg" van 1627, geschilderd door landmeter Lodewijk de Bersacques als "Ravenest muellene" ook "Plaatsemolen".
Hij behoorde in 1697 nog steeds toe aan de heren van Poeke en was bewoond door Jan Rots, toenmalig baljuw van het Poekse in Ruiselede.
In 1713 werd de molen verkocht door Livinus Cannoot. De instel bedroeg 200 ponden en de molen verbleef bij Jos vande Putte; op de tweede zitdag was er geen verhoog; op de derde zitdag werd hij verhoogd door David Gernay. De feitelijke koper was Adriaan van de Moortele vor 657.10.00 ponden.
Tussen de 16de en de 18de eeuw werd de molen bediend door de molenaarsfamilie Braet.
In 1845 was brouwer Ferdinand Dewulf (cf. Aalterstraat nr. 4) eigenaar van de hoeve met landerijen. In de omgeving lag het hoppeveld van de brouwerij. De aanwezigheid van de molen gaf op het eind van de 18de eeuw aan de brouwerij langs de Aalterstraat de naam "De Molen".
We zien de molen aangeduid op:
- Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen en met de benaming "Raevenest".
- Primitief kadasterplan (ca. 1830)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844): enkel de molenwal
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855)
Op 26 maart 1863 werd de molen verkocht door notaris De Keyzer in café de Hert bij Louis Claerhout te Lotenhulle. Het was de nalatenschap van Bernard de Witte en Maria Theresia Danneels - Eugenie de Witte die tweemaal huwde: een eerste maal met Augustus van Wonterghem en een tweede maal met Charles Louis Sucaet. Koop 14 was "Een korenwindmolen, gestaan te Ruiselede, genoemd Plaatsemolen". Koper was Frederick Hoste, mulder te Ruiselede voor 3670 frank. Deze Frederick Hoste was gehuwd met Robertijne Tydgat en berentte de molen met 2000 frank ten voordele van Benoit van Outrive, notaris en burgemeester te Ruiselede.
Op 14 december 1891 schonk F. Hoste-Tydgat bij akte van notaris Geersens (nr. 1219) de molen aan zijn dochters Alida en Octavie voor de twee vijfden. De drie vijfden zouden ze uitkeren aan Emile Hoste (Vorst, Brussel), Leonie en Richard Hoste te Ruiselede, hun broers en zus. De hypotheek was ten laste van Alida en Octavie Hoste. Zo ontvingen ze samen 8200 frank.
De molenaarsfamilie Hoste brak de staakmolen af in 1912 en liet de molenwal afvoeren. Op de vrijgekomen plaats bouwden de Hostes een huis. In 1975 was die bewoond door Cyriel Carrette-De Windt.
Over de molenaarswoning (Poekevoetweg 22) - Agentschap Onroerend Erfgoed
De voormalige molenaarswoning bestaat nog en is vastgesteld als bouwkundig erfgoed. Vermoedelijk met 18de-eeuwse kern of nog ouder. Naast en achter het erf loopt de Motebeek die hier vroeger een verbreding kende, in de volksmond "Medard Volder's wal" genoemd naar de toenmalige bewoner van de hoeve. Gerenoveerde dorpshoeve met schuurstalvolume. Verankerd woonhuis met witbepleisterde muren boven een grijze plint onder zadeldak (mechanische pannen). Steunbeer tegen de linkerhoek van de voorgevel. Rechthoekige muuropeningen, beluikte vensters, vernieuwd schrijnwerk naar oud model. Links een lager, aanleunend (recenter) volume onder rieten dak. Ten zuiden van het begraasde erf bevindt zich de dwarsschuur in rode, verankerde baksteen onder zadeldak (Vlaamse pannen).
Over de hoeve Ravennest (Poekevoetweg 24) - Agenstschap Onroerend Erfgoed
De hoeve met bijgebouwen staat afgebeeld op het primitief kadasterplan (ca. 1830) en kent in de loop van de 19de en 20ste eeuw meerdere wijzigingen. Het woonhuis wordt volgens kadastergegevens ca. 1988 afgebroken.
De site is omhaagd met aan de oostkant de oude toegang met smeedijzeren hekken gevat in met klimop overwoekerde pijlers. In de linkerpijler een spitsboognis met beeld van Maria. Van de vroegere gebouwen is enkel de stalling bewaard, gelegen langs een restant van de oude "Poucques Voetweg" zoals te zien op de Atlas der Buurtwegen (1842), dat nu nog doorloopt tot aan de Ommegangstraat. Tuin met oude boomgaard en enkele beuken.
Eigenaars van de molen na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Hoste Bernardus, molenaar te Ruiselede
- 05.06.1842, erfenis: de kinderen en consoort voor 257/8192 delen , wie de overige delen toebehoren is niet vermeld in het kadaster (kinderen: a) Hoste Bernard, molenaar te Ruiselede, b) Hoste Frederic, handelaar te Ruiselede, c) Hoste Colette, zonder beroep te Ruiselede, d) Hoste Charles Louis, handelaar te Tielt); consoort: Schelpe-Vandemoortele Bruno, bakker te Nevele (overlijden van Leon Hoste).
- 02.10.1845, verkoop: Hoste-Tytgat Fredericus voor 252.121/262.144 delen, molenaar te Ruiselede (onderhandse akte)
- 27.01.1890, erfenis: en de kinderen (kinderen: a) Hoste Alida, b) Hoste Octavia, c) Hoste Emile, d) Hoste Léonie en e) Hoste Richard) (overlijdenvan vrouw Tytgat)
- 14.12.1891, gift: a) Hoste Alida, zonder beroep te Ruiselede en b) Hoste Octavia, zonder beroep te Ruiselede (notaris Geersens)
Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Aanvullende informatie
Literatuur
Archieven
- Stadsarchief Gent, Penningkohieren Ruiselede, 1569.
- Stadsarchief Gent, Penningkohieren Ruiselede, 1572.
- Stadsarchief Gent, Penningkohieren Ruiselede, 1577.
- Rijksarchief Brugge, Frans Fonds, nr. 2706.
- Rijksarchief Brugge, Kaarten en Plannen, nr. 1509 (Grenskaart tussen de kasselrijen Kortrijk en de Oudburg", geschilderd door landmeter Lodewijk de Bersacques, 1627.
- Ferrariskaart (ca. 1775)
- Primitief kadasterplan (ca. 1830)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855)
- Kadasterarchif West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Ruiselede, 1988/32 (afbraak woonhuis van de hoeve Ravennest).
Werken
- Braet André, De familie Braet: daar bij de molens…, in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 1, nr. 1, 1984, p. 27-34..
- Braet André, "Ruiselede in moeilijke tijden (1550-1600). Sociaal-economische schets", Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 18, nr. 3, 2001, p. 124.
- Braet M., "Familie Dewulf-De Ro en brouwerij De Molen, in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 20, nr. 4, 2003, p. 155.
- Claeys M., Pompbuizen, in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 8, nr. 3, 1991, p. 131.
- De Flou Karel, "Toponymie van Westelijk Vlaanderen".
- Deguffroy Geert, Ruiseleeds Molenrepertorium, in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 14, nr. 2, 1997.
- Deguffroy Geert & Depredomme J., "Ruiseleedse plaatsnamen", iOud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 10, nr. 4, 1993, p. 184.
- Depredomme J., "Ruiseleedse Ruiseleedse gebouwen en plaatsnamen op de Grenskaart van 1627, in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 2, nr. 2, 1985, p. 87-92.
- Holemans Herman, "Westvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten P-R", Rotem, 2001.
- Van Severen A., "Adieu au Village", Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 11, nr. 2, 1994, p. 57-64.
- Van Vlaenderen Patricia & Martien Vranckx Martien, Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Ruiselede, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL39, 2008/
Persberichten
- R.D., "De molens te Ruiselede", in: De Zondag, 27 april 1957.
- R.D., "Molens van Ruiselede vroeger en nu", in: De Zondag, 28 april en 5, 12 en 19 mei 1972.