Molenechos's Homepage Molenechos.org

Ruiselede (Wingene), Vlaanderen, West-Vlaanderen

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Poekemolen, Maenhouts molen, Zwijnshagemolen
Ligging

Poekestraat 108


8755 Ruiselede (Wingene)
Molenakker
2,9 km NO v.d. kerk
kadasterperceel D671
Vlaanderen - West-Vlaanderen
Gebouwd
voor 1500
Verdwenen
1925 - voorjaar, sloop
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Bescherming
niet,
Database nummer
2920
© Foto Patricia Van Vlaenderen, 02.06.2008

Beschrijving / geschiedenis

De "Poekemolen", ook Zwijnshaeghemolen en Maenhouts molen (naar de laatste uitbater) genoemd, was een houten korenwindmolen aan de zuidzijde van de Poekestraa (nr. 108), dicht tegen de grens met Poeke. 

De molen bestond al in de 15de eeuw. In 1500 werd melding gemaakt van de molen van Poeke, met molenwal, staande op een halve kilometer van het kasteel van Poeke. Tot het einde van het Ancien Regime bleef hij in het bezit van de heren van Poeke.  Rond 1830 was Jan Callewaert, rentenier uit Aarsele, de eigenaar.

We vinden de molen aangeduid op:
- Primitief kadasterplan van Ruiselede (ca. 1830)
- Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen en met de benaming) "Poucque Meulen". 
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1842) met de benmaing "Poucke Molen"
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) met de benmaing "Poucke Molen"
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860)

De staakmolen werd in het voorjaar 1925 gesloopt.

De achterin geleven hoeve met losse bestanddelen, bereikbaar via een onverharde oprit, is opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed. Deze hoeve staat afgebeeld po het primitief kadasterplan van ca. 1830. Volgens kadastergegevens werd de woning in 1913 vergroot en de landgebouwen aangepast. Rond 1930 gebeuren enkele wijzigingen aan de woning en wordt een nieuw landgebouw opgericht. Rond 1944 werd de woning vergoot en werden opnieuw een aantal landgebouwen bijgebouwd. Woonhuis in verankerde baksteen onder zadeldak (mechanische pannen). Dubbelhuis van drie traveeën met gecementeerde voorgevel en rechthoekige muuropeningen.
Schuurstalvolume ten zuiden van het erf, verankerde baksteenbouw onder zadeldak (Vlaamse pannen). Tijdens de opmaak van de inventaris werd het gevelparement vernieuwd.

In 1975 plaatste de gemeente Ruiselede een houten maquette van de "Poekemolen" op de hoek met de Grensstraat tegenover de plaats van de oude molenwal. Zoals de verdwenen molen is het een tweezolder staakmolen. Het molentje heeft een werkzaam gemaal en wordt in bedrijf gehouden.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Callewaert Jan, de weduwe, rentenierster te Aarsele; de huurder-molenaar is Claeys Philippe
- later, eigenaar: Wibo Benjamin Louis en de kinderen
- latter, erfenis: de kinderen (overlijden van Benjamin Wibo)
- 01.10.1873, deling: Wibo Mathilde, eigenares te Aarsele (notaris Braet)
- 1879, huwelijk: Pypaert-Wibo August, koopman te Aarsele
- later, mutatie: Wybo Ernest en consoorten
- 28.01.1901, verkoop: D'Huvettere-Vandewalle Eduardus, bakker te Ruiselede (notaris Vander Heyde)
- 16.11.1923, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Eduardus D'Huvettere)
- 16.06.1925, verkoop: Maenhout-Grootaert Octaaf Jozef, landbouwer te Ruiselede (notaris Demûelenaere - hofstedeke met medegaande bouw- en zaailanden op Molenakker - de windmolen wordt niet meer vermeld)

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Archieven
- Stadsarchief Gent, Penningkohieren Ruiselede, 1569.
- Stadsarchief Gent, Penningkohieren Ruiselede, 1572.
- Stadsarchief Gent, Penningkohieren Ruiselede, 1577.
- Ferrariskaart (ca. 1775)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1842)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855)
- Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Ruiselede, 1913/18, 1929/43, 1930/28, 1944/15.

Werken
- M. Braet, Familie Constant en Jules Verstraete, in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 18, nr. 3, 2001, p. 99.
- G. Deguffroy, Ruiseleeds Molenrepertorium, in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 14, nr. 2, 1997, p. 80-84.
- G. Deguffroy & J. Depredomme, "Ruiseleedse plaatsnamen", in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 10, nr. 4, 1993, p. 182-183
- P. Van Vlaenderen & M. Vranckx, Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Ruiselede, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL39, 2008.
- H. Holemans, "Westvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten P-R", Rotem, 2001.

Persberichten
- R.D., "De molens te Ruiselede", in: De Zondag, 27 april 1957;
- R.D., "Molens van Ruiselede vroeger en nu", in: De Zondag, 28 april en 5, 12 en 19 mei 1972