Windmolen De Neef

De Windmolen De Neef of de Molen van Warmelo was een houten korenwindmolen op de noordelijke hoek van de Muilemlaan (nr. 86) en de Lostraat. We zien hem aangeduid op het oude kadasterplan van P.C. Popp (ca. 1860). Daar wordt de weg waar de molen gewoon de "Voetweg van Liedekerke naar Sint-Katherina-Lombeek" genoemd. Op een recenter kadasterplan staat de molen opgesteld aan de "Molenbaan". In de volksmond werd dat Moojlebuin en het gemeentebestuur van Lombeek doopten de straat uiteindelijk om tot Muilemlaan.

Egidius De Backer, zoon van Petrus en Anna Maria De Roock, bouwde in 1856 een houten windmolen op zijn landerijen gelegen op de Grote Heide. Blijkbaar bracht Egidius de standaardmolen met paard en kar naar St. Katherina–Lombeek en was de windreus afkomstig uit een Waals dorp, gelegen ten zuiden van Waterloo. Op 31 december 1859 werd de molen op de Grote Heide verhuurd, voor een termijn van vegen jaar, aan Joannes Baptista De Neef, de eerste molenaar. De bejaarde eigenaar Egidius bepaalde in de ‘huurcedulle” evenwel dat de verloofde molenaar binnen de drie maand zou huwen met zijn flinke dochter Anna Francisca De Backer, alias "Trien van de windmeulen". En in het begin van het jaar 1860 geschiedde het alzo…
Op 27 september 1860 verdeelden de kinderen de ouderlijke erfenis en kwam de windmolen in het bezit van het gezin De Neef–De Backer.
In 1870 was Joannes Baptista verplicht het molenhuis deels te herbouwen.
In 1904 werden de gebouwen terug aangepast om de plaatsing van een stoommachine toe te laten.
Jan Baptist De Neef overleed te St. Katherina–Lombeek op 6 maart 1905, op de leeftijd van 69 jaar, nalatende zijn vrouw Anna Francisca (+1907) en zeven kinderen.
De oudste zoon, Charles Louis De Neef, werd de laatste molenaar. Door een plotse sterke stijging van de brandstofprijzen werd het werken met de stoommolen onrendabel. Vanaf 1930 werd er nog enkel gemalen met de windmolen, precies zoals voorheen. Maar ook hier betekenen de opduikende cilindermolens de doodsteek voor oude windmolens.
Rond 1910 was op de linker- en rechterzijweeg een grote advertentietekst geschilderd met de tekst "Chocolat Kohler".

Op 4 april 1944 werd de molen De Neef geklasseerd ‘om reden van zijn artistieke,oudheidkundige, historische en esthetische waarde'.
Op 27 september 1955 werd bij openbare verkoop de oude en verlaten wondreus aangekocht door de Liedekerkenaar Prosper Verhasselt. Reeds op 28 maart 1956 werd de molen dan ook ‘omwille van zijn bouwvallige staat gedeklasseerd. Enkele maanden later werd hij met één paard neergehaald. De molen op de Grote Heide was precies honderd jaar geworden.

Op de vroegere molenplek staat nu een nieuwe villa. Van de vroegere gebouwen (woning, maalderij, ...) is er niets meer te zien.

H.J. HERPELINCK, Ternat

H.J. Herpelinck, De Windmolen De Neef te Sint-Katherina-Lombeek (1856-1956), Molenecho's, XI, 1983, p. 77-85;
H.J. Herpelinck, Ternat doorheen de tijden. Boek IV. De drie gemeenten, Ternat ,1999, p. 100-101, ill.
Herman Holemans, Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 3: arrondissement Halle-Vilvoorde (M-Z), Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem", 1992;
M.A. Duwaerts e.a., De molens in Brabant, Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961;
J. Ockeley, Ternat, Wambeek en Sint-Katharina-Lombeek, anderhalve eeuw geleden, Woningvoorraad, nijverheid, grondgebruik en eigendomsverhoudingen, in: Eigen Schoon en de Brabander, driemaandelijks tijdschrift van het koninklijk historisch genootschap van Vlaams-Brabant en Brussel, Asse, jg. 93, nr. 1, jan.-feb.-maart 2010, p.25-40, ill.
Lieven Denewet, Honderd bespookte molens in Vlaanderen. Een verzameling molensagen van de kuststreek tot het Maasland, Molenecho's, XX, 1992, nr. 2-3.
J.F. Vincx, De molens van 't Payottenland, Merchtem, 1931.
Mailbericht John Verpaalen, Roosendaal, 18.11.2013 (identificatie van de onderste foto)
"De wind- en de stoommolen van Sint-Katherina-Lombeek", Editiepajot .be (12.12.2015)
Info Leo van der Drift, Den Haag, 18.11.2013 (identificatie van de onderste foto)