De Houten Molen of Molen van Oostende (naar de uitbaters) was een houten korenwindmolen aan de noordwestzijde van de Beekstraat (nr. 4).

De staakmolen werd vermoedelijk in de 15de eeuw gebouwd.

Uit de penningkohieren van Melsen van 1571, f° 2 r°: "Gillis Scheufve fs Gillis van den heerre van Melsene een cooren wint ende peerde muelene voor acht Ghenssche mudden coorens gepresen elck mudde 2 p. 16 schell. gr.". Hieruit blijkt dat bij de windmolen ook een rosmolen stond.

Er gebeurde een heropbouw in 1704. In 1758 werd hij verkocht aan Pieter Mehauden, waardoor de windmolen los kwam van de heerlijkheid.

We zien hem aangeduid op:
- Villaretkaart (1745-1748) als een staakmolen 
- Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) met het grondoppervlak van een staakmolen op teerlingen
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) met de benaming "Houten Molen"
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855) met de tekening van een staakmolen.

Uit het proces-verbaal van afpaling van de gemeente Melsen uit 1821: "il y a deux moulins à vent servant à moudre des graines grasses et farineuses, exploitées par Aelbrecht et Van den Ostende. Les deux propriétés sont d'égale valeur; à défaut des baux, l'expert s'est informé de la valeur de ces biens dans la commune même et dans celles voisines. Il a raproché les renseignements obtenus avec les évaluations des moulins à vent dans les communes voisines et limitrophes déjà cadastrées et il en résulte qu'il est d'avis que ces deux moulins à vent doivent chacun être évalués à un revenu brut de fl. 150 dont le tiers déduit pour entretien et réparation donne fl. 100 pour revenu net imposable. En proportion des évaluations ci-dessus et pour les mêmes raisons etablies sur le même travail, l'expert est d'avis que le moulin à eau, situé dans la commune de Melsen, doit être évalué à un revenu brut de fl. 90 dont le tiers déduit pour frais d'entretien et réparation donne un revenu net impossable de fl. 60."
De windmolen werd in 1834 ondergebracht in klasse 1 met een kadastraal inkomen van 228 frank.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Van Oostende August (elders Romain), molenaar te Melsen
- 27.11.1843, verkoop: Verhaeghe-Van Poucke Jacques, eigenaar te Gent (notaris De Saeghere)
- 24.04.1850, erfenis: Verhaeghe Jacques en consoorten, eigenaar te Gent (consoorten: a) Verhaeghe Alfred, eigenaar te Melsen, b) De Burbure Oscar, minderjarige, c) De Burbure Hector, minderjarige en d) De Burbure Maria, minderjarige (overlijden van vrouw Van Poucke)
- 16.11.1864, deling: Verhaeghe-de Smet de Naeyer Alfred Charles Marie, eigenaar te Melsen (notaris Ghesquière)
- 26.02.1876, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Alfred Verhaeghe)
- 12.12.1890, deling: de weduwe, eigenares te Melsen en later te Gent (notaris Fobe)
- 05.09.1922, erfenis: De Keyser Christiaan, zonder beroep te Destelbergen (overlijden van de weduwe de Smet de Naeyer van Alfred Verhaeghe)
- 17.10.1930, erfenis: de erfgenamen (overlijden van Christiaan De Keyser)
- 08.05.1931, verkoop: De Keyser-de Pélichy Fernand, de weduwe (notaris Hebbelynck)
- 02.02.1950, verkoop: Van Oostende-Schiettecatte Arthur Alfons, molenaar te Melsen (notaris Van Huffel - windmolen in puin)
- 23.01.1958, erfenis: a) Van Oostende-Schietecatte Arthur, de weduwe (voor 1/2 volle eigendom + 1/4 vruchtgebruik), te Melsen en b) Van Oostende Marnix (voor 1/4 naakte eigendom + 1/4 volle eigendom), student te Melsen (overlijden van Arthur Van Oostende)

De houten windmolen werd verkocht in 1845 aan Jacques Verhaeghe-Van Poucke en kwam door erfenis in bezit van Alfred Verhaeghen-De Smet de Naeyer, grondeigenaar en burgemeester van Melsen. De molen veranderde nog een aantal keer van eigenaar maar werd steeds bediend door afstammelingen van Augustinus Van Oostende.

Tijdens WO I werd de staakmolen ernstig beschadigd, maar de schade werd hersteld en de molen werd opnieuw in werking genomen. De laatste molenaar was Arthur Van Oostende die in 1958 overleed.

In 1951 werd de houten molen geklasseerd, maar op 8 augustus 1960 werd een windstoot hem fataal. Het puin werd geruimd en de molenberg werd afgegraven.
De wettelijke bescherming werd op 15 april 1965 opgeheven.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Archieven en landkaarten
- Stadarchief Gent, Penningkohieren van Melsen van 1571, f° 2 r°
- Villaretkaart (1745-1748) 
- Ferrariskaart (ca. 1775)  met het grondoppervlak van een staakmolen op teerlingen
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) 
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855)

Werken
- Frans De Potter & Jan Broeckaert, "Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen, reeks I, arrondissement Gent, deel 5, Gent, 1864-1870.
- J. De Cocker, "De Heerlijkheid Melsen", in: Jaarboek Heemkundig Genootschap Land van Rode, 1969;
- "Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Tweede aflevering. De arrondissementen Eeklo en Gent", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XV, 1961, 2 (Gent, 1962);
- Herman Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 5. Gemeenten M-N", Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2004.
- "Zo gingen de wieken..." in Merelbeke, in: Infomagazine Merelbeke, september 2010, p. 10-14.
- T. Van Kerschaver, "Ten dode opgeschreven", Ons Heem, XIX, 1965, nr. 5, p. 214.

Mailbericht
John Verpaalen, Roosendaal, 12.06.2017.