Molenechos's Homepage Molenechos.org

Merelbeke (Merelbeke-Melle), Vlaanderen, Oost-Vlaanderen

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Drieschmolen, Driesmolen, Fransmanmolen
Ligging

Poelstraat 102


9820 Merelbeke (Merelbeke-Melle)
zuidwestzijde
1,8 km ZO v.d. kerk
kadasterperceel C313c
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
Gebouwd
1839
Verdwenen
1943-zomer, sloop
Type
Stenen grondzeiler
Functie
Korenmolen
Bescherming
niet,
Database nummer
2735
© Verzameling Ons Molenheem

Beschrijving / geschiedenis

De Driesmolen of Fransmolen was een stenen graanwindmolen, type grondzeiler, aan de zuidwestzijde van de Poelstraat (nr. 102).

Hij werd in 1839 gebouwd door Josse Van Der Cruyssen die daartoe op 8 april 1837 de toestemming had gekregen van de Bestendige Deputatie van Oost-Vlaanderen. De molen bleef familiebezit tot 1928. Toen werd de molen verkocht aan landbouwer Theophiel De Ruyck-Huys.

We zien hem aangeduid op:
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) met het rond grondoppervlak van een stenen molen
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1855) met de aanduiding "M(oul)in"
- Kadastrale kaart van P.C. Popp van Merelbeke (ca. 1855) met de benmakin g"Fransmanmolen" 

Opeenvolgende eigenaaars:
- 1839, opbouw: Van Der Cruyssen Josse, landbouwer te Merelbeke
- later, eigenaar: a) Van Der Cruyssen Désiré, b) Van Der Cruyssen André, c) Van Der Cruyssen Jean-Baptiste, d) Van Der Cruyssen Sophie, e) Van Der Cruyssen Désiré Eduard, f) Van Der Cruyssen Charles Louis, g) Van Der Cruyssen Sophie, h) Thienpont Marie Colette, weduwe Van Der Cruyssen Leonard, i) Van Der Cruyssen Lucienne Colette, j) Van Der Cruyssen César Joseph, k) Van Der Cruyssen Marie Léopoldine, l) Van Der Cruyssen Rosalie Octavie, m) Van Der Cruyssen Sidonie Constance, n) Van Der Cruyssen Polydor, o) Van Der Cruyssen Sophie Adonie en p) Van Der Cruyssen Marie Sophie.
- 19.05.1852, deling: a) Van Der Cruyssen Désiré, landbouwer te Bottelare, b) Van Der Cruyssen André, handelaar te Merelbeke, c) Van Der Cruyssen Jean-Baptiste, molenaar te Merelbeke, d) Van Der Cruyssen Sophie, landbouwster te Merelbeke en e) Van Der Cruyssen Désiré Eduard, landbouwer te Merelbeke (notaris Bovijn)
- 08.08.1871, erfenis: (ingevolge testament) a) Van Der Cruyssen André, landbouwer te Merlbeke, b) Van Der Cruyssen Eduard, landbouwer te Merelbeke en c) Van Der Cruyssen Sophie, landbouwster te Merelbeke (notaris Hebbelynck)
- 20.04.1889, erfenis: a) Van Der Cruyssen, molenaar te Merelbeke en b) Van Der Cruyssen Eduard, molenaar te Merelbeke (overlijden van Sophie Van Der Cruyssen)
- 22.01.1894, erfenis: Van Der Cruyssen Eduard, landbouwer te Merelbeke (overlijden van André Van Der Cruyssen)
- 20.04.1898, erfenis: Van Der Cruyssen Marie Sophie, landbouwster te Merelbeke (overlijden van Eduard Van Der Cruyssen)
- 1914, huwelijk: De Clercq-Van Der Cruyssen Marcel, eienaar te Scheldewindeke
- 18.06.1925, erfenis: a) De Clercq Marcel (voor vruchtgebruik), eigenaar te Scheldewindeke en b) Rouges-Van Der Cruyssen ALfons (voor naakte eigendom), bediende te Sint-Jans-Mlenbeek (overlijden van Marcel De Clercq)
- 24.11.1928, verkoop: De Ruyck-Huys THeophiel, landbouwer te Merelbeke (notaris Delarue)
- 18.06.1930, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Theophiel De Ruyck)
- later, erfenis: de kinderen (overlijden van de weduwe Huys van Theophiel De Ruyck)
- 16.10.1952, deling: De Ruyck-Thienpont René, landbouwer te Merelbeke (notaris De Brabandere)

Tijdens de tweede wereldoorlog werd de molen gebruikt als munitieopslagplaats. In de zomer van 1943 liet de weduwe De Ruyck hem afbreken. Een laatste restant verdween in 1979.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Het molenhuis, een U-vormige hoeve voor de molenberg, bestaat nog. Het werd in 2013 ingericht als Zorgsite Molenhoeve. De bestaande hoeve werd omgevormd tot tien zorgstudio’s en negen woningen, waar motorisch gehandicapten onder begeleiding zelfstandig kunnen wonen.

Literatuur

Landkaarten
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) 
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1855) 
- Kadastrale kaart van P.C. Popp van Merelbeke (ca. 1855)

Werken
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Tweede aflevering. De arrondissementen Eeklo en Gent", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XV, 1961, 2 (Gent, 1962);
Herman Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 5. Gemeenten M-N", Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2004.
"Zo gingen de wieken..." in Merelbeke, in: Infomagazine Merelbeke, september 2010, p. 10-14.
Frans De Potter & Jan Broeckaert, Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen, reeks I, arrondissement Gent, deel 5, Gent, 1864-1870.
JOD / FVV, "Hoeve wordt zorgcentrum", Het Nieuwsblad, 29.06.2013.