Molenechos's Homepage Molenechos.org

Merelbeke (Merelbeke-Melle), Vlaanderen, Oost-Vlaanderen

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Zaalmolen, Sallemeulen, Watermolen van Hollebeek
Ligging

Spookhofstraat


9820 Merelbeke (Merelbeke-Melle)
Kwenenbos
Sallemeulenkouter
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
Gebouwd
10de eeuw
Verdwenen
na 1665
Type
Onderslag watermolen
Functie
Korenmolen
Bescherming
niet,
Database nummer
2731

Beschrijving / geschiedenis

In de nabije omgeving van de Spookhofstraat bevonden zich vroeger een aantal spaarvijvers, verbonden en gevoed door de Hollebeek.

Al in de 10de eeuw stond een watermolen in de huidige wijk Kwenenbos: de “Sallemeulen” of “Zaalmolen”, verwijzend naar een Frankisch hof (Salla of woning met grote woonruimte) in de buurt. Het landschap vertoont op die plaats een glooiing met het hoogste punt aan de samenloop van de Hoorndriesstraat ende Hundelgemsesteenweg. De Hoogstraat was toen een landweggetje dat naar de molenkouter leidde en waaraan een Frankisch hof (salla) paalde.

Uit de penningkohieren van Merelbeke van 1571 (f° 11v°): "Lieven van der Speyen pacht de muelen te Hoelbeke van hoir den heer van Acxpoel de helft voor de somme van 9 p. gr. Lieven van der Speyen pachtte tevens de windmolen van de heer van Axpoel in Merelbeke (zie: Merelbeke, Thienpontmolen). 

De zogenoemde Sallemeulen of Zaalmolen staat nog aangeduid op een kaart van 1665. Wanneer die watermolen werd gesloopt, is onduidelijk. Enkel de straatnaam Sallemeulekouter verwijst nog naar de kouter en de molen.

De huidige straat "Sallemeulekouter" herinnert ons nog aan deze watermolen.

Lieven DENEWET

Literatuur

Archieven
Stadsarchief Gent, Penningkohieren Merelbeke, 1571, f° 11v°.

Werken
- "Zo gingen de wieken..." in Merelbeke, in: Infomagazine Merelbeke, september 2010, p. 10-14.
- Frans De Potter & Jan Broeckaert, Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen, reeks I, arrondissement Gent, deel 5, Gent, 1864-1870.

Niet vermeld in:
- "Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Tweede aflevering. De arrondissementen Eeklo en Gent", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XV, 1961, 2 (Gent, 1962);
- Herman Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 5. Gemeenten M-N", Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2004.