Molenechos's Homepage Molenechos.org

Zarren (Kortemark), Vlaanderen - West-Vlaanderen

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Plaatsmolen, Platsemolen, Dorpsstraatmolen, Molen Tuytten
Ligging
Esenstraat
8610 Zarren (Kortemark)
200 m ZW v.d. kerk
kadasterperceel A331b
Vlaanderen - West-Vlaanderen
Gebouwd
1836-1837
Verdwenen
1912, sloop
Type
Stenen stellingmolen
Functie
Korenmolen, oliemolen
Bescherming
niet,
Database nummer
2640
© Foto 1910 (coll. Jos DemarĂ©e, Sint-Andries)

Beschrijving / geschiedenis

In 1836 liet bakker David Tuytten een stenen stellingmolen, als koren- en oliemolen oprichten op zijn grond aan de zuidzijde van de huidige Esenstraat. Hij had daatoe op 28 april 1836 de toestemming gekregen van de Bestendige Deputatie van de provincie West-Vlaanderen.

Oorspronkelijk noemde men hem “Tuyttens molen” of soms “de Dorpsstratemolen” naar de straat die toen nog Dorpsstraat of ook de Nieuwestraat heette. Na het aanleggen van de spoorweg halverwege de vorige eeuw werd de molen nabij het station alras de “Statiemolen” en die in de Dorpsstraat “De Plaatsemolen” genoemd.

De familie Tuytten bekeek het leven al de vrolijke kant. Telkens de gelegenheid zich voordeed, werd feest gevierd. Zo ook op 9 mei 1836: tijdens een familiefeest werd door hun driejarig zoontje Louis de eerste steen van de nieuwe molen gelegd. Een jaar later, op 28 juni 1837, alweer met feest de laatste steen ervan. Een maand later werd stond de molenkap erop werden er zestien vaten bier verteerd. Op 29 juni werd de molenas van de molen ingedaan en het eerste graan werd gemalen op 3 september 1837.

David Tuytten bleef naast molenaar en olieslager ook bakker. Nog tijdens de bouw van zijn molen werd het hem moeilijk gemaakt: brouwer Schottey, zijn buurman aan de overzijde van de straat, had op 16 februari 1837 toestemming van het provinciaal bestuur verkregen tot de bouw van een stoomolieslagerij op de achterkoer van zijn huis en brouwerij.

De mededinging kwam zwaar aan, ook voor de drie andere olieslagers, maar de molen bleef draaien.

In 1869 volgde Davids zoon Clement Tuytten-Demey zijn vader op als molenaar en olieslager. Hij kwam officieel in het bezit van de molen op 18 april 1877, bij akte verleden voor notaris Proot. Clement stierf op 29 april 1911. Zijn weduwe en kinderen erfden de molen, maar de toekomst was somber. Alhoewel Sidon, Clements zoon, het molenaarsberoep onder de knie had, zag hij er geen brood meer in.

In 1912 werd besloten het bedrijf, wegens de grote concurrentie, stop te zetten en de molen te slopen. De molenwieken werden er afgenomen, en op een zondagnamiddag, na het gebruikelijk bijwonen van de vespers, werden alle jongelingen uitgenodigd om samen door middel van een schalk of katrolstaak, het molendak met as uit de molenromp te lichten en neer te zetten op de grond. Arbeid die rijkelijk met bier werd gezegend.

Het betekende voor Sidon toch nag niet het einde van zijn molenaarsbestaan. Hij kwam na het uitbreken van de eerste wereldoorlog in 1914 als vluchteling achter de IJzer terecht. In Alveringem ging hij in dienst bij Richard Billiet, de vroegere molenaar van de Statiemolen te Zarren.

Sylveer VANOVERSCHELDE, Jos DEMAREE & Lieven DENEWET

Literatuur

Sylveer Vanoverschelde, "De molens te Zarren", in: Jaarboek heemkundige kring "Crekel Beke" Kortemark, 1990, p. 141-172;
J. Demarée, T. Denoo, A. Desmytter, W. Messeyne, S. Vanhove, "Couchezmolen, molenmuseum, leidraad", Kortemark, s.d.
Jos Demarée, Ann De Smyter & Saskia Vanhove, "Wullepitmolen", Kortemark, s.d.;
Christiaan Debusschere, "Molengemeente Kortemark", Kortemark, Molen Magazine, 2003, 260 p.;
Herman Holemans, "West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten V-Z", Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2005.
http:// users.telenet.be/zarren

Overige foto's

Plaatsmolen, Platsemolen, Dorpsstraatmolen, Molen Tuytten, Zarren (Kortemark), De Statiemolen van Zarren, zie aldaar. Duitse oorlogsfoto (repr. coll. L. Denewet, Hooglede) | Database Belgische molens
© De Statiemolen van Zarren, zie aldaar. Duitse oorlogsfoto (repr. coll. L. Denewet, Hooglede)