Strokotmolen

De Strokotmolen was aanvankelijk een houten korenwindmolen (tweezolder-staakmolen op teerlingen) die in 1867 op een torenkot werd geplaatst, zodat naast het malen van graan, ook olie geslagen kon worden. Het torenkot was met stro bedekt, vandaar de benaming Strokotmolen.

De Strokotmolen was de  tweede oudste windmolen van Loppem. Hij werd voor het eerst vermeld in de legger van kerk- en dislanden uit 1460. Oorspronkelijk stond de staakmolen langs de "torhoutschen bruggheweg" ergens tussen de herberg "Heidelberg" (Torhoutsesteenweg nr. 26) en het goed "ter Loo" (Torhoutsesteenweg nr. 52-56).

De molen verhuisde voor 1735, naar de Oude Ieperweg. De houten molenkast werd in 1867 op een torenkot geplaatst: "reconstruction totale d'un moulin à vent à farine et à huile. Le moulin à farine est déjà en activité, mais le moulin à huile ne pourra fonctionner qu'à la fin de l'année ou au moins de janvier prochain" (kadasterdocument).

In het begin van de 20ste eeuw werd naast de molenwal een gebouw geplaatst voor een stoommachine om het malen op windstille dagen mogelijk te maken. In 1922 werd de molen afgebroken. De stenen onderbouw of het torenkot bleef nog tot 1931 overeind.

Naast de windmolen stond een rosmolen om ook in windstille periodes te kunnen malen. Hij wordt vermeld in de verkoopsakte van 1 februari 1865. De toenmalige eigenaar-molenaar was François Adriaens.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Deprez Pieter, de weduwe en de k inderen
- 29.05.1834, verkoop: Adriaens-De Ketelaere Josephus, landbouwer te Zedelgem (notaris Hatse)
- 26.04.1844, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Joseph Adriaens)
- 03.06.1848, erfenis: de erfgenamen (overlijden van de weduwe De Ketelaere van Joseph Adriaens)
- 29.01.1849, deling: Adriaens-De Keyser Carolus, de weduwe en de kinderen (kinderen: a) Adriaens Thérèse, b) Adriaens Rosalie en c) Adriaens François), landbouwer te Torhout (notaris Hatse)
- 01.02.1865, verkoop: Adriaens-Vandenbon Franciscus, molenaar te Loppem(notaris Dieryckx - met roskot)
- 18.01.1876, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Franciscus Adriaens)
- 10.07.1902, verkoop: (van de grond) De Busscher-Stevens Frans, landbouwer te Oostkamp (notaris Kerkhofs - "gansch de windmolen wordt voorbehouden, uitgezonderd de steenen kuip")

Hendrik Desplentere was in 1908 de molenaar. Hij hield Camiel Gogne als knecht. Toen zijn knecht opslag van loon vroeg, werd Desplentere heel boos. Hij mishandelde hem, zodat hij twee weken niet meer werken kon. Desplentere werd in juni 1908 veroordeeld tot 1 maand celstraf, 50 frank boete of 15 dagen (voorwaardelijk). 

De hoeve en het molenaarshuis zogenaamd "Strokotmolen", die bij de molen hoorden, bestaan nog. Het gaat om losse bestanddelen die rond een onverhard erf.zijn gelegen. Het molenaarshuis klimt mogelijk op tot de 18de eeuw en ondergaa  nagenoeg geen wijzigingen sinds 1830 (zie primitief kadasterplan). Bijgebouwen wel ver- of herbouwd, maar mogelijk met een kern teruggaand tot vóór 1830.

Het woonhuis ten noorden van het erf heeft een opkamer (twee traveeën) aan de noordzijde en is vooruitspringend aan erfzijde. Witbeschilderde, verankerde baksteenbouw boven een gepekte plint en onder zadeldak (Vlaamse pannen). Rechthoekige muuropeningen, beluikte vensters met recentere T-ramen. Opkamer met betralied venster aan erfzijde. Gecementeerde westzijgevel. Stoep met cementtegels. Ten westen van het erf staat een groot bakhuis dwars tegen een stalling gebouwd. Bruine, verankerde baksteen, witbeschilderd aan erfzijde, onder zadeldak (Vlaamse pannen).

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Gedrukte bronnen
Gazette van Brugge en van de provincie West-Vlaanderen, 29 juni 1908 (jg. 115, nr. 78), p. 3, kol. 4.

Werken
A. Dhont & A. Vervenne, Geschiedenis van Loppem, Loppem, 1974.
L. Bonduel & G. Cappon, Wandelen in Loppems verleden, Torhout, 1982, s.p.
L. Bonduel, Het Zedelgem, Veldegem, Loppem en Aartrijke van toen. Een verzameling foto's en prentbriefkaarten aangevuld met beknopte historische gegevens, Brugge, 1983.
Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1980, Deel IV, Gemeenten K-L, Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1997, p. 104.
A. Vervenne, Oude hoeven, herbergen en molens en hun bewoners te Loppem, Loppem, 1976, p. 164-166.
P. Van Vlaenderen  & M. Vranckx, Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West- Vlaanderen, Gemeente Zedelgem met deelgemeenten Aartrijke, Loppem en Veldegem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL47, 2010.
Herman Holemans, "Rosmolens in de provincie West-Vlaanderen in de periode 1834-1900. Deel 5", Studiekring Ons Molenheem, 1994, 1, p. 3-8.