Assenede, Vlaanderen, Oost-Vlaanderen
- Naam
- Nieuwburgmolen
- Ligging
Hendekenstraat 1
9960 Assenede
Nieuwburg
2,8 km ZW v.d. kerk
kadasterperceel E1843
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
- Gebouwd
- voor 1775
- Verdwenen
- 1923, sloop
- Type
- Staakmolen met open voet
- Functie
- Korenmolen
- Bescherming
- niet,
- Database nummer
- 2402
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
De Nieuwburgmolen werd voor 1775 opgetrokken als een houten graanwindmolen. aan de westzijde van de Hendekenstraat (nr. 1), in de wijk Nieuwburg (vandaar de molennaam).
Uit het proces-verbaal van afpaling van de gemeente Assenede in 1811: "les moulins se divisent en 3 classes. Ils sont exploités par les propriétaires. J'estime qu'en raison du nombre et de la situation qu'ils peuvent être évalués comme suit: la 1e classe à fr. 280 revenu brut, la 2e classe à fr. 240 et la 3e classe à fr. 200 revenu brut."
Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Dupont Pieter, molenaar te Assenede
- later, eigenaar: a) Reyniers-Dupont Charles, smid te Sleidinge, b) Dupont August, c) Dupont Vitalie, 1831-1902), d) Dupont Nathalie, e) Dupont Pelagie, de erfgenamen, f) Dupont Stéphanie, g) Dupont Clémence en h) Dupont Viriginie
- 15.11.1865, verkoop: a) Dupont August, b) Dupont Vitalie, 1831-1902), c) Dupont Nathalie, d) Dupont Pelagie, de erfgenamen, e) Dupont Stéphanie, f) Dupont Clémence en g) Dupont Viriginie (notaris Vanpeene - het 1/8 deel van Charles)
- 04.12.1898, erfenis: a) Dupont August, b) Dupont Vitalie, c) Dupont Nathalie, d) Dupont Pelagie, de erfgenamen, e) Dupont Stéphanie, f) Dupont Clémence en g) Dupont Virginie, de erfgenamen (overlijden van Virginie Dupont)
- 30.04.1907, verkoop: Ottevaere-Van de Velde Theophile Alfons, molenaar te Assenede (notaris Steegers - graanwindmolen en stoommolen-
- 1917, verkoop: Lybaert Edmond Domien Cyriel, molenaar te Assenede
- 15.07.1919, verkoop: Lybaert-Timmermans Victor, landbouwer en molenaar te Assenede (notaris Stockmans)
In de 19de eeuw was de familie Dupont er molenaar. Na het overlijden van de vader bleven 4 ongehuwde kinderen het molenerf bewonen: 4 dochters (waaronder Vitalie, 1831-1902) en een zoon. Toch was er nood aan knechten om het landbouw- en molenbedrijf draaiend te houden.
Voor 1907 werd een stoommaalderij naast de molen gebouwd. De staakmolen werd in 1923 gesloopt.
Bij de Nieuwburgmolen stond een rosmolen. Het binnenwerk werd verkocht en overgebracht naar een nabijgelegen gebouwtje. In dat berghok zijn in de constructie nu nog sporen van die rosmolen zichtbaar.
Lieven DENEWET, Maarten OSSTYN & Herman HOLEMANS
Literatuur
De Potter Frans & Broeckaert J., Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen. Arrondissementen Eeklo. Deel 1, Gent, 1878, p. 1-31.
De Wilde Bas, Molens in de vier ambachten, in: De Kraker A.M.J., De Smet M.E.E. & Van Royen H. (red.), Over den vier ambachten. 750 jaar keure. 500 jaar Graaf Jansdijk, Kloosterzande, Deurinck, 1993, p. 433-438.
Dierickx Christ, Assenede anno 1818-1819, in: De Twee Ambachten, VI, 1, jan. 1999, p. 99-103.
Hillaert Lucas, Assenede. Het verhaal van vroeger, Eeklo, De Eecloonaar, 1986.
Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Tweede aflevering. De arrondissementen Eeklo en Gent", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XV, 1961, 2 (Gent, 1962);
Herman Holemans, Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 1. Gemeenten A-B, Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1996.
Christa Matthys, Ondergaan of ondernemen? Levenslooponderzoek van de generatie van 1830/31 in Assenede. Scriptie voorgelegd aan de Facutlteit Letteren en Wijszbegeerte, voor het behalen van de graad van Licentiaat in de Geschiedenis. Academiejaar: 2002-2003. Universiteit Gent. Promotor: Prof. Dr. Eric Vanhaute.
Stockman Luc, Notteboom Hugo & De Vleesschauwer Marc, De Utrechtse Vlamingen van Assenede. Historische kennikmaking met de poldergemeente Assenede, s.l., Heemkundig Genootschap van het Meetjesland/De Twee Ambachten, 1999, 64 p.