De Cijnsmolen of Molen Verhoest was een houten korenwindmolen aan de noordzijde van de Cijnsmolenstraat (nr. 1), op 2,3 km ten zuiden van de kerk van Ardooie.

Hij werd opgericht vóór 1580 als tweezolder-staakmolen. In een straatschouwing uit 1580 wordt melding gemaakt van de "cheensmuelene". Op de Ferrariskaart (1770-1778) werd de molen weergegeven ten noorden van de straat, met ten oosten daarvan twee volumes in L-vormige constellatie.

We zien hem aangeduid op:
- de Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen op teerlingen onder de benaming "Cheyns Molen"
-  het primitief kadasterplan (1817) met het woonhuis op de huidige plaats, met bijgebouw ten westen en op het erf ten zuiden een bakhuis en een rosmolen. Ten oosten van het erf lag de windmolen, vermeld als "Cheyns-moolen". De straat werd als landwegel weergegeven.
- de Atlas der Buurtwegen (ca. 1845) als "Schegns Molen, Moulin"
- de topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) als "Cheyns M olen"
- de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855) als "Cheyns Molen".

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Verhoest Eugenius (en anderen), bakker te Meulebeke
- 13.07.1837, verkoop: Depuydt Jan, moelnaar te Ingelmunster (notaris Minne)
- later, mutatie: a) Ghysels Pierre, olieslager te Gistel, b) Ghysels Medard, zonder beroep te Gistel en c) Ghysels François, zonder beroep te Gistel
- 18.02.1848, verkoop: Verhoest-Depuydt Eugène, winkelier te Meulebeke (notaris Steverlinck)
- later, erfenis: de kinderen
- 28.09.1858, verkoop: Verhoest-Beheydt Jan Eugeen, molenaar te Ardooie (notaris Bossuyt)
- 18.08.1891, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Jan Eugeen Verhoest)
- 02.05.1895, erfenis: de kinderen (overlijden van de weduwe Beheydt van Jan Eugeen Vehoest)
- 08.11.1895, verkoop: a) Verhoest Charles, molenaar te Ardooie, b) Vehoest Petrus, molenaar te Ardooie en c) Verhoest Mathilde (notaris Van Campenhout)
- 13.06.1907, deling: Verhoest Pieter, landbouwer te Ardooie (notaris Dupont)

Ivo Joannes Vandenbulcke (°Geluveld 1781) en zijn vrouw Isabella Pape (°Lichtervelde 1768), beiden molenaar, woonden vanaf hun huwelijk in 1810 tot 1844 op de molen. Rond 1835 was de site eigendom van de landbouwers Eugenius Verhoest en Jan Depuydt. De Atlas der Buurtwegen (1846) spreekt van de "Scheyns Molen".

In 1918 werd de molen gedynamiteerd. In 1931 werd het bakhuis afgebroken. In 1943 werd ook het rosmolengebouw afgebroken. Het westelijke landgebouw werd verlengd, het woonhuis kreeg een maalderij-aanbouw aan de oostzijde, met een klein bijgebouw ernaast. Thans is het landgebouw verdwenen en werd ten westen in 2010 een nieuw woonhuis opgetrokken.
De Cijnsmolenhoeve is opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Archieven en landkaarten
- Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Ardooie, 1862/107, 1931/75, 1943/27.
- Ferrariskaart (ca. 1775)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1845)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855)

Werken
- Gabriël Houthoofd, "De windmolens van Ardooie", in: Jaarboek van de Heemkundige Kring Ardooie-Koolskamp, VI, 2010, p. 25-44.
- Herman Holemans, "Westvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 1. Gemeenten A-B", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1993, p. 32.
- K. De Flou, Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Deel VI, Brugge, 1926, kolom 891.
- P. Santy & B. Boone, m.m.v. G. Callaert, Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Ardooie met deelgemeente Koolskamp, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL44, 2010.
- Lieven Denewet & Luc Goeminne, Molenmakers in Vlaanderen. Het werkboek van Coussée uit Meulebeke (1881-1911), Molenecho's, XXII, 1994, 3-4, p. 107-331 (Speciaal themanummer, 7)
www. vandenbulcke-stamboom. be (Donald Vandenbulcke, Staden).
- "De molen draait nog steeds", De Weekbode, 15.08.2014.

Mailberichten
- Marc Cappelle.
- Donald Vandenbulcke, 09.06.2012.