Naam
Vandendriessches molen (naar de eigenaars-molenaars), Van Driessches molen (vervorming van de naam van de eigenaars).

Type/technische kenmerken
Eerst een rosmolen.
Later een tweezolder-staakmolen op teerlingen.

Functie
Eerst een oliemolen; later een korenmolen.

Ligging
Veldstraat (oostzijde), ongeveer  ter hoogte van het huisnummer 4, gelegen op 55 m boven de zeespiegel.
Kadasterperceel sectie A nr. 1824.

Oprichting
Op 14 mei 1763 kreeg Joachim de Jonghe het octrooi voor de oprichting van een olierosmolen.
Op 5 december 1778 kreeg Karel Bonte-Deleu, die deze rosmolen verworven had, het octrooi om hem om te vormen tot een oliewindmolen, mits een jaarlijkse cijns van 1 mud tarwe. Tegen de aanvraag was geen verzet gerezen en alle adviezen waren gunstig.

Eigenaars en molenaars
De oprichter van de olierosmolen Joachim de Jonghe, zoon van Jacques, was een tweede keer gehuwd met Maria Catharina De Laey uit Staden en verhuisde in 1786 naar Brugge. Vóór 1778 had hij de rosmolen al verkocht aan Karel Bonte (°Rumbeke 1746 - †Moorslede na 1817), gehuwd met Regina Ermentina Deleu (°Beselare 1750 - †Moorslede 1813).
Karel werd opgevolgd door zijn zoon Carolus Franciscus Bonte (Moorslede, 1774-1835), gehuwd met Catharina Rosa Huyghe (Moorslede, 1771-1836).
Hun kinderen-erfgenamen overleden allen op jonge leeftijd: Amandus Benedictus (1808-1836), Petrus Xaverius (1810-1839) en Sophia Augusta Bonte (na 1815-1837). De weduwe van Petrus Xaverius Bonte, Rosalia Febronia Degrave (°Geluwe 1813 - †Moorslede 1866), bleef echter niet bij de pakken zitten. In 1840 hertrouwde ze met Petrus Julius Vandendriessche (°Rumbeke 1817 - †Moorslede 1868), eigenaar van de oliemolen in de Gentsestraat, die later bekend werd onder de naam Breynes molen  (zie aldaar). Zo bezaten ze twee molens  en bovendien ook nog de eerste stoommaalderij van de gemeente. Zoon Jules Vandendriessche-Bever (°Moorslede 1841), een liberale groothandelaar, erfde de molen in 1868. Op het einde hield hij Xavier Decuypere als molenaarsknecht.

Feiten en gebeurtenissen
Bouwheer Karel Bonte bouwde in 1786 ook Bontes Stampkot aan 't Kruiske, na een moeizame en langdurige procedure (zie aldaar).
Volgens de ontvangstboekingen van de jaarlijks verschuldigde cijns, betaalde Charles Bonte in 1788 8 florijnen 16 patars 6 denieren en in 1789 12 florijnen 9 patars en 1 denier. Deze bedragen vormden de geldelijke tegenwaarde voor 1 mud tarwe.
Op 24 juni 1842 kreeg Pieter Vandendriessche de toestemming van de Bestendige Deputatie van West-Vlaanderen om een stoommachine te plaatsen om graan te malen, in een nieuw stenen gebouwtje naast zijn molen, op het perceel sectie A nr. 1822b. De procedure was vlot verlopen: Vandendriessche had zijn aanvraag ingediend bij de Bestendige Deputatie op 24 januari 1842 en tijdens het onderzoek de commodo et incommodo was geen enkel bezwaarschrift binnengekomen. Het stoomtuig was het allereerste in Moorslede: het werd gemaakt en geplaatst door werktuigkundige Louis Bonte uit Hooglede, terwijl de stoomketel gemaakt werd door Luikenaar Boyère. De technische beschrijving bleef bewaard (zie hierna): de machine had slechts een vermogen van 6 pk! Dank zij de nieuwe provinciale toestemming van 10 april 1845 mocht Vandendriessche er ook gebruik van maken.
De kadasterdiensten rangschikten de molen rond 1850 als windkorenmolen 1ste klas en begrootten hem op 266 frank.

Verdwijning
De stormwind van vrijdagnamiddag 8 januari 1909 velde de molen. Molenaar Vandendriessche en zijn jonge knecht Xavier Decuypere waren aanwezig in de molen toen die viel. Beiden konden gered worden. Vandendriessche moest onder een balk uitgehaald worden, had erge kneuzingen bekomen en moest naar zijn huis gedragen worden. Zijn knecht Xavier Decuypere kwam er vrijwel ongedeerd uit en kon er nog over vertellen. Men zag de donkere lucht en riep hem naar beneden te komen. "Ja 'k, seffens", riep hij terug, maar op hetzelfde moment begon de molen te zwenken en kantelde. Terwijl men hardop jammerde dat hij verongelukt was, kwam Xavier er ongedeerd uit te voorschijn. Bevend van alteratie zei hij: "'k heb nondedju nooit van mijn leven méér verschoten... maar ‘k ben algelijk content da'k nog leve!" Verdrietig kijkend naar de ineengestorte molenkast zuchtte hij: "'t Is nog beter hem dan ik!"

De molen werd nog heropgericht, maar door een blikseminslag in juli 1914 brandde hij geheel af. En kort daarna brak de alles vernietigende wereldoorlog uit.

Lieven Denewet, Hooglede

Archieven
Algemeen Rijksarchief Brussel, Fonds Financiële Raad,  nr. 1908 (oprichtingsoctrooi, 1778)
Rijksarchief Brugge, Bevolkingsregisters 1814-1816, reeks I, nr. 133 (Moorslede)
Rijksarchief Brugge, Provinciebestuur, III, nr. 955-b en 956-b (toestemmingen voor plaatsing en ingebruikname van stoommachine naast de windmolen
Universiteitsbibliotheek Gent, Handschriften, nr. 880, f° 356 (ontvangst van de cijns, 1790).

Gedrukte bronnen en kaarten
Atlas des communications vicinales de la Commune de Moorslede. Arrondissement administratif de Roulers. Province de Flandre Occidentale [Atlas der Buurtwegen - Moorslede],1846.
Gemeente Moorslede. Oorspronkelijke Kadastrale Legger of Alphabetische-Lyst der Grond-Eigenaren, met omschryving van derzelver ongebouwde en gebouwde vaste eigendommen,... Brugge, P.C. Popp, ca. 1850.
Kadastrale kaart van Moorslede door P.C. Popp, ca. 1850.
Volkstelling 1814. Deel 50. Moorslede - Dadizele - Leffinge, Brugge, VVF, 2005.
Gazette van Brugge en van de provincie West-Vlanderen, 11.01.1909 (jg. 116, nr. 5), p. 2, kol. 1 (omgewaaid)
De Denderbode, 14.01.1909 (omgewaaid)
De Volksstem, 21.07.1914 (blikseminslag)

Literatuur
Lieven DENEWET, "De molens van Moorslede", Moorslede, Heemkundige Kring Moorslede, 2007.
G. DEBOUTTE, a.w.
H. HOLEMANS, a.w., p. 54.
R. HOUTHAEVE, Moorslede..., p. 207.
N. LECLUYSE, O. DENORME, O. MUS, a.w., p. 57.
J. LEMMENS, Genealogische gegevens familie Bonte.
J. LEMMENS, Genealogische gegevens familie Vandendriessche.
J. MAES, En nog over...,  p. 190-192.
J. MAES, Nog Moorsleedse...,  p. 60-61.
M.J. VAN DEN WEGHE, Windmolens ..., p. 208-212.
J. VANDERHAEGHE, Genealogisch...,  p. 13.
Ferdy Callewaert, Het gebeurde in de regio Roeselare in 1909 (molen vernield), Mandeldal, XXXV, 2010, nr. 1.