Molenechos's Homepage Molenechos.org

Aalter, Vlaanderen - Oost-Vlaanderen

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Molen van Maria-Aalter, Molen Claeys
Ligging
Wingenestraat 85
9880 Aalter
oostzijde
Sint-Maria-Aalter
5,9 km W v.d. kerk van Aalter
kadasterperceel F 757o
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
Gebouwd
1844-1845
Verdwenen
1911, sloop
Type
Staakmolen op torenkot
Functie
Korenmolen
Bescherming
niet,
Database nummer
2259
© Prentkaart met een panorama op Sint-Maria-Aalter, met de molen Claeys in 1906. Rechts zien we Octaaf Claeys en Julie Vanden Bon. Coll. D. Vandenbulcke, Staden

Beschrijving / geschiedenis

De Molen van Maria-Aalter of de molen Claeys was een staakmolen op torenkot, ingericht als graanmolen, gelegen in Sint-Maria-Aalter, aan de oostzijde van de Wingenestraat, achter het huis met het nummer  85, op 5,9 km ten westen van de kerk van Aalter.

Op 29 juni 1844 kreeg Clement Perneel, bakker te Aalter, toestemming van de Bestendige Deputatie van de provincie Oost-Vlaanderen de toestemming tot de bouw van deze molen. De molen kwam op grond van zijn vader Francis Perneel die het perceel pas verworven had en er een huis had opgericht. De molen kwam achter zijn huis en men had toegang via een uitweg tussen het huis en de eigendom van Pieter-Lieven Claeys.

Francis Perneel overleed in 1870 en zijn zoon Clement stierf op 26 januari 1886, 61 jaar oud. Zijn toen 22-jarige dochter Marie-Mathilde erfde de molen en trad nog hetzelfde jaar, op 3 november 1886 in het huwelijk met Jan Modest Van Laere. Laatstgenoemde was afkomstig uit Lebbeke en was in 1885, amper 21 jaar oud, benoemd tot  hoofdonderwijzer en koster te Sint-Maria-Aalter.

De molen werd verpacht aan Alberic Van Landschoot, geboren te Sint-Joris-ten-Distel en gehuwd met Melanie Dhoore uit Lochristi. Hij bleef mulder te Sint-Maria-Aalter tot in 1894 wanneer  het echtpaar Van Laere-Perneel het huis verkocht aan landbouwer Serafien Claeys-Vertriest, zoon van Pieter-Lieven Claeys (akte 31.03.1894, notaris Van Doorne). Van Landschoot ging toen naar Knesselare wonen op molen Devreese in de Molenstraat, waar hij bleef malen tot 1912.

Serafien Claeys plaatste in 1902 een stoommachine in een bijgebouw naast de molen. Als gevolg hiervan werd de windmolen hoe langer hoe minder gebruikt, waardoor hij in verval kwam.

Bij akte verleden voor notaris Schauteet werd de windmolen op 24 mei 1907 geschonken (gift onder levenden) aan Octaaf Claeys, zoon van Serafien, en gehuwd met Julie Vanden Bon, geboren te Beernem in 1883.

Octaaf Claeys liet de bouwvallig geworden windmolen in 1911 volledig afbreken. De stoommachine uit 1902 werd vervangen door een mazoutmotor. De maalderij werd verder uitgebaat door Octaaf Claeys en nadien door Gustaaf Coopman (broer van René en Emiel Coopman uit Stratem) en dan door Gerard Herteleer uit Bellem.

Het molenaarshuis bestaat nog en is opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed.

Lieven DENEWET, Alfons RYSERHOVE & Heman HOLEMANS

Literatuur

J. Van Overstraeten, "Molens te Aalst (Limb.) en Aalter", in: Toerisme, XXIII, 1944, p. 72-74; 
Arthur Verhoustraete, "Molens binnen het maalgebied van het Land van de Woestijne", Appeltes van het Meetjesland, jaarboek 2, 1950, p. 32-42.
Arthur Verhoustraete, "Molens van Aalter na 1795", in: Appeltjes van het Meetjesland, jaarboek 2, 1950, p. 42-48.
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Tweede aflevering. De arrondissementen Eeklo en Gent", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XV, 1961, 2 (Gent, 1962).
Herman Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 1. Gemeenten A-B", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1996.
Alfons Ryserhove & Roger Defruyt, "Het Aalterse van toen", Brugge, 1984, p. 92, foto's nrs. 136 en 137.
Stockman, "Geschiedenis vann Aalter", Alter, Gemeentebestuur, 1980 (2de druk).
Kathleen Lanclus, Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kanton Nevele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12N1, Brussel - Turnhout, 1989.