Kuringen (Hasselt), Vlaanderen - Limburg
- Naam
- Prinsenmolen, Slagmolen, Bookmolekens
- Ligging
- Albertkanaalstraat 118
3511 Kuringen (Hasselt)
op de Slangen- of Molenbeek
kadasterpercelen A245bis, A250, 252
Vlaanderen - Limburg
- Geo positie
- 50.956314, 5.303102 (Google Streetview)
- Eigenaar
- Privaat
- Gebouwd
- Voor 1551 / 1657
- Type
- Onderslag watermolen
- Functie
- Korenmolen
- Kenmerken
- Vroegere dubbelmolen: bookmolen en schors- & oliemolen
- Gevlucht/Rad
- Metalen onderslagrad (verwijderd)
- Inrichting
- Verwijderd
- Toestand
- Nog als gebouw (ruïne)
- Bescherming
- niet,
Niet beschermd - Molenaar
- Geen
- Openingstijden
- Niet toegankelijk
- Database nummer
- 2212
- Ten Bruggencatenummer
- 52212
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
De Prinsen- of Slagmolen is een waterradmolen op de Slangen- of Molenbeek. De (vroegere) benaming Bookmolekens verwijst naar de vroegere functie als hennepbraakmolen.
De Prinsenmolen was eigendom van de Herkenrodeabdij. In 1551 werd hij de ‘Coremoele' genoemd, in 1654 de ‘boockmeulen' en in 1750 de ‘prince molen'. De molen werd in 1657 herbouwd, getuige de gesmede muurankers in de noordoostelijk geörienteerde vorogevel.
Aan de molens was vroeger een hoeve verbonden.
De domeinen en de hoeven van de abdij van Herkenrode werden aan het eind van de achttiende eeuw openbaar verkocht aan particulieren.
Er waren drie molengebouwen:
- op A 252: een wateroliemolen in 1844, afgeschaft in 1889 - werd huis
- op A245bis: een waterhennepmolen in 1844, ontmanteld in 1860 - werd huis
- op A250, een waterschorsmolen in 1844, gesloopt in 1889 - werd weide
Eigenaars na 1840:
- voor 1844: Claes Guillaume, rentenier te Tongeren
- 1875, gift: Claes Constant, eigenaar te Tongeren
- 1886, erfenis: Claes-d'Erckenteel Jacob, arrondissementscommissaris te Alken
De bestendige deputatie van de provincie Limburg keurde op 28 maart 1849 de vastgestelde peilhoogtes goed: 0,750 m aan de "Bookmolen" en 0,900 m aan de "Schors- en oliemolen". Eigenaar was toen Louis Claes. Op het laatst werkte de molen enkel nog als korenmolen: er lagen in 1981 nog molenstenen aan de ingang van het molenhuis.
Het binnenwerk is al lang verdwenen. In 1981 was er nog een zwaar door roest aangetast metalen onderslagrad, een betonnen kom en sluiswerk aanwezig. Het gebouw verkeert in ruïneuze toestand, zo is een groot deel van het dak ingestort.
Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Architectuur (Agentschap Onroerend Erfgoed)
Langgestrekt gebouw met molenhuis in het zuidoosten. Ordonnantie: molenhuis-woonhuis-stalling.
Licht gebogen mank zadeldak met Vlaamse pannen en verspringende nok tussen molenhuis en woonhuis.
Gedateerd 1657 door middel van gesmede muurankers in de N.O.-georiënteerde voorgevel.
Lichtblauw gekalkte baksteenbouw met gepikte plint. Rondboogvormige ontlastingsboogjes in de voorgevel wijzen de plaats aan van verdwenen vensters; thans drie houten kozijnen. Getrapte baksteenlijst. Twee rechthoekige deuren met houten omlijsting. Aan de ingang van het molenhuis liggen molenstenen.
Het binnenwerk van de watermolen is verdwenen. Betonnen kom en sluiswerk. In 1981 was er nog een zwaar door roest aangetast metalen onderslagrad: plaatijzeren schoepen op ijzeren velg (T-ijzer); U-ijzers als spaken, op vlakke gietijzeren askop en ijzeren as; constructie-elementen verbonden door schroefbouten
Frieda Schlusmans
Literatuur
Lieven Denewet, "Inventaris van de Limburgse watermolens met hun pegelhoogtes (1846-1849)", Molenecho's, 39, 2011, nr. 2;
Herman Holemans & P.J. Lemmens, "Limburgse watermolens. Kadastergegevens 1844-1990", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1985, p. 43;
"Kuringen Sint-Jansheide Schimpen Tuilt Stokrooie / Warm aanbevolen", 2004, p. 42.
Frieda Schlusmans m.m.v. J. Gyselinck, A.Linters, R. Wissels, M. Buyle & M.-Ch. De Graeve, Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Hasselt, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 6N1 (A-Ha)", Brussel - Gent, 1981.