Wevelgem, Vlaanderen, West-Vlaanderen
- Naam
- Molen Calis
- Ligging
Vanneputstraat 19
8560 Wevelgem
ca. 500 m ten oosten van Vanbutseles molen
kadaster sectie B nr 1141m
Vlaanderen - West-Vlaanderen
- Geo positie
- 50.823627, 3.196579 (Google Streetview)
- Eigenaar
- Antoon Calis
- Gebouwd
- 2008-2010
- Type
- Achtkante houten bovenkruier
- Functie
- Korenmolen
- Kenmerken
- Sterk conisch
- Gevlucht/Rad
- Gelast, 11,3 meter
- Inrichting
- Koppel kunststenen (nog te plaatsen)
- Toestand
- Draaivaardig, wordt maalvaardig
- Bescherming
- niet,
Niet beschermd - Molenaar
- Antoon Calis
- Openingstijden
- Niet te bezoeken
- Database nummer
- 2144
- Ten Bruggencatenummer
- 52144
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
In de Vanneputstraat 19 (op ca. 500 m ten oosten van Vanbutseles molen) bouwde Antoon Calis in 2008-2010 op zijn erf een houten achtkantige grondmolen op gemetselde bakstenen voet. Model stond de verdwenen houten achtkante grondzeiler van Oostduinkerke. De stedenbouwkundige vergunning dateerde van 5.11.2002. Sinds april 2010 is het molentje draaivaardig; het zal ook kunnen malen.
Enkele technische gegevens:
- grondvlak 4,20 meter doormeter
- achtkant en kap bedekt met rustieke tegelpannen
- ijzeren spruiten, schoren en staart
- gelaste roeden met vrij vlakke zeeg, vlucht ca. 11 meter (ca. 15 meter was mogelijk, doch om veiligheidsredenen aan weerszijden ingekort, de wieken draaien ca. 2 meter boven de grond), enkele zoom in het hekwerk
- ijzeren molenas
- nokhoogte boven maaiveld ca. 8,5 meter
- kruisysteem kap afkomstig van oude vrachtwagen (trekker).
Alles kan elektrisch draaien (electromotoren), met afstandsbediening (sensoren), ontkoppeling van de molenas mogelijk om met de wind te draaien, vangsysteem elektrisch gebouwd
- de vang is een schijfrem (van een vrachtwagen) die met oliedruk in werking wordt gesteld.
- gelijkvloers, eerste zolder (kap met ladder bereikbaar vanaf de eerste zolder)
- alle bouwmaterialen = recuperatiemateriaal.
De constructeur sleutelt nog aan een systeem om op de zolder een klein koppel kunststenen te laten malen.
In het eerste ontwerp was een nokhoogte van 7,49m voorzien, maar tenslotte werd de stenen onderbouw een meter hoger opgemetst, waardoor de nokhoogte nu ca. 8,50 m moet zijn. De vlucht was 12,70 meter en draaide dan zo'n 30 cm boven het maaiveld. Zodoende met één meter hoger metselen zou die dan 14,70 m moeten zijn, maar er werd gekozen de wieken in te korten en die draaien nu tot gelijk met de onderkant van de houten achtkant, ca. 2 meter boven de grond. De vlucht is nu 11,3 meter.
In tegenstelling met het voorbeeld te Oostduinkerke koos de bouwer om een taillering te voorzien naar Hollands model om te beletten dat het aflopend regenwater op de gemetste onderbouw zou terecht komen. De achtkant is aan de binnenzijde bedekt met houten legplanken afkomstig van een voormalige kaasmakerij. Daarmee is dit hout reeds "behandeld"!
De eigenaar Antoon Calis is een molenliefhebber en verkoos zijn molen technisch te moderniseren maar het esthetisch voorkomen als "oude molen" te bewaren. Hij koos duurzame materialen (staal, tegelpannen) en inventieve techniek, geboeid door elektronica en de mogelijke toepassingen ervan (microswitches en sensoren).
In de omgeving staan wel nog wat bomen wat de windvang niet ideaal maakt, en het is misschien spijtig dat er geen berg werd aangelegd. Maar de molen is dan ook het meest elektrisch in werking, dus met gelijke kracht, wind of geen wind.
Herman Vanhoutte, Wevelgem
Literatuur
[Vanhoutte Herman e.a.], Wevelgemse molens. Een kroniek, Wevelgem, Culturele Raad Wevelgem, 2010, 56 p.