Molenechos's Homepage Molenechos.org

Hoepertingen (Borgloon), Vlaanderen - Limburg

Bestaande molen

Karakteristiek

Naam
Hoenshovenmolen, Hoensmolen, De Verloren Parel, Het Koraaltje
Ligging
Hoenshovenstraat 5
3840 Hoepertingen (Borgloon)
op de Herk
kadasterperceel C285bis
Vlaanderen - Limburg
Geo positie
50.802040, 5.290685 (Google Streetview)
Eigenaar
Privaat
Gebouwd
2de helft 15de eeuw / 1754
Type
Onderslag watermolen
Functie
Korenmolen
Kenmerken
Deel van boerderij
Gevlucht/Rad
Onderslagrad (verwijderd)
Inrichting
Restanten
Toestand
Nog als gebouw
Bescherming
niet,
Niet beschermd; wel op vastgestelde lijst onroerend erfgoed
Molenaar
Geen
Openingstijden
Als bed & breakfast, tel. 0477 059480 (Rudy of Brenda), e-mail: info@deverborgenparel.be
Database nummer
2072
Ten Bruggencatenummer
52072  
© Foto: Donald Vandenbulcke, Staden, 24.04.2010

Beschrijving / geschiedenis

De Hoenshovenmolen op de Herk werd voor het eerst vermeld in de tweede helft van de 15de eeuw. Op de Ferrariskaart (1771-77) aangeduid als een gesloten complex, z.g. "Hons Meulen", evennals in de Atlas van de Buurtwegen (1844), z.g. Hoenshoven Molen Moulin.

Eigenaars na 1840:
- voor 1844, eigenaar: Petitjean Louis, de weduwe, landbouwster te Hoepertingen
- 1846, eigenaaar: Petitjean Jacques, landbouwer te Hoepertingen

De Bestendige Deputatie van de provincie Limburg keurde op 7 oktober 1846 de vastgestelde pegelhoogte van 0,814 meter goed. De toenmalige eigenaar was Jacques Petitjean. Wellicht speelde deze vrij geringe stuwhoogte een rol in de vroegtijdige stopzetting.

De watermolen verloor zijn functie rond 1850 en werd in 1858 ingericht als huis als deel van een hoeve.

Rond 1990 verdween de zuidoostelijke stalvleugel aan de zijde van de Herk. Een gedeelte van de gebouwen is thans ingericht als bed & breakfast.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Architectuur (Agentschap Onroerend Erfgoed)

Gebouwen gegroepeerd rondom een gedeeltelijk gekasseid erf met centrale mestvaalt. Voormalige molenaarswoning aan straatzijde, in de zuidwestelijke vleugel. Dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, door middel van een gevelsteen boven de deur gedateerd 1754. Bakstenen gebouw op licht verhoogde begane grond, het linkergedeelte onderkelderd en voorzien van kalkstenen keldergaten. Getoogde vensters in een kalkstenen omlijsting met sluitsteen en sponningbeloop, voorheen beluikt. Getoogde deur in een rechthoekige kalkstenen omlijsting op neuten; erboven de gevelsteen met opschrift: P.V.R/.1754./G.I. Zijgevels met aandaken en vlechtingen; twee getoogde vensters in de rechterzijgeveltop. Recente aanbouw tegen de rechterzijgevel.
Links aansluitend bij het woonhuis, poortgebouw onder zadeldak. Recente poort onder metalen I-balk. Stallen achteraan het erf, van anderhalve bouwlaag onder zadeldak (Vlaamse pannen). Bakstenen gebouw waarschijnlijk daterend uit de 18de eeuw. Van de oorspronkelijke muuropeningen resten de zolderluiken in houten kozijnen. Zijgevels met aandaken en vlechtingen. De dwarsschuur, aan de noordwestzijde, dateert in kern eveneens uit de 18de eeuw, doch het volume werd gewijzigd: in de zijgevel aan straatzijde zijn de muurvlechtingen van de oorspronkelijke zijgevel behouden. Bakstenen gebouw onder zadeldak (Vlaamse pannen). Rechthoekige schuurpoort onder houten latei. Later aangebouwd gedeelte onder lessenaarsdak tegen de voorgevel en recente aanbouw tegen de achtergevel.

Aanvullende informatie

Deelbekkenbeheerplan. Korte niet-technische samenvatting. Deelbekken Herk (september 2006).
1.1.1.Aanleg overstromingszone in de Herkvallei tussen Engelingenmolen en Hoenshovenmolen
In Hoepertingen, Wellen en in stroomafwaarts gelegen dorpen zoals Alken, Stevoort tot Herk-De-Stad doen zich regelmatig overstromingen voor. Om de piekdebieten van de Herk af te vlakken bij extreme neerslag en om aldus de kans op overstromingen te verlagen kan tussen Engelingenmolen en Hoenshovenmolen 30.000 m² water gestockeerd worden in een natuurlijke vallei.

Aankondiging bed & breakfast (De Verloren Parel / Het Koraaltje)
Wil je er even tussenuit? Kom naar Haspengouw!!
Wij bieden u het beste van alles. De voorzieningen en faciliteiten van een sterrenhotel, met de gezellige intieme sfeer van een auberge. Elke kamer is luxueus ingericht, zodat u aan het einde van de dag op een heerlijke matras kan wegzinken in een oase van rust. Er zijn verschillende kamers beschikbaar met boxsprings, een luxueuse whirlpool voor 2, flatscreen, koelkast, nespresso, gratis internet en nog veel meer. Een huisgemaakt ontbijt zit bij de prijs inbegrepen.
Bel voor reserveringen! 0477 05 94 80 (Rudy of Brenda) Romeo & juliet arrangement
* kamer met whirlpool
* aankomst met aperitiefje van het huis in het salon
* 's avonds op de kamer huisbereide lasagne of spaghetti
* met verse broodjes, fles wijn en kaarslicht

Literatuur

Lieven Denewet, "Inventaris van de Limburgse watermolens met hun pegelhoogtes (1846-1849)", Molenecho's, 39, 2011, nr. 2
Herman Holemans & Werner Smet, "Limburgse watermolens. Kadastergegevens: 1844-1980", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1985;
Bert Van Doorslaer, "Met de stroom mee of tegen de wind in? Molens in Limburg", Borgloon/Rijkel, Provinciaal Centrum voor Cultureel Erfgoed, 1996.
Veerle Jacobs e.a., "Molens in Sint-Truiden - Gingelom - Borgloon", Tongeren, Werkgroep Molenzorg Zuid-Limburg, 1983;
"Watermolens in Hoepertingen", in: Grepen uit het dorpsverleden van Hoepertingen. Driemaandelijkse bijdrage van de Geschiedkundige Kring Hoepertingen, jg. 12 (1987), nr. 4(dec.), p. 699;
Eduard Van Ermen, Het kaartboek van Averbode 1650-1680, Brussel, Gemeentekrediet, 1997;
D. Pauwels, F. Schlusmans, met medewerking van E. Muyldermans & J. Rombouts, "Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Tongeren, Kanton Borgloon", Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 14N4, Brussel - Turnhout, 1999.

Overige foto's

Hoenshovenmolen, Hoensmolen, De Verloren Parel, Het Koraaltje, Hoepertingen (Borgloon), Foto: Donald Vandenbulcke, 24.04.2010 | Database Belgische molens
© Foto: Donald Vandenbulcke, 24.04.2010
Hoenshovenmolen, Hoensmolen, De Verloren Parel, Het Koraaltje, Hoepertingen (Borgloon), Foto: Donald Vandenbulcke, 24.04.2010 | Database Belgische molens
© Foto: Donald Vandenbulcke, 24.04.2010
Hoenshovenmolen, Hoensmolen, De Verloren Parel, Het Koraaltje, Hoepertingen (Borgloon), Foto: Rudy, 2010 | Database Belgische molens
© Foto: Rudy, 2010