De Grote Bentel staat ook bekend als de Molen van Coppens, naar een vroegere molenaar. De stenen beltmolen in de Oranjemolenstraat, nabij de Otterstraat, werd gebouwd in 1847 door Martinus Hoskens. op een perceel waar eerder een standerdmolen van het kasteel van Turnhout stond. Naast de windmolen stond in 1873 een rosmolen. Naast het malen van graan, vermaalde de windmolen rond 1886 ook schors tot run, ten behoeve van de leerlooierijen.

Opeenvolgende eigenaars:
- 02.08.1847, verkoop: (van de grond) door Dierckx Josephus, notaris te Turnhout (onderhandse akte)
- 1847, opbouw: Hoskens Martinus, herbergier te Turnhout ("nouvelle construction d'un moulin à vent")
- later, erfenis: de kinderen
- 01.04.1873, verkoop: Nefkens-Canforts Pierre, molenaar te Oud-Turnhout (notaris Dierckx - incl. rosmolen).
- 11.01.1886, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Pierre Nefkens)
- 20.07.1886, verkoop: a) Van Gils-Van Gestel Jean, molenaar te Turnhout, b) Van Gestel-Raeymaekers Joseph, winkelier te Turnhout en c) Van Gestel Louis, molenaar te Turnhout (notarissen Dierckx en Boone - graan- en schorswindmolen)
- 25.01.1913, verkoop: Coppens-Jansen Jan Cornelius, molenaar te Turnhout (notaris Dierckx)
- 25.06.1956, erfenis: en de kinderen (overlijden van vrouw Jansen)
- 03.03.1961, erfenis: de kinderen (overlijden van Jan Coppens)
- 06.12.1967, verkoop: Jansen Ludovicus Josephus Guide Rosalia, architect te Turnhout (notaris De Wolf - oude graanwindmolen in steen)
- 2019, erfenis: de kinderen (overlijden van Lou Jansen)

In 1873 kwam de molen door verkoop aan molenaar Nefkens en in 1887 aan molenaar Van Gils. Het binnenwerk brandde uit in 1912. Het binnenwerk werd hersteld met onderdelen van een molen te Dordrecht. In 1913 werd Jan Coppens-Jansen de nieuwe eigenaar. Hij zou de laatste molenaar worden.

Architect Lou Jansen, de huidige eigenaar, liet de molen in 1969-1970 herstellen door molenbouwer Caers uit Retie. Sindsdien doet de molen dienst als zijn woning en architectenbureau.
Op 18 november 1991 werd de molen wettelijk beschermd als monument.

De molen geraakte uitwendig wederom in verval. Er was houtrot. Het hekwerk van de wieken was voor een deel verdwenen en ook waren delen van de kapconstructie, zoals het voorkeuvelens, weggewaaid en met plastic gedicht.

Adriaens Molenbouw bv uit Weert voerde in 2010-2012 een maalvaardige restauratie uit. 0p 17 maart 2010 demonteerde ze de roeden en de kap. In 2011 werden nieuwe geklinknagelde roeden gestoken met een lengte van 26,50 meter. Ze zijn van het profiel van een Verhaegheroede, maar werden vervaardigd door de genoemde firma uit Weert.

De molen is enkel geopend op afspraak. De vrijwillige molenaars zijn Johan Boulanger en Christian Raskin.

De molen heeft een slechte biotoop: hij is geheel omgeven door geboomte en beplanting en op amper 20 meter afstand staat een gebouw van drie verdiepingen.

Technische gegevens
- geklinknagelde roeden, type Verhaeghe, fabrikaat Adriaens (Weert, Nl.), 26,50 meter; vroeger Potroeden
- gietijzeren askop
- een houten molenas met aswiel
- blokvang
- moerbalken afkomstig van een houten achtkante bovenkruier uit Dordrecht (NL)
- Engels kruiwerk
- buitenvangstok
- vroeger twee steenkoppels; sinds de restauratie in 2012 nog één

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Intekendatum: 14.09.2009
Molen: Turnhout (Antw.), De Grooten Bentel - stenen bergmolen
Bouwheer & ontwerper: Arch. Lou Jansen, Turnhout
Opdracht: Niet-openbare aanbesteding voor het uitvoeren van restauratiewerken; 120 dagen
Plaats aanbesteding: Architectenbureau Lou Jansen bvba, Oranjemolenstraat 19, 2300 Turnhout
Toewijzing: Adriaens Molenbouw bv, Weert (Ned.)

Over de vroegere bewoner/moleneigenaar
Lou Jansen (Turnhout, 29 januari 1935 - 2019) was een Vlaams hedendaags architect.

Lou Jansen (eigenlijk Ludovicus Jansen) is een van de figuren die in de jaren 1960 en 1970 in en rond Turnhout tot een boeiende architectuurproductie kwamen. Hij koos voor een strakke lijnvoering waarbij de constructie erg bepalend was voor de expressie. Hij behaalde in 1960 zijn diploma aan Sint-Lucas Brussel. Hij deed zijn stage bij o.a. Willy Van Der Meeren en het bureau Delhaise & Jaspers en vormde tot 1969 een associatie met Rudy Schiltz (1938-1969). Zijn werk bestaat uit talrijke woningen en industriegebouwen. Belangrijkste realisatie: huizen Van Roy (1965) en Leysen (1968) in Turnhout en het huis Hazebroek (1978) in Mortsel. Van 1991 tot 2001 was hij docent aan het Henry van de Velde-instituut in Antwerpen. Op 20 september 2007 opende hij de eerste statutaire vergadering van TRAM 41 Turnhout op minimalistische wijze.
Hij overleed in 2019.

Rita Dries, "Daar bij die molen", Het Bezemklokje (Heemkundekring Turnhout), 18.05.2014.
De ‘Grooten Bentel’ ook wel ‘Oranjemolen’ of ‘Coppensmolen’ genoemd, staat te pronken in de zon. Aan de voet van de molen staat Christian Raskin, samen met twee andere molenaars, ons op te wachten. In de tuin rondom de molen staan partytenten en tafels klaar om ruim 60 leden van Het Bezemklokje te ontvangen. Ook Anita Evenepoel en Lou Jansen, eigenaars en bewoners van de molen, zijn van de partij en een half uur later arriveren er drie accordeonisten. Alle ingrediënten, nodig om er een geslaagde namiddag van te maken, zijn aanwezig. De verwachtingen zijn hoog gespannen!
Van Christian leren we dat de ‘Grooten Bentel’ een graanwindmolen is die gebouwd werd in 1848, in 1912 verwoest werd door een brand en nadien heropgebouwd werd met molenwerk, aangekocht in Dordrecht. De molen, toen eigendom van de familie Coppens-Jansen, was actief in dienst tot in 1952. In 1969 werd hij gedeeltelijk gerestaureerd door de familie Caers uit Retie. Lou Jansen vervolledigde de restauratie en bouwde hem om tot architectenbureau met woonhuis en dit met respect voor het karakter, de vorm en de mechaniek van de molen. We weten nu ook dat de eerste Kempense windmolens uit het begin van de 12de eeuw stammen en we zijn verbaasd over zoveel technische kennis en kunde en over het bestaan van zoveel verschillende soorten molens met zoveel verschillende doelen.
In kleine groepjes worden we door de molenaars voorgegaan in de molen en maken we kennis met het hele binnenwerk. Via de meelzolder en de maalzolder klimmen we tot in de luizolder. Deskundig wordt ons uitgelegd hoe het graan gemalen wordt, hoe het kruien van de molenkap gebeurt, hoe de vang of rem ingeschakeld en ontgrendeld wordt, hoe de zeilen van en op de wieken gezet worden. Dat, en nog veel meer, doen ons verlangend uitkijken naar wind en omdat die uitblijft worden de wieken met mankracht gedraaid!
Het verleden herleeft en op de cadans van Vlaamse volksliedjes, ons gebracht door Gilbert en zijn twee dames, kijken we tevreden terug op wat mooi was! De drankjes smaken, het gezelschap doet deugd, er wordt nog lang nagepraat … Bedankt Anita en Lou, bedankt molenaars, bedankt accordeonisten voor dit onvergetelijk bezoek.

Rita Dries, "Daar bij die molen", Het Bezemklokje (Heemkundekring Turnhout), 18.05.2014.
De ‘Grooten Bentel’ ook wel ‘Oranjemolen’ of ‘Coppensmolen’ genoemd, staat te pronken in de zon. Aan de voet van de molen staat Christian Raskin, samen met twee andere molenaars, ons op te wachten. In de tuin rondom de molen staan partytenten en tafels klaar om ruim 60 leden van Het Bezemklokje te ontvangen. Ook Anita Evenepoel en Lou Jansen, eigenaars en bewoners van de molen, zijn van de partij en een half uur later arriveren er drie accordeonisten. Alle ingrediënten, nodig om er een geslaagde namiddag van te maken, zijn aanwezig. De verwachtingen zijn hoog gespannen!
Van Christian leren we dat de ‘Grooten Bentel’ een graanwindmolen is die gebouwd werd in 1848, in 1912 verwoest werd door een brand en nadien heropgebouwd werd met molenwerk, aangekocht in Dordrecht. De molen, toen eigendom van de familie Coppens-Jansen, was actief in dienst tot in 1952. In 1969 werd hij gedeeltelijk gerestaureerd door de familie Caers uit Retie. Lou Jansen vervolledigde de restauratie en bouwde hem om tot architectenbureau met woonhuis en dit met respect voor het karakter, de vorm en de mechaniek van de molen. We weten nu ook dat de eerste Kempense windmolens uit het begin van de 12de eeuw stammen en we zijn verbaasd over zoveel technische kennis en kunde en over het bestaan van zoveel verschillende soorten molens met zoveel verschillende doelen.
In kleine groepjes worden we door de molenaars voorgegaan in de molen en maken we kennis met het hele binnenwerk. Via de meelzolder en de maalzolder klimmen we tot in de luizolder. Deskundig wordt ons uitgelegd hoe het graan gemalen wordt, hoe het kruien van de molenkap gebeurt, hoe de vang of rem ingeschakeld en ontgrendeld wordt, hoe de zeilen van en op de wieken gezet worden. Dat, en nog veel meer, doen ons verlangend uitkijken naar wind en omdat die uitblijft worden de wieken met mankracht gedraaid!
Het verleden herleeft en op de cadans van Vlaamse volksliedjes, ons gebracht door Gilbert en zijn twee dames, kijken we tevreden terug op wat mooi was! De drankjes smaken, het gezelschap doet deugd, er wordt nog lang nagepraat … Bedankt Anita en Lou, bedankt molenaars, bedankt accordeonisten voor dit onvergetelijk bezoek.

Els De Kinderen, Molen "De Grote Bentel" te Turnhout, in: De Belgische Molenaar, LXX, 1975, nr. 5 (7 maart), p. 69-70;
H. Holemans & P.J. Lemmens, Molens der Noorder- en Oosterkempen, Nieuwkerken, Ten Bos, 1980, p. 103-104;
F. Brouwers, "De toekomst van een verleden. Levende molens in de provincie Antwerpen", s.l., Levende Molens Werkgroep Kempen-Antwerpen, (1997);
Paul Hendriks, "De windmolens. 28. Turnhout", in: P. Hendriks & R. Hoeben, "Provincie Antwerpen. Wind- en watermolens", Antwerpen, 1978, p. 22;
"Te Turnhout en te Kasterlee worden twee windmolens gerestaureerd", in: De Belgische Molenaar, jg. 65, nr. 6 (22 maart), p. 81;
C. Demil, "Een molen om in te leven. Ervaringen van architekt in Grote Bentel te Turnhout", in: De Standaard - Het Nieuwsblad", 26-27 juli 1986, p. 27, ill.;
A.C.J. Verdegem, "Beknopt Kalendarium betrekkelijk de Turnhoutse banmolens", in: Taxandria, jg. 1993 (nieuwe reeks, LXV), p. 131-154;
A.C.J. Verdegem, "De Tunhoutse (ban)molens in de Franse tijd", in: Taxandria, jg. 1990 (nieuwe reeks, LXII), p. 133-143;
P.J. Lemmens, "Molenoverzicht uit het Arrondissement Turnhout van 1830 tot heden", Heemkundig Handboekje voor de Antwerpse Randgemeenten, Kwartaalschrift, Borgerhout, Gitschotel Buurschap, Jg. 12, [1964], nr. 3, p. 31.
J. Schellekens, "Turnhout. De Hoofdstad van de Kempen", Zaltbommel, 1949, p. 151.
Sibylle De Sadeleer & Geert Plomteux, "Inventaris van het cultuurbezit in België. Architectuur. Provincie Antwerpen. Arrondissement Turnhout, Kanton Turnhout. Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen". 16N1, Brussel-Turnhout, 1997.
Geert van Stekelenburg, Verhaegen roeden bij Adriaens Molenbouw in Weert, Peellands Molennieuws tijdschrift van de Peellandse Molenstichting), nr. 74, dec. 2011, p. 9-13.
Rita Dries, "Daar bij die molen", Het Bezemklokje (Heemkundekring Turnhout), 18.05.2014.
"In memoriam Lou Jansen", Levende Molens, jg. 41, 2019, 6 (oktober-december), p. 83.

Persberichten
WLT, "Oranjemolenstraat", in: Het Nieuwsblad, 13.03.2010.
Gazet van Antwerpen, 18.03.2010.

Mailberichten
Roland Kums, 13.03.2010, 20.01.2015.
Bart Hoofs, Hilvarenbeek, 15.09.2013.
Johan Boulangier, 15.10.2013.
John Verpaalen, Roosendaal, 01.09.2016.