Molenechos's Homepage Molenechos.org

Diest, Vlaanderen - Vlaams-Brabant

Bestaande molen

Karakteristiek

Naam
Lindenmolen, Lindemolen
Ligging
Leopoldvest
3290 Diest
domein Halve Maan
Vlaanderen - Vlaams-Brabant
Geo positie
50.983936, 5.061972 (Google Streetview)
Eigenaar
Provincie Vlaams-Brabant
Gebouwd
1742 / 1887 / 1960
Type
Staakmolen met open voet
Functie
Korenmolen
Kenmerken
Brede kast
Gevlucht/Rad
Geklinknagelde roeden, 25 meter
Inrichting
1 steenkoppel
Toestand
Maalvaardig
Bescherming
M: monument,
04.04.1944
Molenaar
Willem Huyskens, Diest
Openingstijden
Elke 1ste en 3de zondag van de maand, 10-13 u. Info: Provinciedomein; willemhuyskens @ hotmail.com
Database nummer
180
Ten Bruggencatenummer
50180  
© Foto: Paul Hermans, 29.12.2008

Beschrijving / geschiedenis

De Lindenmolen of Lindemolen is een standaardmolen met open voet op de Leopoldvest, in het Domein Halve Maan.

Aanvankelijk, sinds 1742, stond hij op de Doodsberg te Schaffen.

Petrus Alen, gehuwd met Maria Mathilde Jordens, kocht de molen in 1886 en liet hem met twee schrijnwerkers heroprichten op de Mierenberg in Assent. Daar heeft hij het eerst gemalen in 1887. In 1924 liet hij de molen over aan zijn zoon Ferdinand Alen. Deze werd op 22 mei 1944 meegenomen naar Duitsland en is daar overleden. De molen werd beschermd als monument in 1944. Na de oorlog zette zijn zoon Felix Alen de molenaarsstiel verder. Door de vooruitgang legde hij de molen in 1953 stil en maalde verder op elektriciteit Daarna runde de zoon van Felix het bedrijf verder in Assent: vier generaties Alen waren er molenaar (1887 -1987).

In 1958 schonk Felix Alen de molen aan de stad Diest. Dé initiatiefnemer was de toenmalige stadsarchivaris Van der Linden: de molen is dan ook naar hem vernoemd! De standaardmolen werd uiteengenomen in de maand augustus van datzelfde jaar en tussen mei en september 1960 op de stadswallen van Diest, aaan de toegang van het domein Halve Maan, in zijn oorspronkelijke vorm heropgericht. Sommige onbruikbare of ontbrekende gedeelten werden bij de wederopbouw vervangen door stukken afkomstig van de houten molen van Kortenaken die tussen 2 februari en 10 maart 1960 gesloopt werd. De wieken en de trap waren afkomstig van de standaardmolen van Eindhout die op 13 en 14 juni 1960 werd afgebroken. Jammer genoeg werd de molen toen niet in werking gebracht.

De molen kwam in het bezit van de provincie Vlaams-Brabant. In 2003-2004 voerde Adriaens Molenbouw bv uit Weert belangrijke herstellingswerken uit voor een totaalbedrag van € 209.000, incl. B.T.W. Zo werden o.m. de wiekenas, de kruisplaten en de schoren vervangen. Op 29 mei 2005 werd de molen feestelijk ingehuldigd. Sinds 2011 is de molen ook maalvaardig. Vrijwillig molenaar Willem Huyskens draait minstens op elke eerste en derde zondag van de maand, van 10 tot 13 uur. Voor verdere gegevens verwijzen we naar Schaffen (Molen op de Doodsberg) en Assent (Mierenbergmolen).

Tijdens een inspectie door Monumentenwacht Vlaams-Brabant in 2017 werd vastgesteld dat de grote klopkever een aantal vitale balken en een belangrijke verbinding had aangetast. De molen werd stilgelegd. Na enkele voorlopige werkzaamheden, startte op 17 september 2018 een grondige restauratie door Molenbouw Wieme Roland & Kris uit Machelen (Zulte).  De delen die het ergst waren aangetast door de kevers, met name het gebinte, werden verstevigd of deels vervangen. Er bleef zoveel mogelijk van het oorspronkelijk hout bewaard. Dat kreeg een behandeling tegen insecten die nog actief zijn. Daarna volgden er schilderwerken.  Rond de molen komt een ondoordringbare haag om de overlast van ongewenste bezoekers te vermijden. De werken werden geraamd op zo’n 150.000 euro. Met Open Monumentendag 2019 was de molen weer geopend voor het publiek.

Zie ook: Schaffen
             Assent, Molen Alen

Lieven DENEWET

Aanvullende informatie

Intekendatum: 28.01.2000, 11 u.
Molen: Diest (Vl.-Brab.), Lindenmolen - standaardmolen met open voet
Bouwheer: Provincie Vlaams-Brabant
Ontwerper: Architectenbureau P. Gevers, Kasterlee
Opdracht: Aanvraag tot deelneming aan de beperkte aanbesteding voor de restauratie
Plaats aanbesteding: Provincie Vlaams-Brabant, Directie Infrastructuur, Diestsesteenweg 52, 3010 Leuven
* Heraanbesteding op 22.01.2003

Intekendatum: 22.01.2003, 11 u. (heraanbesteding van 28.01.2000)
Molen: Diest (Vl.-Brab.), Lindenmolen - standaard-molen met open voet
Bouwheer: Provincie Vlaams-Brabant
Ontwerper: Architectenbureau P. Gevers, Kasterlee
Opdracht: Aanvraag tot deelneming aan de beperkte aanbesteding voor de restauratie
Plaats aanbesteding: Provincie Vlaams-Brabant, Directie Infrastructuur, Diestsesteenweg 52, 3010 Leuven
Toewijzing: Adriaens Molenbouw bv, Weert (Ned.)

“Lindenmolen in Diest wordt gerestaureerd”, Bouwkroniek, 19.03.2018.
De Lindenmolen in het provinciedomein Halve Maan in Diest wordt gerestaureerd. De werkzaamheden worden weldra aanbesteed. Tegen eind mei zal de molenbouwer bekend zijn.
De opdracht aan de onveilige molen start na de bouwvakantie. De kosten voor de restauratie van de Lindenmolen (foto: provincie Vlaams-Brabant) worden geraamd op zowat 127.000 €.
Klopkevers
“Bij een inspectie van de Lindenmolen, aan de rand van het provinciedomein Halve Maan in Diest, heeft Monumentenwacht Vlaams-Brabant enkele problemen vastgesteld. Zo tasten grote klopkevers (xestobium rufovillosum) een belangrijke verbinding aan. Hierdoor kwam de stabiliteit in het gedrang waardoor de molen tijdelijk op non-actief is gezet”, zegt Tom Dehaene, gedeputeerde voor Erfgoed.
Haag
“Na enkele tijdelijke ingrepen hebben we besloten om de molen te laten restaureren. Hierbij zullen aanpassingen gebeuren zodat de molen opnieuw veilig kan draaien. Voorts worden nog werken uitgevoerd voor een goede instandhouding. We sluiten de zone rond de molen af met een ondoordringbare haag om de overlast van ongewenste bezoekers te vermijden”, zegt Ann Schevenels, gedeputeerde voor Gebouwen.

Paul Gebruers, "Werken voor restauratie van Lindenmolen worden aanbesteed", madeinvlaamsbrant.be, 12.03.2018.
De raad van de provincie Vlaams-Brabant besliste om de Lindenmolen in het provinciedomein Halve Maan in Diest te restaureren. De werken aan de onveilige molen starten na het bouwverlof en worden weldra aanbesteed.
“Bij een inspectie van de Lindenmolen, aan de rand van het provinciedomein Halve Maan in Diest, werden door Monumentenwacht Vlaams-Brabant enkele problemen vastgesteld. Zo tasten grote klopkevers een belangrijke verbinding aan. Hierdoor kwam de stabiliteit in het gedrang. Hij is tijdelijk op non-actief gezet. Deze molen behoort tot ons beschermd erfgoed en verdient dus de nodige zorg”, zegt Tom Dehaene, gedeputeerde voor erfgoed.
“Na enkele tijdelijke ingrepen hebben we besloten om de molen te laten restaureren”, stelt Ann Schevenels, gedeputeerde voor gebouwen. ‘Hierbij zullen de noodzakelijke aanpassingen gebeuren zodat de molen weer veilig kan draaien. Verder worden nog werken uitgevoerd voor een goede instandhouding. We sluiten de zone rond de molen af met een ondoordringbare haag om de overlast van ongewenste bezoekers te vermijden.”
Kosten
De werken worden weldra aanbesteed. Tegen eind mei zal de molenbouwer bekend zijn. De restauratie start in principe onmiddellijk na het bouwverlof. De raming van de kosten bedraagt 127.000 euro.
Tijdens de restauratiewerken kan de molen wel nog tijdens de Vlaamse Molendag en de Open Monumentendag bezocht worden. “De Lindenmolen werd oorspronkelijk gebouwd in 1747 in Schaffen. Na een tussenstop in Assent werd hij verplaatst naar de rand van het provinciedomein Halve Maan in Diest”, zegt Walter Zelderloo, gedeputeerde voor provinciedomeinen. “Hij draait er elke eerste en derde zondag van de maand.”

Hedwig Neesen, “Heropende Lindenmolen in Diest heeft rijke geschiedenis”, holahageland.net, 18.09.2019.
Vorige zondag ging de Lindenmolen aan het provinciedomein in Diest opnieuw open. De molen bleef de voorbije twee jaar gesloten voor het publiek omdat hij dringend moest gerestaureerd worden.
De Lindenmolen heeft een bewogen geschiedenis achter de rug. Letterlijk zelfs. Het monument verhuisde tijdens zijn lange geschiedenis drie keer.
Van Schaffen naar Assent en dan naar Diest
In 1742 werd de molen opgebouwd op de Doodsberg in Schaffen. In 1886 kocht Petrus Alen hem over en hij liet de molen heropbouwen op de Mierenberg in Assent. In 1924 liet Petrus Alen de molen over aan zijn zoon Ferdinand Alen. Die werd in 1944 meegenomen naar Duitsland en overleed daar.
Felix Alen, de zoon van Ferdinand, nam het molenaarsbedrijf over maar in 1953 begon hij elektrisch te malen. De molen werd stil gelegd en dat was meteen ook het begin van de aftakeling. Uiteindelijk besloot de Toeristische Federatie van Brabant om de molen te redden. Zij schoven het stadsbestuur van Diest een financiële injectie toe voor de restauratie. Gilbert Van der Linden, stichter en conservator van het stedelijk museum van Diest, speelde daar een belangrijke rol in en daarom werd de molen naar hem vernoemd. In 1959 werd de molen afgebroken en in 1960 weer heropgebouwd op de plaats waar hij momenteel staat. In 1977 werd hij beschermd als monument en in 1994 werd de provincie Brabant (nu Vlaams-Brabant) eigenaar. In 2004 subsidieerde Vlaanderen de restauraie van de molen.
Aantasting door grote klopkever
Na een inspectie van Monumentenwacht in 2017, bleek dat het hout van de molen aangetast was door de grote klopkever. Die aantasting was ernstig en de herstelling dringend. Het budget van 170.000 euro werd echter relatief snel gevonden. De restauratie gebeurde door de firma Molenbouw Wieme uit Machelen.
Molenaar Willem Huyskens kan de molen dus opnieuw laten draaien. Het monument krijgt later nog een omheining met een haag en een poort. Er werd ook een educatief pakket uitgewerkt waarbij leerlingen van de 3de graad basisonderwijs en de eerste graad secundair onderwijs de molen in miniatuur kunnen nabouwen.

"Lindenmolen Diest terug open", pers.vlaamsbrabant.be, 18.09.2019.
Woensdag 18 september 2019 — Op 15 september werd de Lindenmolen aan het provinciedomein Halve Maan in Diest heropend.
Na een jaar van restauratie kan de molenaar de wieken laten draaien.
‘De Lindenmolen moest gerestaureerd worden om het beschermde monument in stand te kunnen houden. Het hout was aangetast door grote klopkever’, zegt Tom Dehaene, gedeputeerde voor erfgoed.
De meest dringende herstelling was de verbinding tussen de voorweeg en de vangweeg ter hoogte van de hoekstijl. Hier was door aantasting van grote klopkever (Xestobium Rufovillosum) het hout zo erg verzwakt dat het onvoldoende stevig was en de hoekstijl wegzakte.
Ook de staak en de zetel moesten worden opgespied,  de zwaluwstaarten tussen zetel en staak moesten worden hersteld en de loopschoren moesten worden vernieuwd.
Schilderwerken vervolledigden het geheel.
De werken werden uitgevoerd door Molenbouw Wieme uit Machelen.
‘Om het kruien mogelijk te maken, moest het maaiveld worden aangepast. Deze werken zijn uitgevoerd door het personeel van de Halve Maan’, zegt Ann Schevenels, gedeputeerde voor de domeinen. ‘Binnenkort komt er rond de molen nog een haag en een poort om de site af te sluiten’."

Literatuur

R. Van Ryckeghem & L. D(enewet), "De restauratie van de standaardmolens van Schaffen en Diest", Molenecho's, XXXII, 2004, nr. 2, p. 71;
G. Van der Linden, "De Diesterse molens vroeger en nu", in: Brabant, X, 1960, p. 1-45;
M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961;
Herman Holemans, "Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 4: arrondissement Leuven (A-L)", Kinrooi, Studiekring 'Ons Molenheem', 1993;
Wilfried Nijs, "Lindenmolen te Diest feestelijk ingedraaid", in: Levende Molens, 27ste jg., 2005, nr. 6 (juni), p. 61, 70-71;
John Verpaalen, "Windmolens in de actualiteit [Langemark; Geluveld; Zarren-Werken; Merkem; Komen; Diest; Tessenderlo]", in De Belgische Molenaar en Levende Molens, jg. 77 (1982), nr. 11 (november), p. 236 en 245, ill.;
Els De Kinderen, "Allerlei - Cultuur: meer sponsors, selectiever betoelaging [Kasterlee; Mol-Ezaart; Diest; Sint-Maria-Latem; Ertvelde]", in De Belgische Molenaar en Levende Molens, jg. 77 (1982), nr. 10 (oktober), p. 217-218;
"Diest: het wordt ernst met de Lindemolen", in De Belgische Molenaar en Levende Molens, jg. 77 (1982), nr. 8 (augustus), p. 173-174.

Persberichten
GGA, "Wieken van Lindenmolen draaien weer", in: Het Nieuwsblad, 23.05.2005.
Inge Bosschaerts, "Nieuwe cursus bij Levende Molens. Gezocht: molenaars", Het Nieuwsblad, 11.05.2013.
Georges Gielen, "Erfgoed - Diest. Daar bij die molen", Het Nieuwsblad, 03.09.2014.
LW, "Windmolen aan Halve Maan draait weer op volle kracht", Het Belang van Limburg, 17.04.2015.
LW, "Molens zetten deuren open", Het Nieuwsblad, april 2014.
VDT, "Molendag lokt veel bezoekers", Het Laatste Nieuws, 28.04.2014.
Tom Van de Weyer, "Lindenmolen wordt deze zomer hersteld. Monument liep ernstige schade op door klopkever", Het Laatste Nieuws, 01.03.2018.
“Lindenmolen in Diest wordt gerestaureerd”, Bouwkroniek, 19.03.2018.
HNS, "Kevers tasten Lindemolen aan", Het Nieuwsblad, 28.02.2018.
"Restauratie Lindenmolen", robtv.be, 27.02.2018.
Geert Mertens, "Lindenmolen kan in mei weer draaien", Het Laatste Nieuws, 10.09.2018.
Tom Van de Weyer, “Restauratie van Lindenmolen verloopt volgens plan”, Het Laatste Nieuws, 02.11.2018.
Luk Weyens, “Klopkever gooit roet in het eten van Vlaamse molendag: 'Nu bezoekers ontvangen zou onverantwoord zijn'”, Het Nieuwsblad, 25.04.2019.
Paul Gebruers, "Werken voor restauratie van Lindenmolen worden aanbesteed", madeinvlaamsbrant.be, 12.03.2018.
Hedwig Neesen, “Heropende Lindenmolen in Diest heeft rijke geschiedenis”, holahageland.net, 18.09.2019.
"Lindenmolen Diest terug open", pers.vlaamsbrabant.be, 18.09.2019.

Informanten
Angèle Alen (zus van de eigenaar te Assent), 05.04.2006.

 

Overige foto's

Lindenmolen, Lindemolen, Diest, Foto: Fran?ois Gijsbrechts, Linkhout | Database Belgische molens
© Foto: Fran?ois Gijsbrechts, Linkhout
Lindenmolen, Lindemolen, Diest, Foto: Robert Van Ryckeghem, 23.05.2003 | Database Belgische molens
© Foto: Robert Van Ryckeghem, 23.05.2003
Lindenmolen, Lindemolen, Diest, Foto: Rob Simons, Sint-Huibrechts-Lille | Database Belgische molens
© Foto: Rob Simons, Sint-Huibrechts-Lille
Lindenmolen, Lindemolen, Diest, Foto: Donald Vandenbulcke, Staden, 10.04.2010 | Database Belgische molens
© Foto: Donald Vandenbulcke, Staden, 10.04.2010
Lindenmolen, Lindemolen, Diest, De steenzolder. Verzameling Ons Molenheem | Database Belgische molens
© De steenzolder. Verzameling Ons Molenheem