Kaulille (Bocholt), Vlaanderen - Limburg
- Naam
- Sevensmolen
- Ligging
- Molenstraat 34
3950 Kaulille (Bocholt)
Vlaanderen - Limburg
- Geo positie
- 51.187897, 5.514048 (Google Streetview)
- Eigenaar
- Gemeente Bocholt
- Gebouwd
- 1891
- Type
- Stenen grondzeiler
- Functie
- Korenmolen
- Kenmerken
- Smalle romp met lichte buikvorm
- Gevlucht/Rad
- Gelast (fabr. Derckx - Wessem, nrs. 746-747, 1993), 23,90 meter
- Inrichting
- Twee steenkoppels
- Toestand
- Maalvaardig
- Bescherming
- M: monument, DSG: dorps- en stadsgezicht,
12.10.1994 - Molenaar
- Toon Verlaak (tel. 0494 305473; Ludo Achten (tel. 0495 52 81 35), Ludo Beckers, Jos Gielen, Geert Mulkers, Senne Adamcsyk; e-mail: kaulillermolenvrienden@hotmail.com
- Openingstijden
- Elke 2de zondag en 4de zaterdag vanaf april tot en met oktober, 13 - 18 u.
- Database nummer
- 14
- Ten Bruggencatenummer
- 05151
- Internet bron
- Sevensmolen
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
De Sevensmolen is een stenen korenwindmolen, type grondzeiler, in de Molenstraat (nr. 34) in Kaulille.
De molen werd gebouwd in 1891 door de Nederlander Adriaan Mulders-Hamer. Op 27 mei 1902 verkocht hij de molen aan Henri Sevens-Stienen voor 9000 Belgische frank. Henri Sevens was lid van een uitgebreide molenaarsfamilie, die molens bezat te Hamont, Lommel, Neerpelt, Overpelt en Kaulille. Sindsdien kreeg de molen de benaming Sevensmolen. Zoon Gerard Sevens werkte met de molen tot in 1969.
Na het overlijden van Henri Sevens in 1955 verkochten zijn kinderen de molen en het molenhuis op 6 juni 1956 aan schilder Paul Sevens-Maes voor 245.000 frank. De dieselmotor kocht hij voor zijn broer Gerard voor 100.000 frank. Tot in 1969 draaide Gerard nog af en toe met de molen. Hij verkocht de molen en het molenhuis in 1971 aan Jaak Croonen-Craeghs voor 250.000 frank.
In 1973 maakten de gebroeders Adriaens, molenmakers uit Weert (NL) een bestek op om de molen te herstellen. De som van 15.900 Nederlandse gulden ging echter de financiën van eigenaar Croonen te boven. Wel liet hij in 1980 de wieken herstellen.
Het gemeentebestuur van Bocholt trachtte al in 1989 de windmolen en het molenhuis te kopen. Op 27 maart 1991 werd het jonge Antwerpse echtpaar Kris en Patricia Spruyt eigenaar van het geheel. Met de hulp van Levende Molens - Noord-Limburg vzw en de financiële steun van de Koning Boudewijnstichting werden in 1993 nieuwe gelaste roeden (Derckx, Wessem) gestoken door molenmaker John de Jong uit Veldhoven. De verdere restauratie bleef echter uit.
Op 3 februari 1997 werd de gemeente Bocholt eigenaar van de molen en het molenaarshuis. Een dag later begon de Heemkundige Kring van Kaulille samen met een aantal vrijwilligers met de renovatie van het molenhuisje, dat nu dienst doet als archief- en vergaderruimte van deze Kring. Ook liet de gemeente de molen in 2003-2004 maalvaardig restaureren. Ontwerpers waren architect W. van Hoof uit Eksel en molenspecialist Nico Jurgens uit Hoorn (voorheen Valkenswaard). De uitvoering gebeurde door de molenbouwers Adriaens uit Weert (proefgemalen op 20.02.2004, voorlopige oplevering op 12.03.2004). De molen kan weer malen, maar de talrijke woningen in de directe omgeving geven een aanzienlijke windbelemmering. De molen is elke eerste en derde zondag van de maand geopend.
De molen heeft aan de grond slechts een middellijn van 5 meter. De hoogte van de kuip boven het maaiveld is 9,65 meter. De smalle kuip die een lichte buikvorm heeft, is gemetseld met drie soorten stenen. De draagbalk van de koning is een oude houten molenas, deze is - samen met het aswiel - waarschijnlijk afkomstig van molen Nooit Gedacht in Budel (NL).
De molen heeft twee koppels maalstenen van 1,40 meter (zestienders). Aan de westzijde is er een koppel kunststenen voor rogge, zoals dat veel voorkwam in Noord-Limburg. De loper heeft een drietaksrijn met pinnetje. De kunststenen worden bediend met een ijzeren trekregulator, die aangedreven wordt met een riem op het klauwijzer. De verhouding van de regulator t.o.v. de stenen bedraagt 300:1. Aan de oostzijde is er een koppel blauwe stenen voor boekweit, voorzien van een tweetaksrijn met vast peerijzer. De molen heeft een Vlaamse blokvang met vangtrommel.
De ene geklinknagelde roede dateerde van 1920 en was een zogenaamde Kensselareroede (uit de Oost-Vlaamse gemeente Kneseelare); de andere was een Vehaegheroede uit Ruddervoorde. Ze werden in 1980 hersteld, maar in 1993 vervangen door gelaste roeden (24 meter), vervaardigd door de Nederlandse firma Derckx (1993). De askop is van het fabricaat Van Aerschot uit Herentals. De regulateur is niet aangesloten. Het koppel blauwe stenen is niet maalvaardig, de kuipdeksels ontbreken, lichtboom, meelgoot en meelbak ontbreken eveneens.
In september 2006 werd de romp opnieuw geheel opgeknapt: een bewijs dat de molen goed onderhouden wordt! In 2007 werd de inrichting uitgebreid met een haverpletter.
Vrijwillig molenaar Rudi Driesen uit Neerpelt werd in 2011 opgevolgd door Toon Verlaak en Ludo Achten (zie hoger voor hun contactgegevens). Zij leerden het molenaarsvak van Ludo Hurkmans en Jef Brouwers van de Lilse Meulen van Sint-Huibrechts-Lille. Ludo Beckers, Jos Gielen en Geert Mulkers kwamen in 2015 de molenaarsploeg versterken. Later kwam ook Senne Adamcsyk erbij. De Sevensmolen is geopend op elke 2de zondag en 4de zaterdag van de maand, vanaf april tot en met oktober, van 13 tot 18 uur.
In 2011 werd een klein bos met hoge sparren (op het zuidwesten) gekapt, waarmee de windvang op die richting een heel stuk verbeterd is.
Op zaterdag 1 oktober 2016 kreeg de molen op de site van de Tombeekmolen in Overijse het kenteken “Actieve Molen 2016” uitgereikt. Deze nominatie gebeurde door het Molenforum Vlaanderen vzw (www. molenforumvlaanderen.be) op basis van de volgende criteria: de molen als gebouw (uitzicht, toestand), de werking als molen (draaien en malen) & de inzet van de molenaar, de toeristische ontsluiting en de gelegenheidsactiviteiten.
Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Aanvullende informatie
Intekendatum: 20.02.2001, 12 u.
Molen: Kaulille (Bocholt, Limb.), Sevensmolen - stenen grondzeiler
Bouwheer: Gemeente Bocholt
Ontwerper: Arch. Willem Van Hoof, Eksel en Nico Jurgens, Hoorn (voorheen Valkenswaard)
Opdracht: Aanvraag tot deelname aan de beperkte aanbesteding voor de restauratie; o/cat. D23, kl. 1, cat. 11 of 19; 150 werkdagen
Plaats aanbesteding: Gemeentehuis, Dorpsstraat 16 te 3950 Bocholt
Toewijzing: Adriaens Molenbouw bv, Weert (Ned.)
Literatuur
Werken
M. Bussels, "Over de molen van Grevenbroeck", Het Oude Land van Loon, I, 1946, p. 65.
F.J., "Windmolens in Limburg", Nieuw uit Limburg, 1953.
Hs., "Windmolens in Limburg", Het Laatste Nieuws, 05.04.1953.
Kerkuil, "Van zwaaiende wieken en tuimelende raderen in de Kempen en in Haspengouw", Moeder van Goeden Raad, september 1954, p. 205-208.
E(ls) D(e) K(inderen), "Gefeliciteerd! Kris en Patricia Spruyt kopen molen en molenhuis van Kaulille", Levende Molens, XIII, 1991, 2, p. 9.
J. Molemans, "Limburgse plaatsnamen. Kaulille", Leuven-Brussel, 1973.
"Stenen Molen van Caulille", Natuur- en Stedenschoon, VI, 1927, p. 90.
"Moulin de Kaulille", Le Sillon Belge, 31.12.1976.
W. Smet & H. Holemans, "Limburgse windmolens in heden en verleden", Nieuwkerken-Waas, 1981, p. 78-79;
Nico Jurgens, artikel in : Levende Molens, nr. 9, september 1988, p. 65-67.
E. D(e) K(inderen), "De molen van Kaulille", in: De Belgische Molenaar, LXXII, 1977, p. 44-46;
Bert Van Doorslaer, "Met de stroom mee of tegen de wind in? Molens in Limburg", Borgloon/Rijkel, Provinciaal Centrum voor Cultureel Erfgoed, 1996, p. 17;
(De molen van Kaulille), in: "De Klaveren Heer", Kaulille, Heemkundige Kring Kaulille, sept. 1991, 66 p.;
J. Ghyssaert, "De windmolen te Bocholt" in: Ons Molenheem, 1996, nr. 1, p. 22-23;
N. Jurgens, "De molen van Sevens te Kaulille", in: Levende Molens, jg. 10 (1988), nr. 9, p. 65-67.
Frans Ringoot, "De Sevensmolen te Kaulille", in: Ons Molenheem, Opwijk, jg. 32, 2007, nr. 1, januari-maart, 9. 3.
Paul Lammeretz, "De familie Sevens en hun molens", in: "Dao Raostj Get", Geschied- en Heemkundige Kring Kinrooi, jg. 29, 2010, nr. 4, p.137-139.
Toon Verlaak, "De avonturen van de Sevensmolen", in: "De klaveren Heer", Heemkundige Kring Kaulille, jaarboek 2011, p. 65-69.
Bocholter windmolens - Bocholter watermolens, Bokarelo, VII, 1990, p. 18-21.
Lieven Denewet, "Honderd bespookte molens in Vlaanderen. Een verzameling molensagen van de kuststreek tot het Maasland", Molenecho's, XX, 1992, nr. 2-3.
Mailbericht Toon Verlaak, Kaulille, 25.03.2014.
Persberichten
KVH, "Restauratie windmolen na jaren rond", in: Het Nieuwsblad, 12.10.2006;
R. Dr., "Grondzeiler is weer in zijn oude glorie hersteld", in: Het Belang van Limburg, 10 oktober 2006, Goednieuwskrant, p. 3;
"Restauratie van windmolen Kaulille volledig afgerond", in: Het Belang van Limburg, 20.10.2006.
"Restauratie van windmolen in Kaulille", in: Het Belang van Limburg, 11.10.2002.
"Molen maalt weer", in: Het Belang van Limburg, 24.07.2008.
Roger Dreesen, "Bocholt zoekt molenaars", Het Belang van Limburg, 12.10.2010.
Roger Dreesen, "Molenverlichting in Kaulille", Het Belang van Limburg, 20.12.2010.
Roger Dreesen, "Molenpaadje voor Kauliller molen", Het Belang van Limburg, 11.02.2011.
KVH, "Windmolen zoekt graan. Kaulille", in: Het Nieuwsblad / De Standaard, ed. Limburg, 05.05.2011.
"Molen zoekt graan", Het Belang van Limburg, 04.05.2011.
Roger Dreesen, "Vlaamse molendag ook in Bocholt", Het Belang van Limburg, 19.04.2011.
Roger Dreesen, "120 Jaar Sevensmolen Kaulille", Het Belang van Limburg, 09.09.2011.
Roger Dreesen, "120 Jaar Sevensmolen in Kaulille", Het Belang van Limburg, 23.09.2011.
Toon Verlaak, “Molenaars waaien het nieuwe jaar in”, Het Belang van Limburg, 29.01.2013.
Toon Verlaak, “Derde leerjaar duikt in de dorpsgeschiedenis”, Het Belang van Limburg, 19.02.2013.
André Lamoen, “Davidsfonds Bocholt focust op de molenaar tijdens Nacht van Geschiedenis”, Het Belang van Limburg, 12.03.2013.
André Lamoen, “Nacht van de Geschiedenis was boeiend en lekker”, Het Belang van Limburg, 25.03.2013.
Toon Verlaak, “Vlaamse molendag”, Het Belang van Limburg, 24.04.2013.
Toon Verlaak, “Sevensmolen bevlagd”, Het Belang van Limburg, 02.05.2013.
Toon Verlaak, "Vinger aan de pols van de Sevensmolen", Het Belang van Limburg, 07.06.2013.
Toon Verlaak, "Molenaars sluiten het seizoen af", Het Belang van Limburg, 04.11.2013
Toon Verlaak, "Molenaars waaien 2014 binnen", Het Belang van Limburg, 31.01.2014.
Toon Verlaak, "Cursisten bezoeken de Sevensmolen", Het Belang van Limburg, 22.02.2014.
Toon Verlaak, “Molenseizoen van start”, Het Belang van Limburg, 12.03.2015.
R(oger) Dr(eesen), "Sevensmolen maalt", Het Belang van Limburg, 14.07.2015.
Toon Verlaak, "Internationaal bezoek in Kaulille", Het Belang van Limburg, 25.07.2015.
Toon Verlaak, "Boerinnen in de molen van Kaulille", Het Belang van Limburg, 09.08.2015.
Toon Verlaak, "Sevensmolen als warm kloppend hart", Het Belang van Limburg, 28.08.2015.
Toon Verlaak, "De molenwieken kunnen spreken", Het Belang van Limburg, 13.10.2015.
Toon Verlaak, "Molens als toeristisch handelsmerk", Het Belang van Limburg, 30.10.2015.
Toon Verlaak, "Sevensmolen opnieuw in topconditie", Het Belang van Limburg, 13.11.2015.
Toon Verlaak, "Kindergemeenteraad in het molenhuisje", Het Belang van Limburg, 11.12.2015.
Toon Verlaak, "Molenaars steken "De plenk erin", Het Belang van Limburg, 15.03.2016.
Toon Verlaak, "Molenwieken in rouwstand", Het Belang van Limburg, 23.03.2016.
Toon Verlaak, “Derde leerjaar BS De Vlieger op bezoek in de molen”, Het Belang van Limburg, 23.03.2016.
Toon Verlaak, "Vlaggenproject nadert voltooiing", Het Belang van Limburg, 06.06.2016
R(oger) Dr(eesen), "Sevensmolen met kleurrijke vlaggenlijn", Het Belang van Limburg, 21.06.2016.
Toon Verlaak, "Molenwieken in rouwstand", Het Laatste Nieuws, 22.03.2016.
GBO, "Kaulille. Nieuwe vlaggen aan wieken molen", Het Laatste Nieuws, 15.07.2016.
R(oger) Dr(eesen), "Kaulillerse Sevensmolen viert 125ste verjaardag", Het Belang van Limburg, 10.09.2016.
Toon Verlaak, "Sevensmolen is 125 jaar oud", Het Belang van Limburg, 22.08.2016.
RDR, "Molens monument van de maand", Het Belang van Limburg, 24.02.2018.
Foto: RDR.