Walsbets (Landen), Vlaanderen - Vlaams-Brabant
- Naam
- Molen van Bets, Molen Putzeys
- Ligging
- Beekstraat 2
3401 Walsbets (Landen)
op de Molenbeek
100 m ZO v.d. kerk
kadasterperceel A330
Vlaanderen - Vlaams-Brabant
- Geo positie
- 50.736794, 5.085515 (Google Streetview)
- Eigenaar
- W. Coppieters
- Gebouwd
- 1739 / 19de eeuw
- Type
- Bovenslag watermolen
- Functie
- Korenmolen
- Kenmerken
- Bakstenen gebouw met hardstenen omlijstingen, dwars op de waterloop
- Gevlucht/Rad
- Metalen bovenslagrad, diameter 3 m (verwijderd)
- Inrichting
- Destijds 3 steenkoppels , nu nog losse maalstenen
- Toestand
- Gerenoveerd gebouw, waterrad en sluiswerk verwijderd
- Bescherming
- niet,
Niet beschermd - Molenaar
- Geen
- Openingstijden
- Op aanvraag, tel. 011 88 70 85 (W. Coppieters)
- Database nummer
- 1294
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
De Molen van Bets is een watermolen op de Molenbeek aan de Beekstraat nr. 2, op 200 meter ten zuidoosten van de kerk van Walsbets.
Hij werd opgericht in 1739 door Johannes Philip Hastier. Tot de bouw van deze watermolen kon pas worden overgegaan nadat de molenaar op de naburige molen van Janshoven voor de schepenbank verklaarde dat de nieuwe molen geen hinder zou vormen. Het oorspronkelijke molengebouw werd vanaf de hoogste blauwe hoeksteenketting vergroot, wat een vertekening van de aangewende bakstenen teweegbracht.
Het molengebouw is opgetrokken uit baksteen met verwerking van arduin voor de hoekkettingen en de omlijsting van de korfboogdeur. Het gebouw staat dwars op de waterloop en is voorzien van een enig mooie poort met korfboomomlijsting uit blauwe steen. Het ijzeren bovenslagrad (diameter 3 m, breed 2 m) werd in 1964 verwijderd, samen met het sluiswerk en de maalgoot. Het spaarbekken is thans dichtgeslibd. Het interieur werd in 1974 ontmanteld.
Er waren oorspronkelijk drie steenkoppels. De maalstenen (diameter 1,40 m) die nog op hun plaats liggen, zijn kunststenen afkomstig uit Visé. Er staat ook nog een galg met schroef en hoepels.
Eigenaars vanaf 1830:
- voor 1834, eigenaar: Toelen Jan, landbouwer te Walsbets
- 1839, verkoop: Cans-Toelen Jean François, molenaar te Walsbets
- 18.07.1886, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Jean François Cans)
- 13.09.1886, verkoop: a) Van Dormael Hubert, molenaar te Montenaken en b) Salmon Ferdinand, molenaar te Walsbets (notaris Jullet)
- 16.09.1891, verkoop: Van Dormael-Vandenghoer Hubert, molenaar te Montenaken (notaris Goyens)
- 31.12.1906, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Hubert Van Dormael)
- 25.07.1910, gift: Van Dormael-Happaers Grégoire, molenaar te Walsbets (notaris Goyens)
- 24.08.1937, verkoop: Putzeys-Winnen Georges Hubert, molenaar te Walsbets (notaris Didier)
- 12.06.1974, erfenis: en de kinderen (overlijden van vrouw Winnen)
Deze watermolen werd, samen met de boerderij, tussen 1938 en 1978 uitgebaat door Georges Putzeys en Malvine Winnen. De laatste actieve molenaar was hun zoon Marcel Putzeys. In 1979 werd het molenerf verkocht door de erfgenamen.
R. Delmeire, L. Denewet, G. Putzeys, H. Holemans
Literatuur
Werken
R. Delmeire, "Molens van Groot-Landen", in: Ons Landens Erfdeel, VIII, 1985, nr. 24, 128 p.;
A. Kempeneers, "De Oude Vrijheid Montenaken", I, p. 413-414;
W. Massin, "Walsbets en Wezeren tussen Middeleeuwen en 19de eeuw", in: De Brabantse Folklore, nr. 197, maart 1973, p. 69-120; nr. 198, juni 1973, p. 125-176; nr. 199, sept. 1973, p. 237-320; nr. 200, dec. 1973, p. 361-401 en nr. 201, maart 1974, p. 5-42;
M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961;
Herman Holemans, "Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 5: arrondissement Leuven (M-Z)", Kinrooi, Studiekring 'Ons Molenheem', 1994.Watermolen uit XIX, heden in onbruik.
L.F. Genicot, S. Van Aerschot, A. de Crombrugghe, H. Sansen & J. Vanhove, "Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Brabant, Arrondissement Leuven, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen", 1, Luik, 1971.
Ph. Vandermaelen, "Dictionnaire géographique de la province de Liège", Bruxelles, 1831, p. 233-234.
Mailberichten
Georges Putzeys, 05.07.2013, kleinzoon van Georges Putzeys en Malvine Winne, molenaars tussen 1938 en 1978, en neef van hun zoon Marcel Putzeys, de laatste molenaar.