Sint-Maria-Horebeke (Horebeke), Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
- Naam
- Plankeveldmolen, Spijtmolen
- Ligging
- Molenstraat 3
9667 Sint-Maria-Horebeke (Horebeke)
1,1 km Z v.d. kerk
kadasterperceel B69
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
- Geo positie
- 50.827469, 3.687342 (Google Streetview)
- Eigenaar
- Privaat
- Gebouwd
- Voor 1775
- Type
- Stenen grondzeiler
- Functie
- Korenmolen
- Kenmerken
- Had een typische Oost-Vlaamse molenkap, thans een nepkap
- Gevlucht/Rad
- Verwijderd in 1952
- Inrichting
- Overblijfsels van mechanische maalderij
- Toestand
- Herstelde romp
- Bescherming
- niet,
Niet beschermd - Molenaar
- Geen
- Openingstijden
- Op aanvraag
- Database nummer
- 1238
- Ten Bruggencatenummer
- 01703
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
De Plankeveldmolen is een stenen grondzeiler die voor 1775 werd opgericht op het zogenaamde Plankeveld: we vinden hem getekend met een rood symbool, dus als een stenen molen, op de zgn. Ferrariskaart, onder de (thans verdwenen) benaming "Spyt Meulen". We vinden hem ook terug op een figuratieve kaart van 1789 (destijds in het Rijksarchief van Ronse)
Uit het proces-verbaal van afpaling van de gemeente Sint-Maria-Horebeke in 1816:
"il n'y a qu'un seul moulin dans la commune de Maria-Horebeke. Il sert à moudre du grain. Il est bâti en pierres. Ayant été impossible de m'en procure le bail l'expert l'a évalué à un produit brut de 250 frs. Le tiers déduit (116 frs) rest en revenu net imposable 234 frs."
Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Van Wetter-Roman Ignace, te Sint-Maria-Horebeke
- 1853, verkoop: Van Wetter Henri, lndbouwer te Sint-Maria-Horebeke
- 1869, verkoop: Orins-Dusong Hubert, landbouwer te Sint-Maria-Horebeke
- 21.07.1873, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Hubert Orins)
- 15.08.1873, erfenis: de kinderen (overlijden van de weduwe Dusongvan Hubert Orins)
- 17.11.1891 verkoop: Van Gansbeke-De Meuleneire Eugeen, molenaar te Sint-Maria-Horebeke (notaris Pede)
- 06.06.1918, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Eugeen Van Gansbeke)
- 26.04.1936, erfenis: de kinderen (overlijden van de weduwe)
- 27.09.1926, deling: Van Gansbeke-Van Overmeiren Urbaan Joseph, molenaar te Sint-Maria-Horebeke
- 02.06.1922, verkoop:Van Gansbeke-De Stobbelaere Odilon Cyriel, molenaar te Sint-Maria-Horebeke (notaris De Bree - koornwindmolen)
- 17.10.1931, erfenis: de weduwe en de kinderen (overljiden van Odilon Van Gansbeke)
- 21.12.1990, verkoop: Van Gansbeke-Van den Haesevelde Roger Charles, de weduwe, te Sint-Maria-Horebeke (notaris Van Coppenolle - het gebouw van een windmolen)
- 10.12.1993, verkoop: Pitteurs Janice Nadine, te Denderleeuw (notaris Berlengé)
In 1925 werd in de molen een elektrische maalderij ondergebracht. Tot de inrichting behoorde een gietijzeren onderloper van de firma Koppen & Frings uit Maastricht. In 1952 werden de kap en het gevlucht weggenomen en de molenkap vervangen door een schuin dak met golfplaten. De maalderij bleef nog een tijdlang in werking.
De romp onderging in de jaren 1990 een renovatie van het metselwerk, met de aanbreng van een nieuw dak. Het vroegere molenaarshuis (nr. 3) werd vervangen door een nieuwbouw.
In 2016 werd de romp ingericht als woning, witgeschilderd en afgedekt met een kegelvormig dak.
Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Literatuur
Archieven
Rijksarchief Ronse, Oud archief Sint-Maria-Horebeke, nr. 290 (figuratieve kaart uit 1789 met de molen)
Werken
Paul Bauters, "Eeuwen onder wind en wolken. Windmolens in Oost-Vlaanderen", Gent, Provinciebestuur, 1985, p. 419-420;
Paul Bauters, "Oostvlaams molenbestand 1986", Gent, 1986 (Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen. Bijdragen, nieuwe reeks, 25);
"Uit het verleden van de stenen reuzen van St.-Maria- en St.-Korenlis-Horebeke. De Hoogkouter- en Plankeveldmolen", in: Het Laatste Nieuws, 20.04.1960;
Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Derde aflevering. De arrondissementen Oudenaarde en Sint-Niklaas", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XVI, 1962, 2 (Gent, 1963).
H. Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten S-T", Opwijk, 2007.
Mailberichten
- Bastiaan Notebaert, 30.01.2010.
- Leo van der Drift, Den Haag, 17.02.2014, 29.06.2022.
- John Verpaalen, 27.08.2016.