Neerijse (Huldenberg), Vlaanderen - Vlaams-Brabant
- Naam
- Molen van Overschie, Kasteelmolen
- Ligging
- Lindenhoflaan 5
3040 Neerijse (Huldenberg)
bij het kasteel d'Overschie
op de IJse
kadasterperceel C313
Vlaanderen - Vlaams-Brabant
- Geo positie
- 50.817520, 4.630057 (Google Streetview)
- Eigenaar
- Familie Goffinet
- Gebouwd
- Voor 1686 / 2de helft 18de eeuw
- Type
- Onderslag watermolen
- Functie
- Korenmolen
- Kenmerken
- Bakstenen gebouw
- Gevlucht/Rad
- Smal en hoog houten onderslagrad, verwijderd
- Inrichting
- Verwijderd
- Toestand
- Gerenoveerd tot woning; rad en inrichting verdwenen; stuw weggenomen in 2002
- Bescherming
- M: monument, DSG: dorps- en stadsgezicht,
27.11.1978 /18.11.1979 - Molenaar
- Geen
- Openingstijden
- Niet toegankelijk
- Database nummer
- 1014
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
Deze graanwatermolen op de IJse ligt dicht bij het kasteel d'Overschie en dateert van voor 1686. Hij was in het bezit van de adellijke bewoners van het nabijgelegen kasteel van Neerijse: de families d'Overschie d'Overijsche, d'Overschie de Neerijsche, de Béthune Hesdigneul, Goffinet-Carpentier de Chanoy.
Baron Charles Joseph d'Overschie bekwam op 4 juli 1737 een octrooi voor zijn watermolen in de baronnie Neerijse.
Het huidige gebouw dateert uit de tweede helft van de 18de eeuw.
Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: d'Overschie d'Overijsche Augustin en kinderen
- 16.08.1881, deling: d'Overschie de Neerijsche Victor François Josph Ghislène, eigenaar te Neerijse (notaris Scheyven)
- 31.10.1898, erfenis: de Béthune Hesdigneul - d'Overschie de Neerijssche August Joseph Marie Ghislain, eigenaar te Neerijse
- 08.08.1908, erfenis: de kinderen
- 20.12.1920, deling: de Béthune Hesdigneul Robert Antoine Ferdinand August Marie Ghislain, eigenaar te Brussel (notaris Jacobs)
- 02.04.1935, verkoop: Goffinet-Carpentier de Chanoy Henri Joseph Jules, advocaat te Brussel (notaris Homschamps)
- 12.08.1955, erfenis: en kinderen (overlijden van vrouw Carpentier).
- 2014, eigenaar: familie Goffinet
De laatste molenaar was Georges Struyf, geboren te Neerijse in 1914. Hij was watermolenaar van 1933 tot 1935, daarna maalde hij in een industriële molen.
In 1956 werd de molen ingericht als woonhuis en verdwenen het rad en het maalwerk. Op 18 december 1979 werd de molen beschermd als monument en samen met zijn omgeving (kasteelpark d'Overschie) als dorpsgezicht. (Een eerste bescherming gebeurde al op 27 november 1978, maar dat besluit werd ongedaan gemaakt). In september 2002 nam de Vlaamse overheid de stuw weg omwille van de vrije vismigratie.
Lieven DENEWET, Herman HOLEMANS, Niels WENNEKES
Literatuur
Archieven
Algemeen Rijksarchief, Financiële Raad, nr. 1856 (octrooi, 04.07.1737).
Werken
M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961;
Herman Holemans, "Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 5: arrondissement Leuven (M-Z)", Kinrooi, Studiekring 'Ons Molenheem', 1994, p. 13.
Van Beneden, "Het molenrad van de molen van Neerijse. Pentekening," in: Huldenbergs Heemblad, Heemkundige Kring en VVF Huldenberg, 2001, nr. 2, p. 82.
Vanpée - De Donder, "De molens in Neerijse", in: Huldenbergs Heemblad, Heemkundige Kring en VVF Huldenberg, 2001, nr. 2, p. 151 - 160.
H. Vannoppen, "Adellijk Neerijse gezien vanuit de obiits van de familie d'Overschie in de kapel van O.L. Vrouw ten Pui", in: Huldenbergs Heemblad, Heemkundige Kring en VVF Huldenberg, 1997, nr. 1, p. 4-24.
H. Vannoppen, "Van de heren van Huldenberg tot de graven de Limburg Stirum of 10 eeuwen Huldenbergse geschiedenis", in Huldenbergs Heemblad, Heemkundige Kring en VVF Huldenberg, 2002, nr. 2, p. 82-122.