De Beekmolen was een watermolen met houten onderslagrad aan de westzijde van de Bruggestraat (achter het huidig huisnummer 244) op de Geluwebeek.

De watermolen werd voor 1361 opgericht als een oliemolen.

Na herstellingen na vernielingen tijdens de troebelen werd de molen in 1588 heropgericht als een graanmolen. Pachter was Joos Honnoreet. Hij pachtte eveneens een windmolen op de vestingen bij de Ieperse Poort in Menen en de Gavermolen in Halewijn (Halluin).

De watermolen werd in 1612-1613 heringericht als een volmolen. Initiatiefnemers waren Jan de Lohem, Abrahem de Parmentier en Joos Honnoreet met grote financiële steun van de stad Menen. De stad werd in die tijd door de aartshertogen Albrecht en Isabela in hun aloude privileges hersteld om de draperie opnieuw in te richten. Het kaderde duidelijk in de pogingen van het stadsbestuur om de stedelijke draperie, die in 1579 geheel teloorging na jarenlang verval, opnieuw leven in te blazen. Zo lokte de magistraat in 1613 lakenmakers aan, zoals Philippe de la Porte en Guillaume Fruict uit Rijsel, met allerhande voorrechten, onder meer "vrydom van wachte en(de) accyse". Wegens het overlijden van eerstgenoeme en het verzuim van de tweede, werd deze overeenkomst doorbroken.

De oprichters moesten aan de "Prince" een jaarlijkse cijns van 50 gulden betalen over een periode van 50 jaar.

De stad Menen kwam voor de oprichting financieel tussen voor minstens 667 ponden 16 schellingen parisis: 2 keer 300 pond, 57 pond 16 sch. voor een vierde van de "schaillen", 10 pond voor 1 "ton" bier aan de werklieden bij het leggen van "den eersten steen".

De pogingen tot heropleving van de lakennijverheid door de stad Menen zijn grotendeels mislukt. Tot 1660 vermelden de stadsrekeningen steeds dat er het afgelopen jaar geen ontvangsten waren van de rechten op de "pacquetten wulle" die tot lakens verwerkt werden (2 schellingen per "pacquet"), aangezien er "alhier gheene drapperie gheweest en es". Na 1660 werd deze rubriek niet meer vermeld. Toch kwam men soms van ver om te vollen: in 1620 uit Gent (voor de Kapucijnenpaters) en in 1657 uit Brugge.

Na ca. 1660 bleef de molen nog als graanmolen in werking.

We zien hem afgebeeld op:
- Algemeen Rijksarchef Brussel, Kaarten en Plannen in handschrift, reeks II, nr. 671 «De gheleghentheyt van twee leenen binnen der stede ende schependom van Meenene ghehouden vanden princelicken hove der voorseyder stede van Meenene toebehoorende». Plattegrond van de stad Menen. Ludovicus de Bersacques, 1616. Handschrift. Pen. Aquarel. Perkament. Schaal 16,8 cm voor 48 roeden. Oriëntatie op het noordwesten. Nederlands. Afmeting blad 66,7 x 59,5 cm. Benaming "Den Beck muelen". Enkelvoudig gebouw met het houten onderslagrad aan de noordzijde tegen de beek. Dakbedekking met blauwe leien.
- Algemeen Rijksarchief Brussel, Kaarten en Plannen in handschrift, reeks II, nr. 4658 «Retranchement depuis la Lys jusqu'au pont David, pour la chastellenie de Lille, et du pont David jusqu'a l'Escaut pour celle de Tournay».
- Rijksarchief Kortrijk, Kaarten en plannen nr. 274.  Plan van het beleg van Menen in 1706, opgemaakt door Fricx, 1706.
- Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van het waterrad
- Plattegrond van de stad Menen, 1789. Handschrift, pen, asuarel, papier, Frans (Algemeen Rijksarchief Brussel, Kaarten en plattegronden in handschrift, reeks II, nr. 8860).

De molen verdween tussen 1789 en 1830. We vinden de molen niet meer terug in de oudste documenten van het Belgisch kadaster.

Lieven DENEWET

Lieven DENEWET, "Volmolens voor wol en zeemleder in Vlaanderen en Waals-Brabant. Deel A. Geografische en chronologische inventaris", Molenecho's, jg. 15, 1987, 2-3, p. -158 (131-132, 157).

De auteur baseerde zijn studie op de volgende archiefbronnenen werken.

I. Archiefbronnen
- Algemeen Rijksarchief Brussel, Rekenkamer, Dozen, nr. 255/A: bouw en afbraak volmolen in 1554; project nieuwe volmolen
- Algemeen Rijksarchief Brussel, Rekenkamer, Registers, nrs. 36.213-36.250. Stadsrekeningen Menen, 1611-1660, doorgaans rond f°5. Vrijwel steeds werd opgegeven: geen ontvangsten van wolaccijns omdat er geen "draperie" geweest is.
- Algemeen Rijksarchief Brussel, Rekenkamer, Registers, nr. 36.215, stadsrekening Menen, 1612-1613, f° 28v°. Financiële steun van de stad bij de bouw van een volmolen.
- Rijksarchief Gent, Raad van Vlaanderen, nr. 30.118 (1657, Gentenaars gedwongen om in Menen te doen vollen
- Rijksarchief Kortrijk, Oorkonden met blauw nummer, nr. 3884 (1577, namen van volders en molenaars in Menen)
- Stadsarchief Brugge, reeks 359, Volders (1560, getuigenis door een Bruggeling en oud-Menenaar over de bouw en verplichte afbraak van de volmolen van Menen, zeer interessant)
- Stadaarchief Gent, reeks IX, Capucijnen (1620, getuigenis aangaande de bouw van een volmolen te Menen)
- Stadsarchief Menen, reeks A/A. Oorkonden op perkament, nr. 13. Reglementen aangaande de nering van de draperie (kopies, 16de eeuw)
- Stadsarchief Menen, Oorkonden, doos 2, nr. 58. Oorkonden aangaande de draperie/
- Stadsarchief Menen, Oorkonden, doos 2,  nr. 64. Voorwaarden tot uitoefening van het lakenmakersambacht
- Stadarchief Menen, Oorkonden, doos 2, nr. 66. Oorkonden draperie uit 1614.
- Stadsarchief Menen, Reeks 3, nrs. 577-578. Reglementen over de lakennijverheid, 16de eeuw.

II. Landkaarten
- Algemeen Rijksarchef Brussel, Kaarten en Plannen in handschrift, reeks II, nr. 671 «De gheleghentheyt van twee leenen binnen der stede ende schependom van Meenene ghehouden vanden princelicken hove der voorseyder stede van Meenene toebehoorende». Plattegrond van de stad Menen. Ludovicus de Bersacques, 1616. Handschrift. Pen. Aquarel. Perkament. Schaal 16,8 cm voor 48 roeden. Oriëntatie op het noordwesten. Nederlands. Afmeting blad 66,7 x 59,5 cm. 
- Algemeen Rijksarchief Brussel, Kaarten en Plannen in handschrift, reeks II, nr. 4658 «Retranchement depuis la Lys jusqu'au pont David, pour la chastellenie de Lille, et du pont David jusqu'a l'Escaut pour celle de Tournay». Auteur en beroep: niet vermeld. 1689. Handschrift. Pen. Aquarel. Papier. Schaal 5,8 cm voor 600 vadems. Oriëntatie op het westen. Frans. Legende (1-31). Afmeting binnenkader 15,3 x 119 cm, blad 21,4 x 124,8 cm. Menen
- Rijksarchief Kortrijk, Kaarten en plannen nr. 274.  Plan van het beleg van Menen in 1706, opgemaakt door Fricx, 1706.
- Ferrariskaart (ca. 1775)
- Plattegrond van de stad Menen, 1789. Handschrift, pen, asuarel, papier, Frans (Algemeen Rijksarchief Brussel, Kaarten en plattegronden in handschrift, reeks II, nr. 8860).

III. Uitgegeven bronnen
H.E. De Sagher e.a., "Recueil de documents relatifs à l'histoire de l'industrie drapière. Deuxième partie. Le Sud-Ouest de la Flandre depuis l'époque bourguignonne. Tome troisième. Locre-Wormhoudt - supplément", Brussel, 1966 (Puclications de l'Académie royale de Belgique. Commission royale d'Histoire, in -4°), p. 54-55.

IV. Werken
H.E. De Sagher, "Une enquête sur la situation de l'industrie drapière en Flandre à la fin du XVIe siècle"", in: Etudes d'histoire dédiées à la mémoire de Henri Pirenne (...), Brussel, 1937, p. 471-500 (499).