As, Vlaanderen - Limburg
- Naam
- Het Mieleke, Nieuwe Molen
- Ligging
- André Dumontlaan 17
3668 As
op de Bosbeek
kadasterperceel C124
Vlaanderen - Limburg
- Geo positie
- 51.010315, 5.581425 (Google Streetview)
- Eigenaar
- Gemeente As
- Gebouwd
- 1715 / 1879
- Type
- Onderslag watermolen
- Functie
- Korenmolen
- Kenmerken
- Klein gebouw
- Gevlucht/Rad
- Metalen onderslagrad
- Inrichting
- Nog aanwezig
- Toestand
- Rad en sluizenwerk in orde; in gebruik als heemmuseum en tentoonstellingsruimte
- Bescherming
- M: monument, DSG: dorps- en stadsgezicht,
29.05.1995 - Molenaar
- Beheerd door de Sint-Aldegondiskring uit As
- Openingstijden
- Op aanvraag (conservator Vital Maesen, tel. 089 85 72 19)
- Database nummer
- 146
- Ten Bruggencatenummer
- 05156
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
Deze watergraanmolen werd gebouwd in 1715 (als tweede molen van As) en staat aan de Bosbeek.
Op het metalen onderslagrad staan 2 merktekens van de IJzergieterij Van Aerschot uit Herentals. Deze ijzergieterij maakte een heel gamma aan producten, zoals boten, molenassen, gietijzeren koppen van molenassen, molenraderen, lantaarns, draaibruggen, bruggen, grafkruizen, kiosken, hekwerk, enz....
Al van voor 1844 was de molen eigendom van de gemeente As. Dat is ze nog steeds!
De Bestendige Deputatie van de provincie Limburg keurde op 7 juli 1848 de vastgestelde pegelhoogte van 0,650 meter goed.
In 1879 werd de houten molen herbouwd in steen. Het gebouw is relatief klein.
In 1966 werd het gebouw ingericht als woonhuis.
Op 29.05.1995 werd de molen beschermd als monument. Hij werd daarenboven op initiatief van de Sint-Aldegondiskring van As geheel gerestaureed: het gebouw, het rad en het sluizenwerk. Op 7 februari 1992 werd de Sint-Aldegondiskring van As, in Hasselt, door de Gouw Limburg van het Verbond voor Heemkunde bekroond werd met de oorkonde voor de geslaagde restauratie van "'t Mieleke" en op 3 december 1993 volgde in Hasselt de Monumentenprijs 1993 vanwege de Provincie Limburg.
De molen kan wel niet meer optimaal draaien doordat de beek bijna volledig droog staat. Op dit moment wordt de watermolen gebruikt als heemmuseum. Soms worden er tentoonstellingen gehouden.
Lieven DENEWET
Literatuur
J. Molemans & E. Paulissen, "As in het verleden", As, 1976;
A. Remans, "Uit het verleden van As", in: Limburg, IL, p. 114-119;
Lieven Denewet, "Inventaris van de Limburgse watermolens met hun pegelhoogtes (1846-1849)", Molenecho's, 39, 2011, nr. 2
Herman Holemans & Werner Smet, "Limburgse watermolens. Kadastergegevens: 1844-1980", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1985.
Herman Holemans, "De nieuwe molenn te As", Ons Molenheem (Studiekring Ons Molenheem, Kinrooi), 1997, nr. 2, april-juni, p. 36-38.
Bert Van Doorslaer, "Met de stroom mee of tegen de wind in? Molens in Limburg", Borgloon/Rijkel, Provinciaal Centrum voor Cultureel Erfgoed, 1996;
"Monumentenzorg: ieders zorg. As: watermolen. - Herzele: de 'Te Rullegem'-molen. - Maarkedal: de Romansmolen. - Overpelt: De Sevensmolen. - Stene: de windmolen", in: "Ons Molenheem", Kinrooi, 1989, 19-25, ill.;
"Limburg roert zich! Slagmolen van Genk in restauratie [Slagmolen te Genk; watermolen van As]", in: Levende Molens, jg. 9 (1987), nr. 8, p. 58 en 64, ill.
"Bekroning van geslaagde restauraties in Limburg", Hasselt, 1992, p. 3-5, ill.
H. Huveners, "Monumentenprijs Provincie Limburg 1993", in: Het Aldegondisklokje, XIII, 1994, nr. 1, p. 18-19, ill.
Winters Staf, Restauratie van 't Mieleke, Het Aldegondisklokje (Oudheidkundige en Culturele Kring Sint-Aldegondis As-Niel), XXX, 2011, 4, p. 11-15; XXXI, 2012, 1, p. 24-27: 2, p. 18-21.
Mededeling Davy Hermans, 28.04.2014.
Persberichten
AnRe, "Mieleke open voor publiek", Het Belang van Limburg, 14.04.2008.