De Schatakkermolen was een houten korenwindmolen op de Schatakker (vandaar de molennaam), aan de zuidwestzijde van de Braambrugstraat (nr. 16), in het zuidoosten van het centrum van Nederename.

Hij werd voor 1290 opgericht als een staakmolen door de abdij van Ename en diende om "backgraen, swijnseten en mauten te maelen". 

In de penningkohieren van 1571 van Ename (f° 15 r°) lezen we: "Pieter de Smedt es haudende in pachte van den prelaedt van Eename een wintmuellene ghen. de muellenne Scatackere, voor 72 p. parisis en 5 mudden rochs + 9 pond groot wijngeld. ... alles samen jaarlijks 456 p. parisis".

We zien hem afgebeeld op de kaart van J. Bale (1661-'63) als een staakmolen en op de Fricxkart (1712). Deze verdween voor 1745: hij komt niet meer voor op de Villaretkaart.

De houten windmolen werd tussen 1746 en 1753 vervangen door een stenen exemplaar. Hij komt niet meer voor op de Villaretkaart (1745-1748). We zien hem aangeduid met een rood molensymbool op de Ferrariskaart, met de benaming "Moulin d'Eenaeme". In de 19de eeuw wordt hij aangeduid in de Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) met een rond grondoppervlak van een stenen bergmolen, op de topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) met de benaming "M(oul)in de Schatakker" en op de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855).

De molen ondervond een slechte windvang door de dichte aanwezigheid, weliswaar in het oosten, van bossen. Ook was de omgeving toen vrij dun bewoond.

Het proces-verbaal van afpaling van 1821 (bewaard in de Provinciale Directie van het Kadaster te Gent) meldt: "il n'existe qu'un moulin à vent construit en briques et exploité par son propriétaire. Il sert à moudre du grain et n'est situé à qu'à un quart de lieue de quelques autres usines de cette espèce. La proximité des bois rend sa position très défavorable. L'expert estime qu'à raison de la population peu considérable, dont il est environné, il doit être évalué à fl. 10,00. Deduction faite du tiers pour frais d'entretien et de réparation reste un produit net de fl. 70,00".

Eigenaars sinds 1834
- 1834, eigenaar: De Nayer Eugène, de weduwe, rentenierster te Gent
- later, eigenaar: a) De Nayer Marie, eigenares te Gent en b) De Naeyer Thérèse, eigenares te Gent.
- 26.02.1862, verkoop: Rullens Gustave, brouwer te Ename (notaris Beaucarne)
- 30.01.1901, erfenis: De Graeve Justine Marie Augusta (overlijden van Gustave Bullens)
- 31.10.1918, verkoop: Van den Bulcke-Vermeiren Alphonse Georges, handelaar te Ename (notaris 'TJoen)

In de herberg 't Portaal te Ename werd op 20 januari (instel) en 3 februari 1862 (toewijzing) door notaris Beaucarne openbaar verkocht: een stenen korenwindmolen, genoemd "Schatakker", met woonhuis, gebouwen, zaailanden en meersen, gestaan en gelegen te Nederename, samen groot 3 h a 93 a 30 ca., verdeeld in 13 loten.

Na de verkoop aan brouwer Gustave Rullens werd de windmolen niet meer gebruikt. Het kadaster meldt in 1870 de inrichting als landgebouw. De resten van de kuip werd in 1926 gesloopt.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Archieven
-- Rijksarchief Gent, Fonds abdij Ename, nr. 1456 Rente-, cijns- en helftwinningsboek van Ename, Nederename, Welden, Nederzwalm, Sint-Maria-Latem en Paulatem, Oudenaarde en Eke, 1662 e.v.
(met kaarten, o.m. van J. Bale, 1661-1663, en tal van graanprijzen, 1650-1670, 1 register.
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1527. Uittreksel it privilegieboek m.b.t. de heerlijkheid Ename, (1428), s.d., 1 katern
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1550. Prijzijne van goederen van de abdij te Ename, 17de-18de eeuw, 1 katern.
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1554. Overeenkomst tussen de abdij en Jan Vanden Abeele betrffende de loop van een beek te Ename, 1754, 2 stukken.
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1577. Diverse stukken betreffende het gebruik van een beek die uitmondt in de Schelde te Ename, 1614-1624 en s.d., 1 bundel
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1578. Diverse stukken van afpaling van eigendommen op de dorpsplaats van Ename, 1640-1654, 1 lias
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1608. Ferieboek van de abdij te Ename, 1651-1659, 1 reg.
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1609. Ferieboek van de abdij te Ename, 1655-1665, 1 reg.
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1610. Ferieboek van de abdij te Ename, 1657-1665. 1 reg.
- Rijksarchief Gent. Abdij van Ename, nr. 1611. Ferieboek van de abdij te Ename, 1665-1669, 1 reg.
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1612. Ferieboek van de abdij te Ename, 1730-1755, 1 reg.
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1613. Uittrekksels uit ferieboek, 1657, 3 stukken- 
- Rijksarchief Gent. Abdij van Ename, nr. 1672. Stukken i.v.m. een incident met Pieter de Vrijere, molenaarsknecht te Mater, nopens de tolrechten van de abdij te Ename en Nederename, 1757.
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1673. Stuk i.v.m. de tolrechten van de abdij de Ename en Nederename, s.d., 1 stuk.
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1674. Rente- en pachtrol van Ename en Nederename, ca. 1360.
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1675. Uittreksel uit rente- en cijnsboek van Ename en Nederename, 1 katern
- Rijksarchief Gent. Abdij van Ename, nr.  1677. Akte van Arnulf van Gavere, heer van Mater, waarbij hij aan de abdij een partij weidegrond schenkt nabij Ename en Nedername, 1226, 1 charter
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1703. Landboek van Ename en Nederename, opgemaakt met het oog op pointingen en ommestellingen, 1599, 1 katern
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1704. Landboek van Ename en Nederename, 1623, 1 register
- Rijksarchief Gent, Abdij van Ename, nr. 1712. Kohier van de Xde penning van Ename en Nederename, 1559, 1 register.
- Fricxkaart (1712)
- Villaretkaart (1745-1748) (niet aangeduid)
- Ferrariskaart (ca. 1775)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860)

Gedrukte bronnen
- "De Scheldegalm", jg. 4, nr. 165 van 19 januari 1862 (openbare verkoop)

Werken
- Van Laethem P. & Bonte M., "Zo was Nederename", Oudenaarde, 1980.
- Herman Holemans, Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 5. Gemeenten M-N, Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2004.
- "Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen" (Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen 1962, Tweede band, 1963).
- J. L. Th. Vandeputte, "De molens van het arrondissement Oudenaarde, Uit hun geschiedenis", Oudenaarde, 1974, p. 120-121.
- Paul Huys, "Molensprokkelingen van anderhalve eeuw geleden", Molenecho's, jg. 30, 2002, 1, p. 50-53 (53).
- Bogaert C., Lanclus K., Tack A. & Verbeeck, Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Oudenaarde, Stad Oudenaarde met fusiegemeenten, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 15N1, Brussel - Turnhout, 1996.

Mailberichten
- Dirk De Poorter, 26.01.2018.