Sint-Denijs (Zwevegem), Vlaanderen - West-Vlaanderen
- Naam
- Molen De Camp
- Ligging
- Beerbosstraat
8554 Sint-Denijs (Zwevegem)
nabij de huidige Molen ter Claere
3,7 km NW v.d. kerk
kadasterperceel A176
Vlaanderen - West-Vlaanderen
- Gebouwd
- voor 1415 / voor 1691 / 1764
- Verdwenen
- voor 1764, grote schade / 1848, verplaatst naar standplaats Molen ter Claere
- Type
- Staakmolen
- Functie
- Korenmolen
- Bescherming
- niet,
- Database nummer
- 4821
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
Molen De Camp (naar de molenaar) was een houten korenwindmolen in de Beerbossgtraat, dicht bij de nog bestaande molen Ter Claere.
Oorspronkelijk was het een houten korenwindmolen, gelegen op de hoek van Beerbosstraat en Ter Klare, opgericht voor 1415. Een rekening van dat jaar vermeldt: "A Daniel de Goudsmet et Jehan de Goudsmet, chartons, a eulz marchandé par le bailly de Harlebeque et Jehan Rose, pour amener un arbre pour le molin a vent de Harlebeque a aler querre au molin ter Chiere en la parroisse Saint Denys, et pour l'amener a Harlebeque, la somme de 48 s." Mogelijk is het "Ter Chiere" een verschrijving voor "Ter Claere", want er bestaan nog gevallen waarin "la" verkeerdelijk werd gelezen als "hi".
De molen komt voor op de kaarten van ridder de Beaurain van 1691 en 1692, telkens onder de naam "Moulin de Clare". Ook in "Une description des paroisses du diocèse de Tournai (1690-1728), uitgegeven door Pasture en Jacques, wordt de "moulin de Clare" vernoemd, samen met de "moulin de Percken" (alias de Molen te Perre).
Na vernieling of zware beschadiging herrees hij in 1764. De mote waarop hij stond was eigendom van de bisschop van Doornik, die tot het einde van het Ancien Régime dorpsheer van Sint-Denijs was. Op de Ferrariskaart (ca. 1775) zien we de molen aangeduid met het bruin symbool van een staakmolen, met de benaming "Moulin te Claren".
De molen was in 1780 deels eigendom van Gilles Bouslesz, deels van een dame Dilis uit Parijs. Via een advertentie in de "Gazette van Gend" van 10 juni 1782 weten we dat de helft van de "wel-gekallanten Koorn-Wind-Molen, met des zelfs Dam, genaemd den Molen te Klaere, groot ontrent 2 bonderen, staende binnen de Prochie van S. Denys-Doorneeksch" verkocht zou worden aan de meestbiedende. De verkoop zou plaatsvinden op drie zitdagen - 17 juni, 1 en 15 juli 1782 - in de "Hostelrye den gouden Leeuw" te Kortrijk, bewoond door Juffrouw de Weduwe van Sieur Marlier. Wie zich toen in de molen inkocht weten we echter niet.
In een advertentie van een omliggend partij land, verschenen in de "Gazette van Gend" van 6 februari en 20 maart 1797, zien we de benaming "den molen Te Klaere".
Voor 1834 behoorde de houten molen nog toe aan Jan De Camp.
De molen (op het kadasterperceel A176) werd vernield in 1848. Hierop werd op het naburig perceel (A183f) een stenen windmolen, type grondzeiler, gebouwd, mits toestemming van de Bestendige Deputatie van de provincie West-Vlaanderen op 25 augustus 1848. Acht jaar later, in 1856, werd de nieuwe molen belastbaar. We vinden de molen aangeduid op de Atlas der Buurtwegen van Sint-Denijs (1845), de kaart van Ph. Vander Maelen (1851-1852), maar vreemd genoeg niet op de "Carte de Belgique - Réduction des plans cadastraux" (1853).
Zie verder onder: Sint-Denijs, Molen ter Claere
Lieven DENEWET & Jaak BATAILLE
Literatuur
Archieven
Archives départementales du Nord, Lille, Chambre des Comptes, série B, n° 4088, f° 169v° (1415)
Rijksarchief Kortrijk, Gemeentearchief Sint-Denijs, nr. 56, Landboek van Sint-Denijs (Vlaanderen), 1769, opgemaakt door J.B. Van Huffel.
Rijksarchief Kortrijk, Gemeentearchief Sint-Denijs, nr. 57, Landboek van Sint-Denijs (Doornikse), 1779, opgemaakt door J.B. Van Huffel.
Werken
Jaak Bataille, Hubert Demeulenaere, Stefaan Vroman & Jan Deloof, "Onze molens nu en toen. Heestert, Moen, Otegem, Sint-Denijs en Zwevegem", Zwevegem, 1994, p. 23-28.
Valère Ovaere, "Sint-Denijs vroeger en nu", 1973.
Torie Mulders, "De windmolens tussen Schelde en Leie", in: Handelingen van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, XXII, 1946-1948, p. 46-107.
Valère Ovaere, "Sint-Denijs in oude prentkaarten", Zaltbommel, 1972.
G. Pottie, "Over oude molens" [Moen - St.-Denijs - Helkijn - Heule], in: Verslagen en Mededelingen van de Leiegouw, Sint-Michiels, jg. 9, 1967, p. 143-147.
Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten S-U, Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2003.