Langemark (Langemark-Poelkapelle), Vlaanderen - West-Vlaanderen
- Naam
- Steenbeekmolen, Stenen Molen, Molen van Hebben, Hebbenmolen
- Ligging
- Boezingestraat 142
8920 Langemark (Langemark-Poelkapelle)
zuidzijde
nabij de Steenbeek
700 m ZW v.d. kerk
kadasterperceel G77
Vlaanderen - West-Vlaanderen
- Gebouwd
- 1793 / 1867
- Verdwenen
- 1915, 22 april, oorlog
- Type
- Stenen bergmolen
- Functie
- Korenmolen, oliemolen
- Bescherming
- niet,
- Database nummer
- 4083
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
De Steenbeekmolen (op het laatst: molen van Petrus Hebben) stond aan de zuidzijde van de Boezingestraat, ter hoogte van het huidige huisnummer 142, nabij de Steenbeek.
Antoon Vanderhaeghe uit Staden bekwam op 29 oktober 1792 het octrooi om een oliewindmolen op te richten in Langemark langs de weg van de kerk van Langemark naar Ieper.
Oorspronkelijk was het een houten oliewindmolen. In 1867 werd hij vervangen door een stenen graan- en oliemolen, type bergmolen.
We zien hem aangeduid op de Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) als "Steene Molen", op de topgrafische kaart van Vandermaelen (ca. 1850) als "Steen Molen" en op de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860) als "Steene Molen".
Eigenaars:
- 1792, oprichting: Vanderhaeghe Antoon uit Staden
- voor 1834, eigenaar: Decaestecker-Six Pieter, molenaar te Langemark
- 16.09.1849, erfenis: en de kinderen (overlijden van vrouw Six)
- na 1867, erfenis: de kinderen (overlijden van Pieter Decaestecker)
- 03.08.1881, verkoop: a) Decaestecker Karel Lodewijk, molenaar te Langemark, b) Decaestecker Désiré Servatius, molenaar te Langemark en c) Decaestecker Clementia (notaris Elleboudt)
- 01.07.1896, verkoop: Hebben-Warlop Leopold, metser te Langemark (notaris Titeca).
De molen werd kapotgeschoten tijdens de aanval op 22 april 1915 waarbij het Bayerische Reserve Infanterieregiment n°240 in Langemark slag leverde. Op de prenkaarten zien we de beschadigde molen, maar hij bezat nog altijd zijn wiekenkruis. Uit de molenkap steekt nog een buitenvangstuk. Deze kaart werd werd uitgegeven door drukker E. Le Deloy uit Parijs. Het bijschrift meldt: "1914-15... LANGEMARCK De Molen Heblen - Moulin Heblen - Heblen Mill". De andere kaart ("Langemarck nach dem Sturm am 22. April 1915") was een aandenken van het Bayerische Reserve Infanterieregiment n°240 dat in Langemark slag leverde. We lezen er als bijschrift: BADISCHES RES. JNFANTERIE REGIMENT N° 240 VOR YPERN FLANDERN.
Na de oorlog werd hij niet heropgebouwd. Molenaarszoon Pierre Hebben, tevens vuurwerkmaker, was tot in 1946 molenaar op de nog bestaande Briekenmolen te Wervik.
Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Literatuur
Archieven
Algemeen Rijksarchief Brussel, Financiële Raad, nr. 1940 (oprichting, 1792)
Werken
Michel Gheeraert, "Langemark, Poelkapelle, Bikschote, St.-Juliaan, Madonna in oude prentkaarten (anno 1900-1916)", Langemark-Poelkapelle.
"Langemark-Poelkapelle graag gezien", De Klaproos, Koksijde, 2004.
John Verpaalen, "Molens van de frontstreek", Koksijde, De Klaproos, 1995, p. 90-93.
Roland Annoot, "De molens in het Westland", Ieper, 1950.
J. Maes, "De Roobaard en andere molens te Langemark (Vlaamse windmolens, 131)", in: De Belgische Molenaar en Levende Molens, jg. 74 (1979), nr. 12 (22 juni), p. 155-1157.
J. Maes, "Nog over Langemarkse molens en de pijpegale (Vlaamse windmolens, 132)", in: De Belgische Molenaar en Levende Molens, jg. 74 (1979), nr. 17 (7 september), p. 217-218.
Herman Holemans, "Westvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 4. Gemeenten K-L", Kinrooi, 1997.