Erembodegem (Aalst), Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
- Naam
- Molen Mollaert, Stenen Molen
- Ligging
- Kempkensstraat
9320 Erembodegem (Aalst)
ten Z v.d. Hogeweg (22-26)
kadasterperceel A1218
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
- Gebouwd
- 1773
- Verdwenen
- 1912, sloop
- Type
- Stenen windmolen
- Functie
- Korenmolen, oliemolen
- Bescherming
- niet,
- Database nummer
- 3154
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
De Stenen Molen of Molen Mollaert was een stenen graanwindmolen aan de westzijde van de Kempkensstraat, aan de zuidzijde van de molenaarswoning aan de Hogeweg (nr. 22-24).
De molen werd opgericht als een olie- en boekweitmolen ("moulin à piller bouquette et tordre huille à l'endroit Hooghen wegh"), bij octrooi verleend door de Oostenrijkse keizerin Maria-Theresia op 20 september 1773.
Eigenaar en molenaar in 1779-1782 was Pierre Van Aelter. Hij richtte op 24 december 1779 een verzoekschrift aan de Financiële Raad in Brussel om in zijn olie- en boekweitmolen aan de "Hooghenwegh" ook een steenkoppel te plaatsen om graan te malen ("ajouter un tournant à moudre grains") ten behoeve van inwoners van deze plaats. Er rees veel verzet tegen het voornemen en in de bewaarde dikke bundel steekt geen octrooibrier.
Toch was de molen al voor 1830 ingericht als graan- en oliemolen.
De molen staat evenwel nog niet aangeduid op de Ferrariskaart (ca. 1775), maar wel In de Atlas der Buurtwegen (ca. 1842) met het ronde grondvlak van een stenen molen, op de topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) en op de kadasterkaart van P.C. Popp (ca. 1860).
Rond 1830 was de molen in het bezit van Frans Van Aeltert, landbouwer te Erembodegem.
Zijn erfgenamen waren o.m. dochter Marie Egide Van Aeltert, weduwe van Josse Eeman (landbouwster te Dendermonde) en Constance Van Driessche, echtgenote van Pieter Van Damme (molenaar te Okegem).
In 1845 kocht Jan Lodewijk Mollaert, molenaar te Aalst, de molen aan. De akte van 10 september 1845 (notaris De Smet) maakt melding van een graan- en oliewindmolen met boekweitrosmolen. Na zijn overlijden op 25.12.1879 zetten zijn weduwe en kinderen het werk verder. Bij deling van 25 oktober 1885 (akte notaris Van de Velde) kwam de molen toe aan Eugeen Joseph Mollaert-Joostens, handelaar te Erembodegem. Toen was er ook al een stoommachine aanwezig.
Eugeen Mollaert overleed op 3 september 1904. Zoon Pieter Robert ("Robert"), gehuwd met Maria Reyntens, zette het werk verder, maar liet in 1912 de windmolen slopen. Hij maalde verder met de mechanische maalderij.
Er zijn nog enkele restanten zcihtbaar.
Lieven DENEWET & André PERMENTIER
Literatuur
Archieven
Algemeen Rijksarchief Brussel, Financiële Raad, nr. 1896. Octrooi voor Pieter Jan Van Aelter voor de oprichting van een olie- en boekweitwindmolen op de "Hooghen wegh" in Erembodegem, 20.09.1773.
Algemeen Rijksarchief Brussel, Financiële Raad. Verzoek van Pierre Van Aeltert om in zijn boekweit- en oliemolen ook graan te mogen malen, 1779-1782 (dikke bundel, 179-1782).
Werken
Georges Souffreau, De verdwenen stenen windmolen op het Lokerenveld in Erembodegem, in: Vlaamse Molens, II, 2008, nr. 3, p. 8-10.
(Stenen Windmolen, Erembodegem), Levende Molens, jg. 15, 1993, nr. 3, p. 23.
Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Eerste aflevering. De arrondissementen Aalst en Dendermonde, in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XIV, 1960, 3 (Gent, 1962);
Herman Holemans, Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 2. Gemeenten D-E, Rotem, Studiekring Ons Molenheem, 1998.
De Potter F.-Broeckaert J., "Geschiedenis van de gemeente der provincie Oost-Vlaanderen", Gent (1895), reeks V, dl.
Gaublomme V., "Beknopte geschiedenis van Erembodegem", Het Land van Aalst, II, 1950, 6.
Mailberichten
André Permentier, 18.10.2012
I. Mollaert, 07.05.2013.