Diksmuide, Vlaanderen - West-Vlaanderen
- Naam
- Sint-Pietersmolen
- Ligging
- Steenstraat
8560 Diksmuide
hoek met Schrevelstraat
grens met Woumen (Diksmuide)
kadasterperceel 76B
Vlaanderen - West-Vlaanderen
- Geo positie
- 50.998108, 2.888263 (Google Streetview)
- Gebouwd
- voor 1438 / na 1600
- Verdwenen
- ca. 1580 (oorlog) / 1914-1918, oorlog
- Type
- Staakmolen
- Functie
- Korenmolen
- Bescherming
- niet,
- Database nummer
- 3119
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
De Sint-Pietersmolen was een houten korenwindmolen op een wal aan de zuidoostzijde van de Steenstraat, op de hoek met de Schrevelstraat, op de grens met Woumen (Diksmuide). Het perceel waarop de molen stond, behoorde vroeger tot de gemeente Woumen.
De staakmolen werd voor 1438 opgericht. In het register van Boudewijn en Richard van Leke, waarin de goederen van de abdij van Corbie staan geboekt (1438-1445) werd melding gemaakt van penningrenten die geheven werden op gronden ten zuidwesten en ten zuidoosten van de kerk van Woumen, bij en rond de Sint-Pietersmolen.
Andere vermeldingen
- "iiij lynen by sinte pieter muelen" (K. De Flou, Toponymie van Westelijk Vlaanderen..., deel XIV, kol. 785, bron: Inlech, f 1 v)
- "In Women, zuudtoost vander kercke, beoosten sinte pieters muelene" (De Flou, Toponymie van Westelijk Vlaanderen, deel XIV, kol. 785, bron: Abdij van Corbie, f. 2).
- "Item bezuudtoosten van de voorseyde kercke (van Woumen) en bezuudtwesten van sinte pietersmuelen" (Bron: "de nieuwe leghere van alle de landen... toebehoorende den disch van Women", 1612; daarin: Lanckwater nr. 19).
De molen werd vernield tijdens de Troebelen op het einde van de 16de eeuw, maar werd na 1600 heropgericht.
We zien de molen aangeduid op:
- Pieter Pourbus, "Grote Kaart van het Brugse Vrije" (ca. 1561-1571). Ten noordwesten van de Steenstraat staat een "capelle" (Sint-Pieters in de Woestijne, thans verdwenen) en oostwaarts ervan een windmolen getekend.
- Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) met het grondvlak van een staakmolen op teerlingen
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) met het algemeen windmolensymbool
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855)
Eigenaars sinds 1834:
- voor 1834, eigenaar: Cailliau Jacobus, eigenaar te Bikschote
- later, eigenaar: Cailliau Pierre Joseph en consoorten (overlijden van Jacobus Cailliau)
- 11.01.1844, verkoop: Cailliau-Dupon David Alexander, molenaar te Woumen (notaris Titeca)
- 24.12.1858, erfenis: de erfgenamen (met o.a. Depuydt Serafien, bakker te Woumen (overlijden van David Cailliau)
- 02.12.1886, verkoop: Geldof-Vanthuyne Lodewijk Servaas, landbouwer te Woumen (notaris Verté)
- 02.07.1891, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Lodewijk Geldof)
De Sint-Pietersmolen werd vernield in de eerste wereldoorlog en werd niet meer herbouwd.
De huidige bocht in de Schrevelstraat op de hoek met de Steenstraat verwijst nog naar de bocht omheen de thans afgegraven molenwal. Het vroegere molenperceel wordt thans ingenomen door akkerland.
Van deze molen zijn ook geen afbeeldingen bekend.
Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Literatuur
Bronnen en landkaarten
- Pieter Pourbus, "Grote Kaart van het Brugse Vrije" (ca. 1561-1571)
- Ferrariskaart (ca. 1775)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855)
Werken
- De Flou Karel, "Toponymie van Westelijk Vlaanderen...", deel 14, kol. 785.
- Holemans Herman, "West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten V-Z", Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2005.
- Maes Jozef, "Woumen en zijn verdwenen molens", De Belgische Molenaar, 07.01.1976.
- Vlaeminck J., "Bijdragen tot de geschiedenis van Woumen", Beernem, 1983, p. 248-49.