Molenechos's Homepage Molenechos.org

Houthulst, Vlaanderen - West-Vlaanderen

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Terrestmolen, Ter Heistmolen, Triestmolen, Willaerts molen
Ligging
Slijpstraat
8650 Houthulst
hoek Neerloopstraat
Terrest
tot 1928 bij Klerken
kadasterperceel C313 (Klerken)
Vlaanderen - West-Vlaanderen
Gebouwd
voor 1686
Verdwenen
1914, 17 oktober, oorlog
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Bescherming
niet,
Database nummer
2644
© De molen rechts. Foto Jean Massart (Etterbeek 1865-1925), ca. 1907.

Beschrijving / geschiedenis

Op de hoogte van Terrest stonden tot voor de Eerste Wereldoorlog twee windmolens. De Terrestmolen of Willaerts molen (naar de eigenaar-uitbater) was gelegen op de top van de Terrestheuvel (hoek Slijpstraat en Neerloopstraat) en kon dus rekenen op een zeer goede windvang. Uit 1686 dateert een vermelding van de "molen te Terrest bij Clercken". Op de Ferrariskaart (1770-1778) is even ten noorden van de "boswaer" de "ter Heist Molen" aangeduid, ("Ter Heist" evolueerde later naar "Terrest"). Vanaf het midden van de 19de eeuw onderging hij concurrentie van twee nieuwe molens: Lemahieus molen, eveneens op de heuveltop, en Tuyttens molen op de weg naar Zarren.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Debacker-Beun Karel, molenaar te Klerken
- 1836, erfenis: de kinderen (overlijden van Karel Debacker)
- 19.09.1836, verkoop: Cassies-Depatin Joannes Pieter, eigenaar te Antwerpen (notaris Robaeys)
- 12.03.180, erfenis: de weduwe (overlijden van Joannes Cassiers)
- 1883, erfenis: de erfgenamen (ovelrijden van de weduwe Depatin van Joannes Cassies)
- 26.10.1882, verkoop: Willaert-Crevits Auguste, landbouwer te Zarren (notaris Pollentier)
- 06.05.1887, erfenis: de weduwe en de erfgenamen (overlijden van Auguste Wilalert)
- 08.10.1904, verkoop: Willaert René, molenaar te Klerken (notaris Proot)

Op 17 oktober 1914 namen de Duitsers de kerk van Klerken in die dienst deed als paardenstal, er werden kanonnen in stelling geplaatst op de markt van waaruit ze Diksmuide beschoten. Plots vluchtten de Duitse soldaten naar Houthulst. De Fransen namen Klerken in. De Duitsers richtten de twee molens van "Terrest" (Houthulst) als observatiepost in. De Belgische soldaten heroverden de molen op de Duitsers. In de namiddag beschoten de Duitsers Houthulst vanuit Amersvelde en Sint-Jozef (Hooglede), hierdoor brandden de twee molens van "Terrest" af. Ook de herberg "Oud Terrest" brandde af en het klooster werd tot puin geschoten.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Mandelgalm, 26.09.1885 (exempl.: Stadsarchief Roeselare). Haast ongewijzigd overgenomen in: Gazette van Brugge en der provincie West-Vlaanderen, 03.10.1885, p. 2. (over de blikseminslag van september 1885).
Lieven Denewet, "Ongevallen met Westvlaamse molens - 14", Mededelingenblad Werkgroep Westvlaamse Molens v.z.w., XI, 1995, 3, p. 166.
Sylveer Vanoverschelde, "De molens te Zarren", in: Jaarboek heemkundige kring "Crekel Beke" Kortemark, 1990, p. 141-172;
J. Demarée, T. Denoo, A. Desmytter, W. Messeyne, S. Vanhove, "Couchezmolen, molenmuseum, leidraad", Kortemark, s.d.
Jos Demarée, Ann De Smyter & Saskia Vanhove, "Wullepitmolen", Kortemark, s.d.;
Christiaan Debusschere, "Molengemeente Kortemark", Kortemark, Molen Magazine, 2003, 260 p.;
Herman Holemans, "Westvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel III. Gemeenten H-J", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1995.
Herman Holemans, "West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten V-Z , Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2005.
Xavier Lesage, "Elementen van de landschapsgeschiedenis van het huidige "Houthulst", in Bijdrage tot de geschiedenis van Houthulst. Van 19de-eeuwse parochiestichting tot gemeente (1928), Brussel, 1988, p. 18.
Xavier Lesage, J. Schacht e.a., "Houthulst als zelfstandige gemeente", in: Bijdrage tot de geschiedenis van Houthulst. Van 19de-eeuwse parochiestichting tot gemeente (1928), Brussel, 1988, p. 57-59
H. Missiaen H. & P. Vanneste m.m.v. F. Gherardts, Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente  Houthulst, Deelgemeenten Jonkershove, Klerken en Merkem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL24, 2008.
Mailbericht Jos Demarée, 13.05.2013.

Overige foto's

Terrestmolen, Ter Heistmolen, Triestmolen, Willaerts molen, Houthulst, Detail van deze foto. Identificatie door Jos Demarée, Sint-Andries | Database Belgische molens
© Detail van deze foto. Identificatie door Jos Demarée, Sint-Andries