Aan de Steendijk, in en rond de huidige Kattendijkdok-Westkaai, werden vijf houtzaagwindmolens gebouwd: den Uyl, den Haen, het Hinneken, den grooten nieuwen Zaegmolen en den jongen Jan.

De eerste zaagmolen Den Uyl werd opgetrokken in 1667 als een paltrokmolen (kadasterperceel E134 aan de weg naar Oosterweel in de "Houwerpolder" aan de Steendijk, aan de huidige Sloepenweg, noordzijde Kattendijksluis).

In 1764 kreeg Charles de Proli toelating van de Antwerpse magistraat om twee zaagwindmolens te bouwen in de Houwerpolder. Pas in 1770 werden deze gebouwd: de paltrokmolen "Het Hinniken" (kadasterperceel E116, aan de huidige Montevideostraat) en de houten achtkante bovenkruier "Den Haen" (kadasterperceel E130, huidige Sasdok-Noordkaai 18, noordzijde Kattendijksluis).
In 1775 volgden nog twee houten achtkante bovenkruiers: "den Grooten Nieuwen Zaegmolen" (Braziliëstraat) en "den jongen Jan" (Kattendijkdok-Westkaai).

Na de Franse verovering van ons land (1796) ging het steeds verder bergaf met de zaagmolens. Aanvankelijk probeerde de Compagnie de geruchten nog te stoppen. Ze liet in de "Gazette van Gend" van 12 en 19 juli 1802 de volgende advertentie plaatsen:  "De directie van de “Compagnie der Zaegmolens” van Oostende heeft vernomen dat het gerucht wordt uitgestrooid dat haar magazijnen in het Molendorp te Oostende en die van haar vestiging in Antwerpen niet voorzien zouden zijn van houtwaren. De directie wil dit bericht logenstraffen en bevestigt dat zij beschikt over “alle assortimenten van houtwaren die de kooplieden zouden kunnen nodig hebben”. Gegadigden voor aankoop kunnen zich richten tot het kantoor van P.F.J. van Doorne & frère te Gent, om te bekomen “billiet van afleveringe”.

De "Societeyt der Zaegmolens" ging in faling en het domein met o.m. het directiehuis en de vijf zaagmolens werd augustus-september 1823 openbaar te koop gesteld.
Notaris Podor, te Antwerpen (Kammerstraat, nr. 2782), "ter interventie en verzoeke van den notaris De Vinck, tot Gend, in zyne hoedanigheyd van rechterlyken administrateur van de gewezene societeyt der Zaegmolens", zou op 26 augustus en 16 september 1823 publiek verkopen, "elken koop separatelyk en zonder eenige accumulatie:1
1. Koop, het Huys der directie, gestaen en gelegen buyten de Slykpoorte der stad Antwerpen, bewoond door sieur de Coninck; den Zaegmolen, genaemd het Hinneken, (...);
2. Koop, den Zaegmolen genaemd den Uyl;
3. Koop, den Zaegmolen genaemd den Haen;
4. Koop, den Zaegmolen genaemd den grooten nieuwen Zaegmolen;
5. Koop, den Zaegmolen genaemd den jongen Jan,
(enz.)
De gemelde goederen paelen in het geheel noord en oost den weg van Austruweel nae Antwerpen, zuyd de Corderie, west den dyk van de Schelde en het hoog Palingshuys".
Bovenstaande advertentie verscheen in de "Gazette van Gend" nrs. 1215 en 1224 van 7 augustus en 8 september 1823.

Voor 1830 werden zowel "den grooten nieuwen Zaegmolen" als "den Jongen Jan" gesloopt.

De drie overgebleven zaagmolens waren in 1834 in het bezit van de "Maatschappij des handels van Scheepstimmerwerf Antwerpen). Bij vonnis van 9 juli 1855 ging "Den Haen" over naar de Stad Antwerpen.

"Het Hinneken"en "Den Uyl" werden in 1853 gesloopt voor de aanleg van de Kattendijksluis, 'Den Haen' volgde in 1856 (bouw van petrolmagazijn), na een lange periode van stilstand en verval.

Lieven DENEWET & Georges KOCKELBERG

Over Charles André Melchoir de Proli

Zijn huwelijksakte (archief Rotterdam) draagt de naam: "Amiral, habitant Anvers". Vermelding in het Guldenboek : "Het guldenboek van de sacramentskapel in de kathedraal van Antwerpen, 1631-1828, artikel van Dr J. Van den Nieuwenhuizen, Vlaamse Stam, nr 2, 2010: " Charles de Proli, Cornelia P. de prili, geboren van der Linden, Charles de Proli (1723-1786) was een ondernemer, hij huwde op 3 februari 1751 met Petronella van der Linden (1727-1782)".1715-1817; inventarisnummers : IB # 2719-2782 Grootboeken, journalen, kopijboeken, handels- en familiebriefwisseling, rekeningen,...

De in Antwerpen geboren Charles de Proli was naast een belangrijke bankier met internationale connecties ook industrieel. Vanaf 1740 draagt hij de titel van admiraal van de Schelde. Hij raakt vanaf 1749 betrokken bij de compagnie van Triëste en Fiume. Hij beheerde voor de prins van Salm-Salm de inkomsten van het hertogdom Hoogstraten. Charles de Proli richtte zaagmolens op, had belangen in de katoendrukkerij en in de suikerrafinaderij. Verder had hij de leiding over de Keizerlijke Indische Compagnie en werd hij bestuurder van de Verzekeringskamer die James Dormer in 1754 had opgericht.

Belgisch Staatsblad, 7 februari 2012, Voorlopige opname van het archief van de Insolvente Boedelkamer in de lijst van het roerend cultureel erfgoed van de Vlaamse Gemeenschap.

Gedrukte bronnen
-"Gazette van Gend", nrs. 868 en 870  van 12 en 19 juli 1802, of 23 en 30 messidor jaar X.
- "Gazette van Gend", nrs. 1215 en 1224 van 7 augustus en 8 september 1823 (verkoopsadvertentie)

Werken
Georges Kockelberg, "Historische molenvermeldingen in en om Antwerpen. Een blik op de 1000-jarige geschiedenis der Antwerpse molens", Antwerpen, 1986;
Herman Holemans & P.J. Lemmens, "Molens van de Voorkempen en van Groot-Antwerpen", Nieuwkerken, 1983.
Herman Holemans, "Provincie Antwerpen - Volledig overzicht van bestaande & verdwenen wind- water- & rosmolens", Kinrooi, Studiekring "Ons Molenheem", 1986, p. 9.
Herman Holemans, "Wind- en watermolens van de provincie Antwerpen. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 1. Gemeenten A-G", Opwijk, Studiekring "Ons Molenheem", 2009, p. 12.