De Ter Speeltmolen was een houten graanwindmolen aan de westzijde van de Heirweg (nr. 92), op 700 meter ten zuiden van de kerk van Zingem. In het Ancien Regime hoorde hij tot de heerlijkheid Ter Speelt, vandaar de molennaam.

Volgens de Penningkohieren van Zingem van 1572 behoode de molen tot de bezittingen van de hoogbaljuw van Oudenaarde en werd hij vepacht aan Jacop Suttere voor 316 ponden parisis. De penningkohieren van 1574 melden wie deze Hoogbaljuw was. Het was gouverneur de Cortewille, heer van Roborst, die sneuvelde in 1572 bij de inname van het Bourgondisch kasteel door de calvinisten. De molen staat dan ook op naam van de weduwe ingeschreven.

We zien hem aangeduid op de Ferrariskaart (ca. 1775), met het bruin symbool van een staakmolen met de benaming "Speelt Molen"), op de Atlas der Buurtwegen (ca. 1844), op de kaart Vandermaelen (ca. 1850) als "ter Speelt Molen" en op de kadasterkaart van P.C. Popp (ca. 1850) als "Ter speelt moulin".

De molen werd verschillende keren vervangen. Er bleef nog een houtblok van de afgebroken molen met inscriptie "1700" bewaard. Op de molendeur stond het jaartal "1801" geverfd.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Caron Leonardus, molenaar te Zingem
- later, erfenis: de erfgenamen (overlijden van Leonardus Caron)
- 21.05.1883, verkoop: Caron-De Coninck Evarist, molenaar te Zingem (notaris Amelot)
- 30.09.1920, eigenaar: de weduwe en de kinderen (overlijden van Evarist)
- 07.02.1921, afstand: a) Caron-Martens Gustaaf Aloïs, molenaar te Zingem en b) Dekens André, rijkswachter te Elsene (notaris Van der Meersch)
- 09.03.1931, verkoop: Caron-Martens Gustaaf Aloïs, molenaar te Zingem (notaris Van Innis)

De staakmolen werd in 1934 gesloopt. Gustaaf Aloïs en later zijn zoon Michel Caron baatten tot in 1984 de mechanische maalderij uit en verkochten tevens meststoffen en veevoeders. Onderdelen van deze maalderij werden overgebracht naar Mola - Provinciaal Molencentrum te Wachtebeke.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Volkswijsje van molenaar Gustaaf Caron

"Meuleken Heurne
maakt fatsoen
Meuleken Zingem
heeft wat te doen
Meuleke Voorde
spant de koorde.
Meuleken 't Dal maalt het al
rijp of groene
't heeft al te doene"

Torie Mulders (pseudoniem van Hector Vindevogel), "De windmolens tussen Schelde en Leie", in: Handelingen van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, XXII, 1946-1948, p. 46-107 (56).
Te Sijnghem draait nog de Houten Molen van Caron.

Archieven
Stadsarchief Gent, Penningkohieren Zingem, 1572.

Werken
Dierickx M., Geschiedenis van Zingem, Antwerpen, 1943, 1960.
De Preester E., Zingem in beeld, s.l., s.d.
De Potter F. & J. Broeckaert, Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen, reeks I, deel  1, Gent, 1864-1870.
Dhaene L., Boeren en burgeres, Sociale geschiedenis van het negentiende eeuwse platteland, Zingem 1796-1900, Zingem, 1986.
Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Derde aflevering. De arrondissementen Oudenaarde en Sint-Niklaas", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XVI, 1962, 2 (Gent, 1963).
Herman Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten U-Z", Opwijk, Studiekring "Ons Molenheem", Opwijk, 2008.
Torie Mulders (pseudoniem van Hector Vindevogel), "De windmolens tussen Schelde en Leie", in: Handelingen van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, XXII, 1946-1948, p. 46-107 (56).
Info Thomas Piens, Zingem.