Molenechos's Homepage Molenechos.org

Vlierzele (Sint-Lievens-Houtem), Vlaanderen, Oost-Vlaanderen

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Grootveldmolen, Molen op Uilebroek
Ligging
Sint-Fledericusstraat 55B
9520 Vlierzele (Sint-Lievens-Houtem)
noordwestzijde
Uilebroek
Grootveld
1400 m ten N v.d. kerk
kadasterperceel A 135
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
Gebouwd
1785
Verdwenen
1949, sloop
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Bescherming
niet,
Database nummer
5231
© Verzameling Ons Molenheem

Beschrijving / geschiedenis

De Grootveldmolen van Vlierzele was een houten korenwindmolen aan de noordwestzijde van de Sint-Fledericusstraat (nr. 55B), in het gehucht Uilebroek.

De staakmolen werd opgericht bij octrooi, verleend namens Keizer Jozef II op 13 oktober 1785. Hij stond op het Grootveld, op 1,4 km ten noorden van de kerk van Vlierzele.

Eigenaar Francis Schollaert liet de molen op donderdag 8 april 1790 openbaar verpachten in herberg van de weduwe van Judocus Van Aelbrouck bij de kerk van Vierzele. In de advertentie, verschenen in de Gazette van Gend van 22 maart 1790 (zie bijlage), werd gemeld dat de molen vier jaar voordien gebouwd werd (hetgeen klopt) en dat hij uitgerust was met drie steenkoppels.

We zien de molen aangeduid op:
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) met het grondvlak van een staakmolen op teerlingen en met de aanduiding "Moulin à vent"
- topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855) met een tekeningetje van een staakmolen

Uit het proces-verbaal van afpaling van de gemeente Vlierzele van 1812:
"il y a deux moulins dans la commune de Vlierzele, l'un est construit en briques, l'autre est en bois. Ils sont de même grandeur et sont également bien situées, tous deux servent à moudre du grain; celui construit en briques est occupé par le propriétaire, l'autre appartient à Mr. De Meulenaer, il est occupé par De Wint et est loué avec d'autres propriétés. Pour atteindre la valeur locative du moulin l'expert a déduit sur le prix du bail le revenu des autres propriétés, calcul d'après le produit du tarif définitif. Il a eu pour résultat une somme de 448,45; en faisant de cette somme la déduction du tiers, reste pour le revenu imposable 298,97. L'expert croit que cette évaluation peut être appliquée aux deux moulins. En conséquence les deux moulins de cette commune de Vlierzele seront évalués à f. 300."

Eigenaars sinds 1790:
- 1790, eigenaar: Schollaert Francis
- 1812: eigenaar: De Meulenaer, huurder: De Wint
- voor 1834, eigenaar: De Smet Jan-Baptist, molenaar te Vlierzele
- later, erfenis: de erfgenamen (overlijden van Jan-Baptist)
- 23.09.1854, deling: De Smet August, molenaar te Vlierzele (notaris Verbrugghen)
- 31.03.1881, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van August De Smet)
- 0709.1896, deling: De Smet-De Vos Evarist, landbouwer te Vlierzele (notaris Verbrugghen)
- 19.03.1911, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Evarist De Smet)
- 03.10.1937, erfenis: de kinderen (overlijden van de weduwe van Evarist De Smet)
- 17.02.1938, erfenis: De Wilde Arthur, weduwnaar De Smet, landbouwer te Vlierzele (notaris Brecqpot)

De bliksem sloeg in op 14 mei 1911 en bracht grote schade toe, maar deze werd hersteld.
Na jarenlang verval werd de molen in 1949 gesloopt. 
Het molenaarshuis bestaat nog; aan de zijgevel bevinden zich nog een paar stukken van een molensteen.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Archieven en landkaarten
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844)
- topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855)

Gedrukte bronnen
- "Gazette van Gend", 22 maart 1790, p. 101
- "De Volksstem", 14.05.1911

Werken
- Georges Souffreau, "Geschiedenis van de Koren- en Oliewatermolen (voor 1228-2013) en van de Stenen Koren- en Oliewindmolen (1861-1911) te Bavegem. Geschiedenis van de Houten Korenwindmolen van Sint-Baafs (voor 1395-1910) en van de Houten Korenwindmolen Grootveldmolen (1785-1949) te Vlierzele", Woubrechtegem, 2013, 145 p.
- Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Eerste aflevering. De arrondissementen Aalst en Dendermonde", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XIV, 1960, 3 (Gent, 1962);
- H. Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten U-Z", Opwijk, Studiekring "Ons Molenheem", Opwijk, 2008.

Overige foto's

Grootveldmolen, Molen op Uilebroek, Vlierzele (Sint-Lievens-Houtem), Verzameling Ons Molenheem | Database Belgische molens
© Verzameling Ons Molenheem
Grootveldmolen, Molen op Uilebroek, Vlierzele (Sint-Lievens-Houtem), Verzameling Ons Molenheem | Database Belgische molens
© Verzameling Ons Molenheem