Molenzorg

Oostkamp, West-Vlaanderen


Prentkaart Nels, Brussel. Uitgave ten voordele van de Foyer des Orphelins, jaren 1920. Cliché A. Hallut
Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Erkegemmolen
Herkeghemmolen

Ligging
Erkegemstraat 60
8020 Oostkamp

oostzijde
2,5 km ZO v.d. kerk
kadasterperceel C1060


toon op kaart
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Gebouwd
voor 1300, aantal keren herbouwd
Verdwenen
1926, sloop
Beschrijving / geschiedenis

De Erkegem- of Herkegemmolen was een houten korenwindmolen die al voor 1300 werd opgericht in het gehucht Erkegem, aan de oostzijde van de Erkegemstraat (nr. 60), op 2,5 kilometer ten zuidoosten van de kerk van Oostkamp.

Op deze plaats zou al voor 1300 een windmolen gestaan hebben, maar dat dient nog nader onderzocht te worden.

De staakmolen werd een aantal keren herbouwd. We zien aangeduid op de Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen en op de topografische kaart van Vandermaelen (ca. 1850) met het algemene symbool van een windmolen. Op een 19de-eeuws plan met de bezittingen van de familie Beaucourt staat de "Molen van Erkegem" aangeduid.

Eigenaars sinds 1830
- voor 1834, eigenaar: Beaucourt Charles, notaris te Oostkamp
- 31.08.1846, erfenis: a) Vandewouwere-Beaucourt Joseph, de weduwe, eigenares te Oostkamp en b) Beaucourt Jeannette, eigenares te Oostende (overlijden van Charles Beaucourt)
- 15.07.1858, erfenis: Vandewouwere-Beaucourt Joseph, de weduwe, eigenares te Oostkamp (overlijden van Jeannette Beaucourt)
- later, erfenis: de erfgenamen (overlijden van de weduwe van Joseph Vandewouwere)
- 15.12.1863, verkoop: Rooman-De Potter Theodore, eigenaar te Gent (notaris Debusschere)
- 30.10.1873, erfenis: Rooman-de Moerman d'Harelbeke Ernest, eigenaar te Gent (overlijden van Theodore Rooman)
- 25.11.1894, erfenis: en de kinderen (overlijden van vrouw de Moerman d'Harlebeke)
- 05.05.1923, verkoop: Hurtecant-Vanneste Hector Idesbald, landbouwer te Oostkamp (notaris Landrieu - nog windmolen)

Rond 1900 was er een Van Haecke molenaar. Hij beleefde op maandagnamiddag 27 maart 1911 een groot drama. Terwijl de molen maalde, naderde één van zijn kinderen te dicht de draaiende wieken. Het werd door deze gevat en een eind ver geworpen. Het kind was vreselijk verminkt en werd dood opgenomen.

De eeuwenoude staakmolen werd in 1926 gesloopt. In de jaren 1920 werd een prentkaart van de molen uitgegeven ten voordele van de "Foyer des Orphelins" (een organisatie die zich over oorlogswezen ontfermde), op basis van een cliché door fotograaf A. Hallut. Op deze foto is duidelijk te zien dat de molen met de pen werd bijgewerkt. We zijn niet van mening dat de hele molen werd bijgetekend.

De voormalige molensite groeide naderhand uit tot het nog actieve bedrijf "Veevoeders De Baets". De vroegere molenaarswoning bestaat nog en is opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed. 

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

----------------------

Historische en architecturale beschrijving van de nog bestaande molenaarswoning (Agentschap Onroerend Erfgoed)

Er werd nog geen bebouwing weergegeven op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778). Eerste weergave van twee aaneensluitende woonhuizen met een achterliggend landgebouw op het primitief kadasterplan (circa 1835). Zelfde configuratie op een 19de-eeuwse kadastrale kaart uit het Rijksarchief te Brugge.
Eénlaagshuis van zes traveeën onder een pannen zadeldak (verstoord door veluxramen). Wit beschilderde baksteenbouw op een zwart beschilderde plint. Beluikte vensters met groen-wit beschilderd houtwerk. Begraasd voortuintje van de straat afgescheiden door betonnen palen en twee vernieuwde hekkens. IJzeren pomp op het erf/voortuintje.

Bijlagen

Het Weekblad voor Oost- en West-Vlaanderen en Zeeland, zondag 2 april 1911, jg. 21, nr. 14.
Uit Oostcamp. Maandag namiddag [ = 27 maart 1911] had hier een schrikkelijk ongeluk plaats. Terwijl de molen van Van Haecke, alhier aan 't werken was, naderde een zijner kinderen te dicht bij de draaiende wieken. Het werd door dezelfde gevat en een eind ver geworpen, ijselijk verminkt en dood opgenomen. Men oordeele over de droefheid der ouders

Literatuur

Archieven
Rijksarchief Brugge, Kaarten en plannen Mestdagh, nr. 1099: Plan van eigendommen, eigendom van de weduwe van J. van den Wouwere geboren Isabelle Beaucourt en Jeannette Beaucourt, 19de eeuw.

Gedrukte bronnen
Het Weekblad voor Oost- en West-Vlaanderen en Zeeland, zondag 2 april 1911, jg. 21, nr. 14.

Werken
G. Claeys, De gemeente Oostkamp, boek twee, Handzame, 1981, p. 237.
K. De Flou, Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, deel III, Brugge, 1923, kolom 1115-1120, 1122.
S. Vande Ginste, Archiefbeelden Oostkamp, Gloucestershire, 2005, p. 122.
J. Van Slambrouck, De molens van Oostkamp, in Ons Molenheem, vol. 30, p. 200, p. 93.
Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 5. Gemeenten M-O, Rotem, Ons Molenheem, 1999.
J. Van Slambrouck, De molens van Oostkamp, in Ons Molenheem, vol. 30
A. Vanwalleghem m.m.v. S. Creyf, Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oostkamp, Deel I: Deelgemeente Oostkamp, Deel II: Deelgemeenten Hertsberge, Ruddervoorde en Waardamme, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL30, 2007.
G. Claeys, Kroniek van Oostkamp, Brugge, 1985.
Wim Deneweth, "De Herkeghemmolen op (post)kaart", in: Heemkundige Kring Oostkamp. Nieuwsbrief, jg. 17, nr. 2, juni 2016, p. 4.

Overige foto's

<p>Erkegemmolen<br>Herkeghemmolen</p>

De vroegere molenaarswoning. Foto Silvie Creyfs, 2006

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: donderdag 16 juni 2016

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens