Schriek (Heist-op-den-Berg), Vlaanderen - Antwerpen
- Naam
- De Grote Bels, Peerkensmolen, Achterste molen
- Ligging
- Puttestraat 1
2223 Schriek (Heist-op-den-Berg)
westzijde
hoek met Roggeveldenstraat 45
kadasterperceel B427b
Vlaanderen - Antwerpen
- Geo positie
- 51.019924, 4.701054 (Google Streetview)
- Gebouwd
- 1845, overgebracht uit Antwerpen
- Verdwenen
- 1967 - 12 augustus, sloop
- Type
- Staakmolen
- Functie
- Korenmolen
- Bescherming
- niet,
- Database nummer
- 3302
- Ten Bruggencatenummer
- 05953
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
De Grote Bels, ook Peerkensmolen of Achterste molen genoemd, was een houten korenwindmolen aan de westzijde van de Puttestraat (nr. 1), op de hoek met de Roggeveldenstraat (nr. 45).
De standaardmolen werd in 1845 uit Antwerpen overgebracht door Petrus Cornelius Withofs-Frans. Dan werd ook de molenaarswoning gebouwd. We zien de molen en het huis nog niet aangeduid in de Atlas der Buurtwegen (ca. 1844), noch op de topografische kaart van Vandermaelen, maar wel op de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855).
Opeenvolgende eigenaars:
- 30.10.1845, verkoop: (van de grond) door Van den Broeck-Verhoeven Jean, landbouwer te Schriek (notaris Van Bellinghen)
- 1846, opbouw: Van Casteren-Broeckx Jan Frans, landbouwer te Tremelo (construction d'un moulin ) vent)
- later, erfenis: de weduwe (overlijden van Jan Frans Van Casteren)
- 09.11.1853, verkoop: Withofs-Frans, Petrus Cornelius, molenaar te Heist-op-den-Berg (notaris Van Bellinghen)
- 08.02.1872, erfenis: en de kinderen (overlijden van de vrouw Frans van Petrus Withof)
- 24.03.1874, verkoop: Withofs Pieter Cornelis, molenaar te Schriek (notaris Borré)
- 17.08.1898, verkoop: De Meyer-Wolfs Hendrik, molenaar te Schriek (notaris Mertens)
- 18.06.1923, verkoop: Van der Mieren-Voordeckers Joannes Franciscus, molenaar en landbouwer te Houtvenne (notaris Schuermans)
- 15.10.1956, verkoop: Aerts-Van der Mieren Gustaaf, molenaar te Westmeerbeek (notaris Demaeght - nog windmolen)
In de jaren 1930 werd op één roede een stroomlijnprofiel Dekker aangebracht. Nadat de molen werd stilgelegd, geraakte hij zwaar in verval. Eigenaar-molenaar Frans Van der Mieren.vroeg nochtans subsidies aan voor restaruatie, maar tevergeefs. De beplanking van de zijwegen was weggenomen en de middenlijst van de linkerzijweeg was gebroken. (Naast diverse foto's, bestaat er ook een amateurfilmpje uit 1966 waarop we de zeer slechte staat zien). Op 12 augustus 1967 volgde de gehele sloop.
Er werd nog een tijdje verder gemalen met de mechanische maalderij. Deze werd, samen met de leegstaande molenaarswoning, in 2017 gesloopt.
Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Literatuur
J. Verellen, Parochiegeschiedenis van Schriek en Grootlo, 1956.
Hermans Holemans & P.J. Lemmens, Molens der Zuiderkempen, Nieuwkerken, 1978, p. 99-101.
Molen "De Grote Bels" in Schriek 1966 - zwartwit amateurfilmpje geplaatst op You Tube
P.J. Lemmens, Molenoverzicht uit het Arrondissement Mechelen van 1830 tot heden, Heemkundig Handboekje voor de Antwerpse Randgemeenten, Kwartaalschrift, Borgerhout, Gitschotel Buurschap, Jg. 10, 1962, nr. 4, p. 6 (ill.) en 8;
H. Thys, Molens in het arrondissement Mechelen, circa 1865-1870, in Heemkundig Handboekje voor de Antwerpse Kempen, Borgerhout, jg. 14, 1966, p. 3-14.
Ceuppens Erik & Lambaerts Marc, Schriek-Grootlo, Grootloo-Schrieck, Het fotografisch verleden.
Karel Lemmens, De geschiedenis van Schriek en Grootlo.