De Gaverlandmolen was een houten korenwindmolen aan de noordzijde van Gaverland (nr. 82), op de hoek met de Pachtersveldweg, op 2,1 km ten zuidoosten van de kerk van Erwetegem.

De staakmolen werd in 1770 gebouwd, mits een octrooi van de Oostenrijkse keizerin Maria-Theresia. Tegen de oprichting was veel verzet gerezen.

We zien hem aangeduid op:
- de Ferrariskaart van ca. 1775 met het bruin symbool van een staakmolen
- de Atlas der Buurtwegen (ca. 1842) met de benaming "Gaverlandmolen, Moulin" en met de gehuchtnaam "Molenhoek"
- de topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) met als molennaam "M(oul)in de Gaverland" en met de gehuchtnaam "Molen Hoek ou Molen Straete"
- de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860) met als molennaam "Gaverland molen" en met de gehuchtnaam "Molenhoek H(am)au".

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Vanderstock Jan, molenaar te Sint-Maria-Oudenhove
- 06.02.1834, verkoop: a) Vanderstock Joseph (voor 2/5), landbouwer te Strijpen en b) Devos Livin (voor 3/5), molenaar te Sint-Maria-Lierde (notaris De Bast)
- 05.03.1841, verkoop: Vanderstock-Devos Joseph, landbouwer en later molenaar te Erwetegem (onderhandse akte)
- 14.06.1884, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Joseph Vanderstock)
- 30.01.1890, erfenis: de kinderen (overlijden van de weduwe Devos van Joseph Vanderstock)
- 03.11.1908, verkoop: Beurms-Verschoorts Charles Louis, molenaar te Erwetegem (notaris Van Lierde)
- 12.05.1932, verkoop: Beurms-Saelens Jules Adolf, landbouwer te Erwetegem (notaris Droesbecque).

De molen werd in de 19de eeuw uitgerust met de "buik" op de windweeg, voor de aanbreng van een derde steenkoppel.

Na grote stormschade in 1941 (waarna de molen gestut moest worden), volgde in 1949 de sloop. De laatste molenaar was Jules Adolf Beurms-Saelens, die zijn vader Charles Louis Beurms-Verschoorts had opgevolgd. De molenaarswoning (Gaverland 82) bestaat nog.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Archieven
Algemeen Rijksarchief Brussel, Financiële Raad, nr. 1884 (oprichting, 1770).

Werken
Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Eerste aflevering. De arrondissementen Aalst en Dendermonde, in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XIV, 1960, 3 (Gent, 1962);
Herman Holemans, Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 2. Gemeenten D-E, Rotem, Studiekring Ons Molenheem, 1998.
Marcel Hoebeke, Michel Van den Bossche, "Beelden van toen: Zottegem, Velzeke, Strijpen, Oombergen, Leeuwergem, Grotenberge, Erwetegem, Godveerdegem, Sint-Goriks-Oudenhove, Elene, Sint-Maria-Oudenhove", Nieuwkerken-Waas, Het Streekboek, 1985, 128 p.
André Lafort, "Parochies Erwetegem, Godveerdegem, Grotenberge, Strijpen, Sint-Goriks-Oudenhove, Wijnhuize, Zottegem (heerlijkheid Bevegem) (Land van vrije eigendom van Zottegem): staten van goed 1586-1795", Ronse, André Lafort, 2002, 2 dln.
Frans Watté, "Erwetegem: bijdrage tot de geschiedenis van een dorp in het Land van Sottegem", in: Jaarboek van de Zottegemse Culturele Kring, Jaarboek 1984, p. 19-480.
Jan Broeckaert & Frans De Potter, "Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen, 5, Arrondissement Aalst. Deel 1", Roeselare, 1895.
D'Ertegemse Trekkers, "Onzen boek: Ertegemse foto's uit de oude koekendoos", Erwetegem (Zottegem), D'Ertegemse Trekkers, 2011, ca. 300 p.
Nestor Van den Bossche, "Zottegem in oude prentkaarten", Zaltbommel, Europese Bibliotheek, 1990, 2 dln.
Gerard Vandeveire, R. Van der Linden & Willy Vander Poorten, "Vliegende Maandag 1914 te Ursel, Erwetegem en in de Denderstreek", Oost-Vlaamse zanten, jrg. 46, 1971, 1, p. 5-12.