Molenzorg

Eppegem (Zemst), Vlaams-Brabant


Prentkaart 1905. Verzameling Ons Molenheem
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Nieuwe Molen

Ligging
Grimbergsesteenweg 53
1980 Eppegem (Zemst)

noordzijde
400 m W v.d. kerk
kadasterperceel D256d


toon op kaart
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Gebouwd
1849
Verdwenen
1912 - januari of februari, afgebrand
Beschrijving / geschiedenis

De Nieuwe Molen was een houten korenwindmolen aan de noordzijde van de Grimbergsesteenweg (nr. 53), op 400 meter ten westen van de kerk van Eppegem.

Hij werd opgericht in 1849 mits toestemming van de Bestendige Deputatie van de provincie Brabant op 25 januari 1849 aan Guillaume (Willem) Beukelaers. Hij was toen gehuwd met zijn derde echtgenote Maria Theresia De Mesmaecker.

Om de molen te bouwen gingen ze een hypothecaire lening aan bij Joannes Henricus Leemans en zijn echtgenote Maria Elisabeth Van den Eynde, molenaar en landbouwer inn Zemst-Laar, voor 10.200 frank. De terugbetaling was voorzien voor de helft na 12 jaar en de rest na 25 jaar, te rekenen vanaf de dag van de akte en dit aan een intrestvoet van 4 procent per jaar.
Als waarborg gaven zij:
a. een perceel land, groot 25 are 55 centiare, gelegen te Eppegem aan het Kerkveld, die grensde aan de weg die leidde van Eppegem-dorp naar de "Verbrande Brug" en aan de eigendommen van Graaf de Villegas en van de Burgerlijke Godshuizen van Mechelen
b. De windmolen met al zijn roerende en onroerende werken, met het burgershuis enn andere gebouwen.
Als verdere verplichtingenn moesten ze de molen in goede staat houden en moesten hem tegen brand verzekeren bij een goedgekeurde maatschappij.
De akte van deze lening werd verleden voor notaris Sterckx te Zemst op 10 november 1851 onder nr. 135.

Willem Beukelaers werd geboren te Eppegem op 15 oktober 1790 als zoon van Peter en Anna Maria Pauwels. Hij was achtereenvolgens getrouwd met Maria Anna Wingelinckx (+27.04.1823), Joanna Catharina Van Cauwenbergh (+28.02.1824) en op 7 juli 1824 met Maria-Theresia De Mesmaecker (°Eppegem 12.11.1799 - +Eppegem 11.10.1883).
Guillelmus Beukelaers was landbouwer enn molenaar. Hij was tevens schepen van de burgerlijke stand en burgemeester van 1839 tot 1841. Hij was ook hoofdman van de Oude Gilde vann Eppegem. Hij overleed te Eppegem op 22 oktober 1860.

Na zijn overlijden werd de molen overgelaten aan zijn zoon Jozef Napoleon Beukelaers volgens e akte nr. 121v an 4 juli 1874 met als titel "de nalatenschap vann Guillelmus Beukelaers die stierf in Eppegem op 12 oktober 1860". Deze erfenis bevatte zes kavels met als  nr. 6: "onverdeelde helligt van een huis met graanwindmolen en hof, groot 19 a 73 ca en gelegenn te Eppegem in het Kerkveld, Wijk D, n rs. 256c, 256d, 256e".

Het molenerf werd op 16 juli 1877 verkocht aan Petrus Joannes Beukelaers en Willem Beukelaers, landbouwer. Eerstgenoemde werd geboren te Eppegem op 19 augustus 1825 en overleed te Eppegem op 30 juli 1884. Hij was getrouwd met Maria Doms, geboren te Eppegem op 1 juni 1824 en aldaar overleden op 4 februari 1892.

Na het overlijden van zijn moeder, Joanna Doms, kwam de molen aan Egidius Beukelaers, geboren te Zemst op 9 januari 1859 en overleden te Mechelen op 26 augustus 1924. Hij was achtereenvolgens getrouwd met:
1. Nees Barbara Josephina, °Eppegem 13.09.1864 - +Eppegem 12.10.1893.
2. Van Steenwinckel Rosalia Petronella, °Perk 18.07.1862 - +Eppegem 23.01.1895.
3. Spruyt Maria Theresia, °Eppegem 15.10.1864 - +Mechelen 21.10.1945.
Egedius Beukelaers hield ook nog een herberg open "bij Giele van de Molen".

Het gezin Beukelaers-Spruyt verhuisde naar Mechelen op 30 juni 1915.

De laatste molenaar op de Nieuwe Molen was Egidius Prosper (in de omgang "Prosper") Beukelaers. Dit blijkt uit een getuigenis van zijn weduwe, opgetekend door André ver Elst rond 1965. Prosper was geboren te Mechelen op 12 november 1861. Hij was getrouwd met Huenaerts Maria Paulina, geboren te Eppegem op 2 maart 1886 en er overleden op 19 decmeber 1968. Prosper was de neef van Egidius Beukelaers, eigenaar van de molen.

De molen werd op 20 september 1907 verkocht aan Jan Hendrik Emiel Seydlitz, een molenaar uit Mol. Hij verkocht de molen al op 13 oktober 1911 door aan Jan Baptist Piekaerts, een herbergier uit het dorp.

Opeenvolgende eigenaars:
- 1849, opbouw: Beukelaers Willem (in 1855: de weduwe), landbouwer te Eppegem
- na 1855, mutatie: Beukelaers Josephus Napoleon, molenaar te Eppegem
- 18.07.1877, verkoop: a) Beukelaers-Doms Pieter Jan (voor naakte eigendom), molenaar te Zemst en b) Beukelaers-Demesmaecker Willem, de weduwe (voor vruchtgebruik), te Eppegem (notaris Sterckx)
- 11.10.1883, einde vruchtgebruik: Beukelaers-Doms Joannes, molenaar te Zemst (overlijden van de weduwe Demesmaecker van Willem Beukelaers)
- 30.07.1884, erfenis: de weduwe en kinderen (overlijden van Joannes Beukelaers)
- 30.08.1892, deling: Beuckelaers-Nees (later gehuwd met Spruyt) Egied, molenaar te Eppegem (notaris Sterckx)
- 20.09.1907, verkoop: Seydlitz-Vervoort Jan Hendrik Emiel, molenaar te Mol (notaris Sterckx)
- 13.10.1911, verkoop: Piekaerts-Daelemans Jan-Baptist, herbergier te Eppegem (notaris Sterckx)

De standaardmolen draaide op het laatst met slechts één roede. Hij brandde af tijdens een nacht in januari of februari 1912. De oorzaak werd nooit opgehelderd. Toen de brand was geblust bleef er enkel eenn onnherstelbare ruïne over. Geleidelijk werdenn balken en hout weggesleurd. Het duurde nog tot 1915 vooraleer de laatste resten, met name de stenen teerlingen, verdwenen.

Frans BEUKELAERS, Roger DEBROECK & Herman HOLEMANS

Literatuur

Frans Beukelaers, "Beukelaers in Eppegem en omgeving sedert 25 mei 1766", in: De Semse kroniek, jg. 21, nr. 1, maart 2005.
Roger Debroeck, Molens in Groot-Zemst, Zemst, Heemkundige Kring De Semse, 2010, 71 p.
Ludo Verbeeck, "De laatste molenaarsfamilie Verdoodt-Vermeulen", De Semse kroniek, jg. 25, okt.-nov.-dec. 2009.
Jan Meutermans, "Gezinsreconstructie Eppegem 16de tot het begin 19de eeuw" (website)
André Ver Elst, "Nieuw-Zemst bij Leven en Welzijn: een nostalgisch spiegelbeeld van Elewijt, Eppegem, Hofstade, Weerde, Zemst en Zemst-Laar", Nieuwkerken-Waas, Het Streekboek, 1990.
"Herinneringen 1914-1918: Elewijt, Eppegem, Hofstade, Weerde, Zemst", Zemst, De Semse, 1986.
"Herinneringen aan dorpen in de gemeente Zemst", Ljubljana, Hisstory, 2001.
André Ver Elst, "Kleine encyclopedie van Groot-Zemst", Nieuwkerken-Waas, Het Streekboek, 1995.
André Ver Elst, "Nieuw-Zemst in oude prenten", Zaltbommel, Europese Bibliotheek, 1980.
André Ver Elst, "Ons Zemst: vroeger en nu", Zaltbommel, Europese Bibliohteek, 1995.
M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961.
Herman Holemans, "Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 2: arrondissement Halle-Vilvoorde (A-L)", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem", 1991.
Karel Lemmens, De molens te Zemst en omstreken, De Semse kroniek, X, 1995, nr. 3-4.
Alphonse Wauters, Historie des environs de Bruxelles, Tome deuxième. Bruxelles, Edition Van der Auwera, 1855.

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: zaterdag 7 november 2020

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens