Watermolen

De Watermolen was een houten achtkante poldermolen naar Hollands model. Hij stond ten zuidoosten van de huidige Schoorhavenweg, op het oostelijk uiteinde van de Zuidelijke Watergang.

Hij werd gebouwd voor 1765 om de Vrasenepolder te helpen drooghouden, samen met de waterlopen en sluizen.

De watermolen werd in 1765 verkocht. In de "Gazette van Gendt" van 29 april 1765 verscheen de volgende advertentie:
"Op vrydag den 24. Mey zal men by instellinge verkoopen eenen schoonen Wind-water-meulen, wel bequaem voor eenen Olie-meulen, staende in den Polder van Vracene in den Lande van Waes, ten een ure naer middag, ten huyze van François de Rycke in de Swaene tot het zelve Vracene, van 14. tot 14. dagen te verhoogen, den absoluten palm-slag op den 5. July daer naer; die ondertusschen van de Conditien gelieven geinformeert te zyn, konnen hen addresseren by den Procureur Van Quaelle tot S. Gillis.

Blijkbaar was de molen geen succes want hij verdween al voor 1775: we vinden hem niet meer terug op de Ferrariskaart. Mogelijk heeft de koper van 1765 de molen gekocht en naar elders overgebracht. De lokatie was te dun bevolkt om de poldermolen om te vormen tot een koren- of oliemolen.

Over de polder

In 1584 werd de hele Wase-polder onder water gezet ter verdediging van Antwerpen. Eb en vloed kregen zo tot in 1609 vrij spel en er ontstonden diepe geulen die na het herstel van de dijken in het landschap achterbleven als kreken en wielen.

Tot in de twintigste eeuw was er nog de herberg "De Watermolen". We zien deze naam aangeduid op de topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850).  Ook enkele huidige plaatsnamen herinneren nog aan de watermolen: de Gemaalweg, de Watermolendijk (het noordelijk verlengstuk van de Gemaalweg) en het vrij recente pompstation De Watermolen.

Lieven DENEWET

Archieven en landkaarten
- "Gazette van Gendt", 29 april 1765 (ons gesignaleerd op 24.05.2025 door de heer Gery De Backer).
- Ferrariskaart (ca. 1775)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855)

Literatuur
- Paul Van Paul, "De Belgische militaire onderwaterzettingen rond de Versterkte Plaatsen van Antwerpen in augustus en september 1914. Een historisch-geografische reconstructie", Vlaamse Overheid. Departement Mobiliteit en Openbare Werken. Waterbouwkundg Laboratorium, Digitale Drukkerij Vlaamse Overheid, 2014, 130 p. (80-82).
Edmond Reyn, "Rijk polderland verdwenen onder baggerzand", Reyn&Partners, 2007/2013.
Rijkhard Van Gerven, "De Scheldepolders van de Linkeroever. Bijdrage tot de geschiedenis van Natuur-Land-Volk", 1977, 9 p.
J. Leper, "Kunstmatige inundaties in Maritiem Vlaanderen 1316-1945", Tongeren, Sint-Michiels, 1957.

Mailberichten
- Gery De Backer, 24.05.025.