Schorsmolen Claeyssens

Zoutzieder en olieslager Guillaume (Willem) Joseph Claeyssens verkreeg op 13 maart 1765 het octrooi van de Oostenrijkse keizerin Maria Theresia, om aan de Ieperpoort, bij zijn leerlooierij, een schors- en oliewindmolen op te richten.

De molen prijkt echter niet op de nochtans nauwkeurige Ferrariskaart van ca. 1775. Mogelijk was de molen tegen dan al verdwenen of werd hij nooit gebouwd. In het eerste geval valt zeker niet uit te sluiten dat de molen afgebrand zou zijn. Een gecombineerde schors- en oliemolen is immers dubbel brandgevoelig. Droge schors was erg ontvlambaar en er was een vuring of vuister voor het verwarmen van het gebroken zaad.

De oprichter Guillaume Claeyssens was geboren te Menen in 1726 en was gehuwd in 1751 met Isabelle Eugénie Delvoye. Hij was een ondernemend man met een waaier van bedrijven. Hij vroeg in december 1778 het octrooi aan voor de karottenfabriek die hij het jaar voordien te Menen had opgericht. Hij "werkte", net zoals zijn concurrent Crombez, voor de smokkel....

Op 28 april 1794 schoten de Fransen, tijdens het beleg van Menen, zijn huis in brand.

Zijn zoon, Frans Willem Cleyssens-Benoit, trad volledig in de voetsporen van zijn vader wat de handelspraktijken betreft, en richtte o.m. in 1789 een papierwindmolen op te Menen (zie: Menen, Papiermolen Claeyssens).

Lieven DENEWET

Archieven
Algemeen Rijksarchief Brussel, Financiële Raad, nr. 1874 (bundel oprichting, 1765).

Werken
Lieven Denewet, Het kortstondige bestaan van een papierwindmolen te Menen (1787-1792) in Ons Heem, 53, 1999, 1, p. 29-36; Molenecho's, jg. 27, 1999, 1, p. 18-29.
(J.F.F. Dérival), "Le Voyageur dans les Pays-Bas autrichiens, ou lettres sur l 'état actuel de ces Pays", Amsterdam, Changuion, V, 1783, p. 397-398.
(A.) Rembry-Barth, "Histoire de Menin d'après les documents authentiques", III, Brugge, 1881, p. 16-17, 104.
A. Viaene, "Tabak in West-Vlaanderen. Nijverheid en handel ten tijde van Maria-Theresia", Biekorf, LIV, 1953, 4, p. 73-82.
P. Coussement, "De poorterij van Menen", Kortrijk, 1971, p. 39.
R. Decraene, "De beleering van Menen in 1794. Bedenkingen omtrent het verslag van Samyn", 't Wingheroen, jg. 14, 1990? 1, p. 21-32.