Pompemolen

De Pompemolen was een houten korenwindmolen aan de noordzijde van Vaartdijk-Noord (nr. 23), aan de noordzijde van het kanaal Brugge-Oostende, aan de oostzijde van de Clemensheulestraat, op de grens met Ettelgem.

De molen werd vernoemd naar een "pont" (veerpont) over het in 1613-1623 gegraven kanaal Brugge-Oostende. "Pont" werd in de volksmond verbasterd tot "pomp". Het gehuchtje dat daar ontstond heet nog steeds "Pompegat".

De staakmolen werd voor 1699 gebouwd. In dat jaar bezette Joannes Willaert, pastoor van Oudenburg, een rente op de "coorenwintmeulen aende pompestraete op de prochie van houdenBurgh" (Oudenburg). Deze rente werd jaarlijks ingelost en werd op 24 november 1712 geheel voldaan door Jan Baptiste Plasschaert.

We zien de molen aangeduid:
- op de Fricxkaart (1712), met het algemeen symbool van een windmolen
- op de Ferrariskaart (ca. 1775), evenwel zonder molenteken maar wel met de benaming "Pompe Meulen",
- in de Atlas der Buurtwegen (ca. 1844), met het symbool van een staakmolen op teerlingen, zonder naam, maar wel van de bijhorende herberg "Pompemolentje, Cabaret"
- op de topografische kaart van Vandermaelen (ca. 1850), met de namen "Pompmolen" voor de molen en "Pompmolentje Cab(aret)" voor de herberg.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Devriere Aloïs, eigenaar te Brugge; de erfpachter-molenaar is Dewaele-Louwagie Joseph, de weduwe, zonder beroep te Oudenburg
- 31.03.1843, verkoop: (van het gebouw) Naert Jacobus Joannes, molenaar te Oudenburg (notaris Bousson)
- 15.05.1847, erfenis: (van de grond) a) Devriere Adolphe, "ministre de Belgique en Portugal" en b) Devriere Sylvie, echtgenote Pecsteen Gustave, eigenaar te Brugge (overlijden van Aloïs Devriere)
- 06.11.1847, deling: (van de grond) Devriere Sylvie, echtgenote Pecsteen Gustave, eigenaar te Ruddervoorde (onderhandse akte)
- 16.09.1861, verkoop: (van het gebouw) Constandt Joseph, landbouwer te Oudenburg (notaris Bousson)

De staakmolen werd in 1863 verplaatst binnen Oudenburg naar de Keiweg, ten zuiden van de Plassendalevaart, op het kadasterperceel C1020c. Alwaar werd hij in 1880 gesloopt.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Zie verder: Oudenburg, Molen Hollevoet

Archieven
Stadsarchief Brugge, "Rekeningen van Particulieren", reeks 526 (nr. 16): De Cueninck Jan (vondst Werner Peene, 02.02.2016).

Werken
J. Feys & D. Van de Casteele, Histoire d'Oudenbourg accompagnée de pièces justificatives comprenant le cartulaire de la ville et de nombreux extraits des comptes communaux. Recueil de chroniques, chartres et autres documents concernant l'histoire et les antiquités de la Flandre, Brugge, 1873-1878, 2 vol.
M. Gysseling, Toponymie van Oudenburg. Nomina geographica Flandrica. Monographieën 4. Onomastica Neerlandica, Brussel, 1950, p. 192-193.
G. Callaert & E. Hooft m.m.v. J. Struyf, Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oudenburg, Deelgemeenten Ettelgem, Roksem, Westkerke, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL1, 2003.
Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 5. Gemeenten M-O, Rotem, Ons Molenheem, 1999.

Mailberichten
- Werner Peene aan Peter Velle, 02.02.2016.
- Peter Velle aan Lieven Denewet, 04.02.2016.