Watermolen van Terlenen

De Molen van Terlenen of Abdijmolen van Oriënte was een graanwatermolen met houten onderslagrad op de Melsterbeek aan de Oppenstraat.

Hij hing af van het Sint-Janskapittel ("Chapitre Saint-Jean") te Luik, aan wie een jaarlijkse cijns van 2 penningen betaald werd.

De watermolen werd in mei 1268 afgestaan aan het cisterciënzerinnenabdij van Oriënte in Rummen, mits betaling van een eeuwigdurende rente van 38 mudden rogge en gerst per jaar.

De watermolen verdween al voor 1654: we vinden hem niet aangeduid op de Kaart van Rummen van dat jaar, opgenomen in het Kaartboek van Abdij van Park uit 1665,

De hofstede Ter Lenen bestaat nog en werd beschermd als monument op 3 februari 2005.

Op hetzelfde domein werd rond 1869 een rosmolen opgetrokken om graan te dorsen. Zie (bij verdwenen molens): Rummen, Rosmolen van Terlenen.

Lieven DENEWET & Roger DENEEF

Archieven en kaarten

- Atlas cadastral parcellaire de la Belgique van Philippe-Christian Popp, opgesteld tussen 1842-1879, schaal 1:2500 tot 1:7500.
- Primitief kadaster, 1828, schaal 1:2.500-1:5.000.
- Kaart van Rummen van 1654 in het Kaartboek van Abdij van Park 1665,
- Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden van Jozef Jean François de Ferraris, opgesteld tussen 1770-1778, schaal 1:11.520.
- Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Oudste kadastrale legger 212 Rummen, art. 29 nrs. 33-43, 57 en 82, art. 90 nrs. 1-10, art. 317 nrs. 20 en volgende en art. 903 nrs. 3 en 26.
- Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Kadastrale opmetingsschets Rummen 1844 nr. 7, 1869, nr. 16 en 1897, nr. 14, 1846/13, 1859/12, 1869/10, 1879/8,
- Plattegrondschets van de abdij van Oriënte naar een plan uit de 18de eeuw (Rijksarchief Brussel, nummer 9376, supplement 196) in: F. Borgers, ""Abdij Oriënten onder Rummen", Eigen Schoon en de Brabander, 34.1-2, 1951, p. 9.
- Topografische kaarten van België, Herziening, Militair Cartografisch Instituut: tweede uitgave, 1886, schaal 1:20.000.

Werken

- F. Borgers, "Abdij Oriënten onder Rummen", Eigen Schoon en de Brabander, jg. 34, 1951, 1-2, p. 3-10.
- E. Brouette, "Abbaye d’Orienten, à Rummen", Monasticon Belge, IV, Province de Brabant, 2, 1968, p. 499-509.
- C. Buvé, "Beschrijving der kloostergoederen van Oriënten gelegen te Rummen", Hageland Gedenkschriften, IX, 1915, 187-197.
- R. Deneef (red.), "Historische tuinen en parken van Vlaanderen, Inventaris Vlaams-Brabant, Zuidoostelijk Brabant – Haspengouw: Geetbets, Hoegaarden, Kortenaken, Landen, Linter, Tienen, Zoutleeuw", Brussel: Vlaamse Overheid. Onroerend Erfgoed, 2008, p. 40-42 (M&L Cahier, 16)
- M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961, p. 273.
- L.F. Genicot, S. Van Aerschot, A. De Crombrugghe, H. Sansen & J. Vanhove, "Inventaris van het cultuurbezit in Vlaanderen, Architectuur, Provincie Brabant, Arrondissement Leuven, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen, 1, Luik, 1971.
- Herman Holemans, "Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 5: arrondissement Leuven (M-Z)", Kinrooi, Studiekring 'Ons Molenheem', 1994 (niet vermeld).
- E. Lambeets, "Rummen en zijn grootgrondbezitters", Limes Gatia, jg. 2, 1993, 2, p. 37-43.
- J. Laporte, "Rummen, de oostelijke uithoek van Brabant", in: De Brabantse Folklore, nr. 187, sept. 1970, p. 269-278.
- G. Leus, "Aan de oevers van de Melsterbeek tussen Ter Vreundt/Segeraet en Ter Leenen", Limes Gatia, jg. 13, 2004, 3, p. 89-141.
- "Limes Gatia", tijdschrift van de geschiedkundige kring Geetbets, 1992-heden
- "Rummen het Waterloo van het graafschap Loon", een bundeling van 41 artikels over Rummen, gepubliceerd naar aanleiding van de 925ste verjaardag van de gemeente Rummen, 2003, 380 p.
- L. Ruytinx e.a., "Geetbets, Rummen, Grazen. Het is niet meer zoals het was", s.l., 1985.
- A. Wauters, "Géographie et histoire des communes belges. Arrondissement de Louvain. Canton de Léau", Brussel, 1963 (facsimile herdruk van 1887), p. 198-203.
- M.J. Wolters, "Notice historique sur l’abbaye d’Orienten à Rummen et sur l’abbaye de Baltershoven, près de Saint-Trond, "Messager des Sciences historiques et archives des arts de Belgique", Gent, 1846, p. 1-27.
- M.J. Wolters, "Notice historique sur la commune de Rummen et sur les anciens fiefs de Grasen, Wilre, Bindervelt et Weyer en Hesbaye", Gent, 1846.