Grand Moulin de Marcq
Marcq (Enghien), Wallonië, Henegouwen
- Naam
- Grand Moulin de Marcq, Moulin Lietens
- Ligging
- Chaussée d'Ath 101
7850 Marcq (Enghien)
^coté du sud
sur la Marcq
Wallonië - Henegouwen
- Geo positie
- 50.686440, 4.012304 (Google Streetview)
- Eigenaar
- Privaat
- Gebouwd
- voor 1335 / voor 1466 / na 1591 / na 1709 / 1773
- Type
- Bovenslag watermolen
- Functie
- Korenmolen
- Kenmerken
- Gebouw in de dwarsrichting van de waterloop
- Gevlucht/Rad
- Klein, breed bovenslagrad
- Inrichting
- Gedeeltelijk aanwezig
- Toestand
- Matig
- Bescherming
- DSG: dorps- en stadsgezicht},
07.04.1980 - Molenaar
- Geen
- Openingstijden
- Niet toegankelijk
- Database nummer
- 575
Karakteristiek
© Foto: Robert Van Ryckeghem, Koolkerke
Beschrijving / geschiedenis
De Grand Moulin de Marcq of de Moulin LIetens is een graanwatermolen op de Marcq, aan de zuidzijde van de Aatsesteenweg / Chaussée d'Ath 101, die met de kopse kant naar de waterloop is gericht.
Hij wordt voor het eerst vermeld in 1466 als "moulin Lietens". In 1474 maakte hij deel uit van de heerlijkheid van Bornival. Rond 1750 was Jean De Mel er molenaar.
De molen staat aangeduid op de Ferrariskaart (ca. 1775) als "Moulin Litens". Op de kadastrale atlas P.-C. Popp vinden we de "moulin à eau à farine" op sectie C 176a in het bezit van Pitteurs, Jean-Baptiste, fils, meunier, Marcq.
De molen bleef in werking tot in 1950. Deze watermolen, gelegen aan de Steenweg op Aat (Chaussée d'Ath), bezit nog een klein, breed metalen bovenslagrad (met verdwenen watergoot) en een gedeelte van het maalwerk. De molen en zijn omgeving werden op 7 april 1980 beschermd als site.
Lieven DENEWET & Aimé SMEYERS
----
Le Grand Moulin de Marcq ou "Moulin Lietens" est un moulin à eau sur la Marcq dans le secteur de la chaussée d'Ath, section C n° 177e.
Le moulin se situe sur la Marcq, alors que ce modeste cours d'eau se trouve encore bien près de sa source. Il bénéficie plus exactement d'un bief établi sur le côté du vallon que détermine la rivière. L'application de cette formule permet de disposer d'une chute suffisamment importante pour y faire tourner une roue de dessus.
Attesté en 1335.
Brûlé par fait de guerre en 1591.
Pillé en 1709. Restauré en 1773 à l'aide des pierres provenant du moulin de Wijngaert à Enghien.
Reçoit les machines de l'ancien moulin de Ronquières en 1874.
Existe encore mais n'est plus en activité.
Yves DELANNOY
Literatuur
Bernard Roobaert, "Overzicht van de molens van de streek van Edingen met hun oudste vermeldingen", Molenecho's, XXIV, 1996, nr. 3-4, p. 116-180;
vzw Tsap, "Watermolens als 'potentiële kleinschalige waterkrachtcentrales' toegepast op de Mark (bijrivier van de Dender) vanaf Edingen", in: Molenecho's, XXIV, 1996, nr. 3-4, p. 181-203;
B. Roobaert, "Een overzicht van de molens van het Oude Land van Edingen en hun oudste vermeldingen", in: "Het oude Land van Edingen en Omliggende, Herne, jg. XXI, 1993, nr. 2, p. 97-133, ill.;
Jules Dewert, "Les moulins du Hainaut. Arrondissement de Mons", Annales du Cercle d'histoire et d'archéologie de Baudour, t. 4, 1939, p. 1-202;
Jacques Vandewattyne, "Inventaire des moulins du Hainaut. Arrondissement de Charleroi - Arrondissement de Mons - Arrondissement de Soignies", Hainaut-Tourisme, n° 118, juli 1966, p. 139-144;
"Moulins en Hainaut", Bruxelles, Crédit Communal, 1987;
Robert Desart, "Les Moulins à Eau du Hainaut et des Flandres", Soignies, Lemaire, 1968, p. 57.
Gérard Bavay, "Patrimoine et histoire des moulins en Hainaut - Inventaire descriptif" - Analectes d'histoire du Hainaut, tome XI, Mons, Hannonia, 2008, p. 364-366, ill.
Mailbericht John Verpaalen, Roosendaal, 07.12.2015.
