Molenechos's Homepage Molenechos.org

Molen van Baantveld

Geel, Vlaanderen, Antwerpen

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Molen van Baantveld, Molen van Baentvelt
Ligging
Dr. Peetersstraat
2440 Geel
tegen de Drijhoek
Molenveld
kadasterperceel G362
Vlaanderen - Antwerpen
Gebouwd
voor 1433
Verdwenen
1841, verplaatst naar Gerheide (Achterolen)
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Bescherming
niet
Database nummer
5627

Beschrijving / geschiedenis

De Molen van Baenvelt of Baentvelt was een houten korenwindmolen in de Dr.Peetersstraat, tussen Postelaar en Drijhoek. Hij werd al vermeld in 1433.Hij was eigendom van de heer van Geel. Het was een banmolen, d.w.z. dat de boeren verplicht waren daar hun graan te laten malen.

Pachter Jan Verhellen klaagde in 1668 "dat den voorschreven wintmolen is lijdende het meste perijkel van de werelt, om metten iersten storm van wint om verre te vallen... - omdat de asbalk totaal versleten was - en "datten tegenwoordigen molder en sijnen knecht dagelijcks vreesen van metten molen om verre te vallen". Dat gebeurde gelukkig niet, en de Ver(h)ellens bleven meer dan honderd jaar werkzaam in Geel, en zwermden van daar uit naar de molens van Mol, Dessel, Westerlo, Lille, Tielen en Beerse.

Kort voor 1752 hadden de pachters van 's heren molens van Baantveld en Oosterlo de toelating gekregen om een koppel stenen te installeren voor het malen van boekweit.

De molen werd in 1804 verkocht door de Franse Republiek aan P. Lefèbvre uit Doornik. Van voor 1830 tot bij de verdwijning was hij in het bezit van Jan-Baptist Heylen-Vandenbroeck uit Geel.

Een kadastraal document van 1833 beschrijft: "de windkorenmolen is van hout gebouwd, deselve heeft eenen omgang en twee paar molensteenen welke niet gelijktijdig kunnen werken. Hij staat in de omstreken der verscheidene gehuchten, zeer gunstig gelegen, in goede staat van onderhoud"

Jan Baptist Heylen bouwde in 1840 een stenen stellingmolen aan de overzijde van de straat, brak kort nadien de oude, vervallen Baantveldmolen  af. Deze werd in 1841 verplaatst naar Gerheide (Achterolen). 

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

* Zie verder onder: Geel, Schele Molen, Witte Molen
                             Gerheide (Achterolen)

Literatuur

Gedrukte bronnen

Gazette van Antwerpen, 3 juli 1759 (exemplaar in Stadsarchief Antwerpen)

Werken

Geel van gisteren tot morgen, Mol-Geel, s.d.
Goeden dag uit Gheel, 1901-2001, Geel, 2001.
Jaarboeken van de Vrijheid en het Land van Geel, I-XXXV, 1962-1999.
M.H. Koyen & M. De Bont, Geel door de eeuwen heen, Geel, 1975.
A. Nevelsteen, Geel met zijn gehuchten, Tongerlo, sine dato.
H. Holemans & P.J. Lemmens, Molens der Zuiderkempen, Nieuwkerken, Studiekring Ons Molenheem, 1978, p. 30-33.
Herman Holemans, "Wind- en watermolens ivan de provincie Antwerpen. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 1. Gemeenten A-G", Opwijk, Studiekring "Ons Molenheem, 2009.
F. Belmans & W. Van Broekhoven, De Molens te Geel, in: De Zuiderkempen, XI, 1942, nr. 2, p. 39-46, 101-102.
G
M. De Bont, De Molens van Geel, Geel, 1981, p. 13, 27.
P.J. Lemmens, Molenoverzicht uit het Arrondissement Turnhout van 1830 tot heden, Heemkundig Handboekje voor de Antwerpse Randgemeenten, Kwartaalschrift, Borgerhout, Gitschotel Buurschap, Jg. 12, [1964], nr. 3, p. 6.
E. Van den Bossche, "De families Verellen te Geel", in: Jaarboek van de Vrijheid en het Land van Geel, jg. 3, 1964, p. 211-228.
J. Aerts & J. Willems, "Lille, het Croatendorp", Lille, 1981, p. 227-236.