Dorpsmolen

De Plaetsemolen, ook wel West- of Dorpsmolen genoemd, stond op de hoek van de Zuidstraat, Sterrestraat en Veldstraat.

In 1447 was hij één van de banmolens van de heerlijkheid van het "Oosthof". Hij werd toen vermeld als "de muelne staende int weste op den wech van dixmude". Er is een vermelding uit 1566. We zien de molen samen met een rosmolen afgebeeld op de Ferrariskart van ca. 1775 en op de figuratieve kaart van 1799 (terreinopmeting van het gebied ten noorden van de dorpskern, tussen de Moerestraat en de Moerewegel, door landmeters Pieter Mergaert uit Koekelare en Charles Serruys uit Torhout).

De gezamenlijkse eigenaars Jan Baptist en Francis Joseph Fraeys konden op 14 september 1771 een akte bekomen van de Financiële Raad in Brussel, waarin bepaald werd dat ze aan het Domein een jaarlijkse cijns van 24 gulden betaalden, bovenop de cijns van 6 gulden voor hun eigen molen. voor zolang de vorst aan niemand anders een octrooi verleende om een graanmolen in Koekelare op te richten ("aussi longtemps que S.M. n'accordera pas d'autre octroy pour l'érection d'un moulin à grains audit village de Koekelare").

Voor deze overeenkomst betaalden de Fraeys  aan het Domein  Deze akte was een reactie tegen de aanvraag op 23 maart 1771 van Engelbert Francis van Bavinckhove, geboren in Leke, voor de oprichting van een koren-, olie- en gortwindmolen in Koekelare op een perceel genaamd  "Sonnebergh" aan de weg Beerst-Wijnendale ("nieuwe calsijde van Beerst op Wynendale"),

Jan Verlinde was er molenaar in 1771. In dat jaar verzette hij zich, samen met andere molenaars, tegen de oprichting van de Drie Zottenmolen aan de huidige Provinciebaan in Koekelare.

Eigenaars:
- 1771, eigenaar: Jan Baptist & Francis Joseph Fraeys; molenaar: Jan Verlinde
- voor 1834, eigenaar: Verlinde Bernardus, molenaar te Koekelare
- ca. 1858, eigenaar: Verlinde Charles, de erfgenamen
- 06.09.1859, verkoop: Beuselinck-Roelens Ferdinandus, molenaar te Koekelare (notaris Vanderweghe)

In 1868 werd de staakmolen gesloopt. Na zijn verdwijnen werd de stenen windmolen Van Ghillewe, waarvan de romp nog bestaat, als "Plaatsmolen" beschouwd.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Archieven
Algemeen Rijksarchief Brussel, Financiële Raad, nr. 1888. Twee verzoekschriften van Engelbert Francis van Bavinckhove uit Leke voor de oprichting van een koren- en oliewindmolen aan de Provinciebaan in Koekelare. Akte voor Jan Baptist & en Francis Joseph Fraeys uit Koekelare, gezamenlijke eigenaars van de Dorpsmolen in Koekelare, waarbij hen toegestaan werd dat niemand in Koekelare een andere graanmolen mocht oprichten, 14.09.1771, met figuratieve kaart van de molens van Koekelare en omgeving, 1771.

Werken
T. Dereeper & J. Heus, Bijdrage tot de ontwikkelingsgeschiedenis van de dorpskern van Koekelaere (tot ca. 1850), in Spaenhiers. Jaarboek, jg. 4, 1996.
P. Vanneste P. & S. Baert S. m.m.v. B. Boone, S. Creyf & M. Vranckx, Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West- Vlaanderen, Gemeente Koekelare met deelgemeenten Bovekerke en Zande, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL46, 2010.
Raf Seys, "Heemkundige kroniek. De Koekelaarse windmolens", in: De Spiegel (Annuarium VII van de O.V.K. Rijksmiddelbareschool Koekelare), 1968, p. 134-137;
Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1980, Deel IV, Gemeenten K-L, Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1997.
Jean-Marie Lootens, Moleneigenaars te Koekelare, in: Infogids Koekelare: de Mokker – Bovekerke – Zande 1995-1997, Koekelare, 1996