Snaaskerkemolen

Molen Ramman was een houten korenwindmolen aan de zuidzijde van de Bergschuurstraat (nr. 3), op de Molenhoek, niet zo ver van het kanaal Plassendale-Nieuwpoort en de Oostendsebaan.

Hij werd opgericht voor 1628. Dan vinden we de vermelding "Aenden heerwegh die naer Snellekenskerck meulen loopt". Hij staat aangeduid op de Frickxkaart van 1712 en met het bruin symbool van een staakmolen op de Ferrariskaart van ca. 1775. Uit 1843: "Au moulin dit de Snaeskerke Molen". Op de kaart van Vandermaelen (ca. 1850) wordt hij aangegeven met de benaming "M(oul)in de Snaeskerke".

Rond 1780 kwam Petrus Devisschere op het Molenhof wonen. In  de volkstelling van 1815 was de toen 62-jarige Petrus Devisschere de bewoner en stond hij ingeschreven als molenaarsknecht.
Hij visschere was geboren in Koekelare rond 1752 en overleed op 16 september 1825 in Snaaskerke. Hij huwde met Regina Degryse, geboren in Gistel rond 1770 en overleden op 26 januari 1827 in Snaaskerke. Ze kregen negen kinderen:
- Marianna Devisschere (°Snaaskerke ca. 1787 - +Snaaskerke 21-09-1860).
- Anna Theresia Devisschere (°Snaaskerke 02.06.1789, een tweede keer gehuwd te Snaaskerke op 16.11.1836 met de toen 68-jarige Jacobus Joannes Vanglabbeke, zij overleed in 1857).
- Genoveva Regina Devisschere (°Snaaskerke 27-04-1796, +Bredene 30-07-1837). Zij huwde Bernardus Franciscus Roels.
- Maria Devisschere (°Snaaskerke ca. 1796 - +Snaaskerke 15-08-1846).
- Ferdinandus Josephus Devisschere (°Snaaskerke 08-03-1798)
- Henricus Franciscus Devisschere (°Snaaskerke 23-11-1799). Hij huwde te Snaaskerke op 17.08.1825 met de toen 22-jarige Catharina Hollemeesch (Allemesche).
De tweeling:
- Josephus Devisschere (°Snaaskerke 02-02-1803). Hij huwde met Rosa Catharina Jacques.
- Petrus Devisschere (°Snaaskerke 23.01.1803). Hij huwde met Sophia Coleta Kempynck
- Theresia Devisschere (°Snaaskerke 11.04.1807 - +Snaaskerke 07.01.1814).

Na Devisscher kwam de familie Dhaene. In 1855 stond de hoeve/molen bekend als "hoeve Dhaene".

Pierre Ignace Dhaene, geboren te Koekelare op 12.11.1765 en zoon van Jacques Ignace DHaene en van Maria Jacoba Degroote. Hij huwde op 43-jarige leeftijd te Snaaskerke op 13.02.1809 met de 30-jarige Jeanne Theresia Nieuwenburg.
Uit dit huwelijk zijn geboren:
- Henri Jospeh Dhaene (°Snaaskerke 05.01.1811)
- Charles Louis Dhaene (°Snaaskerke 11.05.1813)
- Therese Genoveve Dhaene (°Snaaskerke 03.04.1815 - +Snaaskerke 28.04.1816)
- Rosalie Dhaene (°Snaaskerke 15.05.1816)
- Ange Dhaene (°Snaaskerke 17.08.1817)
Ze hadden als knecht Ingelbertus Scherpereel uit Ramskapelle en als meid Isabella Claeys uit Gistel.

Dan kwam de familie Vergauwe. zich op het Meulenhof vestigen.
Franciscus Ludovicus Vergauwe, geboren te Snaaskerke op 22 april 1832 en overleden te Snaaskerke op 4 augustus 1896.
Hij was de zoon van burgemeester Henricus Vergauwe en Rosa Genoveva Vanelverdinge van het Pietershof te Snaaskerke. Hij bleef ongehuwd en kwam na 1855 op de molenhoeve wonen.

Daarna kwam de familie Cuypers.
August Ludovicus Cuypers, geboren te Snaaskerke op 15.10.1865 en zoon van Louis Cuypers en Maria Ludovica Passchyn van 't Cuypershof te Snaaskerke.
Hij was gehuwd met Melania Rosalia Lippens, geboren te Stalhille rond 1869.
Uit dit huwelijk zijn geboren:
- Maria Ludovica (°Snaaskerke 12.03.1899 - +Oostende 22.07.1985). Zij huwde met Camiel Pieters (°Snaaskerke 20.11.1898 - +Snaskerke 03.04.1980).
- Rosalia Melanie Cuypers (°Snaaskerke 24.11.1900 - +Oostende 02.05.1964). Zij huwde met Emiel Ramman (°Gistel 25.05.1901 - +Snaaskerke 05.10.1971).
- Leon Cuypers (°Snaaskerke 17.09.1903 - +Snaaskerke 19.10.1976). Hij huwde met Zulma Pieters (°Snaaskerke 27.08.1903 -+Oostende 23.02.1989). Zulma Pieters was de zus van de hogergemelde Camiel Pieters.

Daarna kwam Emiel Ramman (zie verder).

Eigenaars:
- 1820, eigenaar: Devisschere Petrus Jacob, molenaar te Snaaskerke, geboren te Koekelare rond 1752 en overleden te Snaaskerke op 16 september 1825. Hij huwde met Regina Degryse, geboren te Gistel rond 1770 en overleden te Snaaskerke op 26 januari 1827.
- na 1834, eigenaar: Mahieu-Lievens Ferdinand, molenaar te Varsenare
- 07.01.1858, verkoop: a) Vergauwe Dominicus, eigenaar te Snaaskerke en b) Vergauwe Franciscus (notaris Lauters)
- 01.09.1870, verkoop: a) Vergauwe Franciscus, molenaar te Snaaskerke (notaris Van Caillie)
- 04.08.1896, erfenis: Vergauwe Charles Leon, molenaar te Snaaskerke (overlijden van Franciscus Vergauwe)
- 11.09.1896, verkoop: Cuypers-Lippens August Louis, molenaar te Snaaskerke (notaris Boedts)
- 0.11.1927, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van August Cuypers)
- 15.07.1930, liquidatie: de weduwe (notaris Depuydt)
- 07.04.1936, verkoop: Ramman-Cuypers Emilius Auguste, molenaar te Snaaskerke (notaris Vandewalle)

De laatste molenaar was Emiel Ramman (Snaaskerke, 1901-1971), gehuwd met Rosalia Melanie Cuypers (1900-1964). Zij was de dochter van de vorige molenaar August Cuypers-Lippens, die op zijn beurt de molen in 1896 had gekocht van Charles Vergauwe. Uit het huwelijk waren twee kinderen geboren: Agnes en Angèle Ramman. Emiel Ramman werd de laatste molenaar. Hij legde de windmolen in 1933 stil. Nog in 1930 had hij herstellingswerken latenn uitvoeren door molenbouwer August Peel uit Gistel.

De molen had in 1933 wederom grote en dure herstellingen nodig en de molenaar verkoos een motor aan te kopen. Het werk verminderde ook steeds en in de omgeving waren nog maar pas twee maalderijen bijgekomen. De elektrificatie ging over het hele gebied worden uitgebreid. De molenaar probeerde zijn molen te verkopen om hem ergens als monument te laten oprichten, maar lukte niet in zijn opzet. De molen geraakte zwaar in verval. Zo was ondermeer de trap weggerot.

In maart 1948 werd de molen gesloopt. Op maandag 1 maart werden de werken aangevat door de molenmakers Charles Peel van Gistel en Henri Lejeune van Westvleteren. Op donderdag 4 maart viel de molen. Vanwege de dikke mist hebben weinigen hem zien kantelen. Op de standplaats van de vroegere molen staat nu een villa (Bergschuurstraat nr. 3).

Lieven DENEWET, D. QUINTENS & Herman HOLEMANS

D. Quintens, Snaeskerke, een stuk verleden, s.l., 1992.
Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten S-U, Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2003.
Marc Vansevenant, Historiek van het Gistels molenpatrimonium, Gestella Krantje, 2007, nr. 2, p. 39 e.v.
C. Devyt, "Onze windmolens in 1948", Biekorf, 1948.

Mailberichten
John Verpaalen, Roosendaal, 29.03.2020.