Molen Masure

De Molen Masure was een houten korenwindmolen aan de noordwestzijde van de Avelgemstraat (nr. 15), ten oosten van de Kasteeldreef.

De molen was de banmolen van het dorp Helkijn en droeg aanvankelijk de benaming "Molen van Helkijn" - "Moulin d'Helchin". In de 19de eeuw werd hij "Moulin Masure" genoemd, naar de opeenvolgende eigenaars Delemazure.

We vinden hem aangeduid op:
- Fricxkaart (1712)
- Villaretkaart (1745-1748), met het symbool van een staakmolen en met de benaming "Moulin dHelchin"
- Ferrariskaart (ca. 1775), met het bruin symbool van een staakmolen en met de benaming "Moulin d'Helchin"
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844), met het grondvlak van een staakmolen op teerlingen en met de benaming "Moulin Masure"
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855) met het grondvlak van een staakmolen op teerlingen en met de benaming "Moulin Masure"

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Delemazure-Liénart Petrus Guillelmus Josephus, eigenaar te Helkijn
- 23.01.1855, deling: Delemazure-Delmazure Edouard Josephus, eigenaar te Helkijn (notaris Vandendooren)
- 26.03.1881, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Edouard Delemazure)
- 19.07.1893, erfenis: a) Delemazure Arthur Edouard Joseph, eigenaar te Helkijn en b) Delemazure Juliaan, eigenaar te Helkijn (overlijden van weduwe van Arthur Delemazure)
- 05.12.1910, erfenis: Delemazure Arthur Eduard Jospeh, eigenaar te Helkijn (overlijden van Juliaan Delemazure)
- 18.01.1914, erfenis: de erfgenamen (overlijden van Arthur Delemazure)
- 23.06.1915, verkoop: Samein-Vanneste Gilbert Gustaaf, brouwer te Helkijn (notaris Parmentier - graanwindmolen).

De staakmolen werd door de Duitsers in 1918 omgetrokken. Eigenaar Gilbert Samein wist de belangrijkste balken voor andere doeleinden te gebruiken. De molendam bleef tot rond 1930 bestaan. Dan waren er nog twee herbergen die naar de molen verwezen: "Au moulin" (naast de windmolen) en "Au Meunier" (de molenaarswoning).

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Archieven en landkaarten
- Fricxkaart (1712)
- Villaretkaart (1745-1748)
- Ferrariskaart (ca. 1775)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855)
- Despriet P. & Castelein R., "Helkijn in Archeologische en historische monografieën van Zuid-West-Vlaanderen", nr. 20, Kortrijk, 1988.
- "Een dorp in de West. Helkijn, het dorp van de bisschoppen van Doornik", in Curiosa, nr. 395, jg. 40, 2002, p. 25-30.
- Dewert Jules, "Les Moulins du Hainaut. Tome V. Arrondissement de Tournai", Zulte, Luc Goeminne, 1981, p. 91-92.
- Holemans Herman, "Molens te Spiere-Helkijn", Ons Molenheem (Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem),  juni 1991, nr. 2, p. 8-12.
- Holemans Herman, Westvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel III. Gemeenten H-J, Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1995.
- Mulders Torie (pseudoniem van Torie Mulders), De windmolens tussen Schelde en Leie, in: Handelingen van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, XXII, 1946-1948, p. 46-107 (65-66).