Lispermolen

Lispermolen (Molen van Lisp), Koornmolen (Cournmolen), Koornmolen (Cournmolen) was een houten korenwindmoln aan de westzijde van de Lispersteenweg (nr. 393), aan de noordzijde van de Frankenweg, op het Lisp, niet ver van de grens met Emblem.

De "Molen vann Lispt" werd voor 1260 gebouwd en was dan in het bezit van de abdij van Lier.

De standaardmolen werd een schorsmolen en brandde in die hoedanigheid af in 1416. Hij werd in 1424 herbouwd als een korenmolen. De "Cournmolen" (benaming van toen en later) was dan in het bezit van Gerds van Ymmersele.

We vinden de molen aangeduid op de zgn. Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen, in de Atlas der Buurtwegen (ca. 1842), onder de benaming "Lisper Molen" in het noorden van de  "faubourg Lisp", en op de topografische kaart van Vandermaelen (ca. 1860) als de "M(oul)in de Lisp".

Volgens de legger van P.C. Popp (ca. 1850) was de "Graenwindmolen", eigendom van Leonardus Eyskens-Vermeiren, molenaar afkomstig van Sint-Lenaarts. De molen was ondergebracht in klasse 3 en werd kadastraal belast met 330 frank (bebouwde grond) en 7,57 frank (onbebouwde grond, met een oppervlakte van 8,6 are.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Verhaegen Jan Frans, molenaar te Lier
- later, eigenaar: Van Eeten Jean Jacques en echtgenote
- 04.12.1834, verkoop: Eyskens-Vermeiren Gerardus Leonardus, molenaar te Sint-Lenaarts bij Brecht (notaris Van Cauwenbergh)
- 22.03.1869, verkoop: De Groof-Opdebeeck Paul, handelaar te Lier (notaris Van Acker)
- 1911, verkoop: Verheyden Theodoor

De laatste molenaar was Paul Van Hoof. Theodoor Verheyden kocht de molen aan in 1911 en liet hem nog hetzelfde jaar slopen. Thans staan er appartementen.

De Gebroeders van Hoof maalden verder met een stoommolen aan de Lispersteenweg, rechts over de brug, als je van de stad komt. In 1914 werd de brug opgeblazen en het maalderijgebouw fel beschadigd. Deze maalderij werd in de jaren 1950 gesloopt. De maalderij werkte met een transmissiesysteem dat door een oude scheepsdiesel werd bediend. Wanneer deze diesel gestart moest worden, werd hij met de vrachtwagen van de maalderij in gang getrokken. Hierbij reed de vrachtwagen het gebouw uit, de Lispersteenweg op, waarbij het verkeer even was stilgelegd door de maaldersknecht. Zoiets was toen nog goed mogelijk, omdat het verkeer nog niet zo druk was.

Nadien kwam er een benzinestation en nu vinden we er appartementen. In een tuin achter de appartementen lagen molenstenen begraven.

Lieven DENEWET, Herman HOLEMANS & Luc VERACHTERT

Archieven
Stadsarchief Lier, Scabinale Protocollen, register II, akte nr.  (over de brand van de schorsmolen in 1416)
Stadsarchief Lier, Scabinale Protocollen, register, akte nr. 186, 195 en 489 (over de heropbouw in 1424)

Werken
Bergmann Anton, Geschiedenis der stad Lier, Antwerpen, 1873, p. 133-135; Lier, 1973, derde druk.
Beukeleirs J., Economische studie over de stad Lier, in 't Land van Ryen, 1961, p. 49-62.
Boschmans M., Stadsversterkingen en waterlopen te Lier, in 't Land van Ryen, 1956, p. 21-29.
De Clercq R.M., Brief aan Herman Holemans over Lierse molens, 09.08.1976.
Janssens B., "Water- en windmolens in het oude Lier", in: 't Land van Rijen, IV, 1954, p. 49-57.
Janssens B., Album Oud Lier, s.l., s.d.
Lens A., Lier voorheen en nu, Antwerpen - Roeselare, 1986.
Lens A.-Mortelmans J., Gids voor oud Lier, Antwerpen, 1980.
Melis H., "Water- en windmolens in Oud-Lier", in: De Nieuwe Gazet, 265.7.1972.
Smets M. e.a., Resurgam. Na de Belgische wederopbouw, Gent, 1985.
Stadsgezichten Lier, Mens en Ruimte V.Z.W., 1978.
Van der Auwera, Brief aan Herman Holemans over de Lierse molens, 09.08.1965.
Van der Wee H., Een stad groeide uit het moeras, Overdruk uit 't Land van Ryen, 1962.
Van der Wee H., Lier in het economisch historisch perspectief, in 't Land van Ryen, 1956, p. 49-60.
Verhulst A.-Duvosquel J.M. (o.l.v), Historische stedenatlas van België. Lier, Brussel, 1990.
A. Lens & J. Mortelmans, Lier in oude prentkaarten, deel II, Zaltbommel, 1979.
H. Holemans & P.J. Lemmens, "Molens der Zuiderkempen", Nieuwkerken, Ten Bos / Studiekring Ons Molenheem, 1978, p. 60-61.
Gotschalckx, "Bijdragen tot de geschiedenis van het hertogdom Brabant", 1906, p. 427 (melding van een akte in het Stadsarchief Lier uit 1262).
Mailbericht Luc Verachtert, 18.07.2014.