Molenechos's Homepage Molenechos.org

Windmolen van Vichte

Vichte (Anzegem), Vlaanderen, West-Vlaanderen

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Windmolen van Vichte
Ligging
Harelbekestraat 1
8570 Vichte (Anzegem)
zuidwestzijde
hoek Beukenhofstraat
thans oorlogsmonument
kadasterperceel A345
Vlaanderen - West-Vlaanderen
Gebouwd
voor 1446
Verdwenen
1918 - oktober, oorlog / 1920, ru?ne gesloopt
Type
Staakmolen met open voet
Functie
Korenmolen
Bescherming
niet
Database nummer
3592
© Prentkaart. Drukkerij Deleersnijder, Deerlijk. Verzameling Ons Molenheem

Beschrijving / geschiedenis

De Windmolen van Vichte was de banmolen van de heer van Vichte. Hij werd voor 1500 gebouwd op een nog bestaande molenwal, gelegen op de hoek van de huidige Harelbeke- en de Beukenhofstraat.

We zien hem aangeduid op:
- kaart van de Kasselrij Oudenaarde (1669, in Stadsarchief Oudenaarde) als een staakmolen op teerlingen
- Villaretkaart (1745-1748) met de benaming "Moulin de Vichte"
- Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen op teerlingen en met de benaming "Moulin de Vichte"
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855).

In 1789 werden te pachten gepresenteerd: een beklante korenwindmolen, korenwatermolen en water-oliestampkot, benevens een woonhuis, schuur, stallingen en ovenbuur, onlangs nieuw gebouwd, met 1 bunder 220 ½ roeden medegaande land en meers, gestaan en gelegen binnen Vichte bij de grote baan of heirweg van Oudenaarde op Kortrijk, alsnog in gebruik bij Francies Lambrecht, wiens pacht eindigt op 1 maart 1789. Inlichtingen bij Judocus Francies van Tieghem, griffier te Vichte. Deze advertentie verscheen in de Gazette van Gent van 12, 16 en 19 februari 1789.

Een nieuwe pachtadvertentie verscheen in de "Gazette van Gend" van 11 en 14 juni 1792: "Te pachten aangeboden : een korenwind- en watermolen, met nog een water-olie-stampkot, gelegen nevens de grote heerweg van Oudenaarde naar Kortrijk. Actueel gebruiker is Pieter Francies de Bosschere, nog tot 1 juli 1792. Inlichtingen bij Judocus Franciscus van Tieghem, griffier van Vichte.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Meyers Jacobus, eigenaar te Zandhoven
- 01.02.1863, erfenis: Meyers-Bosschaert Juius Antonius Josephus, eigenaar te Antwerpen (overlijden van Jacobus Meyers - windmolen en watermolen)
- 06.05.1875, erfenis: de kinderen (overlijden van Julius Meyers)
- 1894, erfeni:s de weduwe en de kinderen (de weduwe wordt deelhebster na het overlijden van twee van haar kinderen: het ene op 13.11.1877 en het andere op 16.02.1882).
- 07.07.1897, deling: Geelhand-Meyers Ludovic Marie Joseph, zonder beroep te Antwerpen (notaris Beckert - moulin à eau et moulin en ruines")
- 07.07.1897, verkoop: Vande Werve-Meyers Charles Marie Jospeh Emile, zonder beroep te Antwerpen (notaris Beckert)

Deze staakmolen werd in oktober 1918 vernield door Engelse artillerie bij de aftocht van de Duitsers. De sterk beschadigde molen bleef nog bestaan tot in 1920. Dan werd de molen geheel afgebroken en de onderdelen verkocht. De molen was zo erg geschonden, dat het neerhalen niet zonder gevaar was. Toch verliep het zonder ongelukken. Er werden balken hergebruikt voor de herstelling van de eveneens sterk beschadigde Hoogmolen van Waregem, die aldaar in 1971 werd gesloopt en thans in Huise (Zingem, Oost-Vlaanderen) staat.

Op de molenwal werd een oorlogsmonument (gedenkteken van de gesneuvelden en opgeëisten van de eerste wereldoorlog) opgetrokken.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Archieven en landkaarten
- kaart van de Kasselrij Oudenaarde (1669, in Stadsarchief Oudenaarde) 
- Villaretkaart (1745-1748) 
- Ferrariskaart (ca. 1775)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855). 

Gedrukte bronnen
"Gazette van Gend", 12, 16 en 19 februari 1789.
"Gazette van Gend" van 11 en 14 juni 1792.

Werken
L. Blockeel & N. Maddens, Van der Vichte. De gemeente, de parochie, de heerlijkheid, het geslacht, Vichte, 1975.
L. Blockeel, Vichte in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1973.
L. Blockeel, Vichts Album, Vichte, 1987.
Torie Mulders (pseudoniem van Hector Vindevogel), "De windmolens tussen Schelde en Leie, in: Handelingen van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, XXII, 1946-1948, p. 46-107 (p. 95)(uitgegeven handschrift uit 1931).
P. Mattelaer, Molens van groot-Anzegem, in: 33ste Jaarboek van de Geschied- en Heemkundige Kring "De Gaverstreke", Waregem, 2005, p. 147-198, ill.
Rik Castelein, "Bij het overlijden in 1563 van Willem II, Heer van Vichte", in: De Gaverstreke, jg. 21, 1998, p. 29-41.
Mailberichten John Verpaalen, Roosendaal, 08.11.2012, 30.05.2014.

Overige foto's

Windmolen van Vichte, Vichte (Anzegem), Prentkaart rond 1900. Verzameling Ons Molenheem | Database Belgische molens
© Prentkaart rond 1900. Verzameling Ons Molenheem
Windmolen van Vichte, Vichte (Anzegem), Verzameling Ons Molenheem | Database Belgische molens
© Verzameling Ons Molenheem
Windmolen van Vichte, Vichte (Anzegem), Winter 1918-1919 (coll. D. Gevaert, Kortrijk) | Database Belgische molens
© Winter 1918-1919 (coll. D. Gevaert, Kortrijk)
Windmolen van Vichte, Vichte (Anzegem), Nov./dec. 1918 of begin 1919, met Britse soldaten. Op het bordje voor de molen staat: All traffic this way | Database Belgische molens
© Nov./dec. 1918 of begin 1919, met Britse soldaten. Op het bordje voor de molen staat: All traffic this way
Windmolen van Vichte, Vichte (Anzegem), Prentkaart september 1919 (coll. D. Vandenbulcke, Staden) | Database Belgische molens
© Prentkaart september 1919 (coll. D. Vandenbulcke, Staden)