Neermolen
Kaster (Anzegem), Vlaanderen, West-Vlaanderen
- Naam
- Neermolen, Nedermolen
- Ligging
- Pontstraat 3
8572 Kaster (Anzegem)
Neerkouter
900 m Z v.d. kerk
kadasterperceel B262
Vlaanderen - West-Vlaanderen
- Gebouwd
- voor 1572
- Verdwenen
- 1918 - oktober, oorlog
- Type
- Staakmolen
- Functie
- Korenmolen
- Bescherming
- niet
- Database nummer
- 3571
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
De Neermolen was een houten graanwindmolen aan de huidige Pontstraat nr. 3, op de Neerkouter, op 900 meter ten zuiden van de kerk van Kaster.
In het Ancien Regime was de molen eigendom van de opeenvolgende heren van Bassegem.
De staakmolen werd voor 1572 opgericht.
We vinden hem aangeduid in:
- de Penningkohieren van Kaster (1572)
- kaart van de Kasselrij Oudenaarde (1669, in Stadsarchief Oudenaarde)
- Villaretkaart (1745-1748) als een staakmolen met de benaming "Moulin de Caster"
- Ferrariskaart (ca. 1776) met het bruin symbool van een staakmolen met de benaming "Neder Molen"
- de Atlas der Buurtwegen (circa 1846) met het grondvlak van een staakmolen op teerlingen met de benaming "Neermolen, Moulin"
- de topografische kaart van Vandermaelen (ca. 1850) met de benaming "Nieuw Molen"
- de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855) met de benaming "Neermolen".
Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Legillon van Basseghem Louis, de erfgenamen
- 26.07.1836, deling: Legillon Theresia, renenierster te Brugge (notaris Vancaillie)
- later, erfenis: de erfgenamen (overlijden van Theresia Legillon)
- 29.03.1856, deling: van Caloen de Basseghem - de Croeser Anselmus, eigenaar te Varsenare (notaris Claerhoudt)
- 12.07.1876, erfenis: van Caloen de Basseghem Octave, eigenaar te Brugge (overlijden van Anselmus van Caloen de Basseghem)
- 04.01.1887, verkoop: van Caloen de Basseghem - Decroeser Anselmus Maria Josephus, de weduwe en de kinderen, eigenaars te Varsenare (notaris Vancaillie)
- 12.06.1889, deling: Van Caloen Zoë, eigenares te Varsenare (notaris Van Caillie)
De molen werd fel gehavend door beschieting in oktober 1918 bij de aftocht van de Duitsers. De gewezen windmolenaar maalde verder met een motormaalderij op een andere plaats.
Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Literatuur
Archieven en landkaarten
- Stadsarchief Gent, Penningkohieren, Kaster (1572).
- Stadsarchief Oudenaarde, Kaart van de Kasselrij Oudenaarde (1669)
- Villaretkaart (1745-1748)
- Ferrariskaart (ca. 1776)
- de Atlas der Buurtwegen (circa 1846)
- de topografische kaart van Vandermaelen (ca. 1850)
- de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855).
Werken
Géry Cappon, De Nedermolen van Kaster in de 17de en in de 18de eeuw, Biekorf, jg. 101, 2001, 3, p. 256-261.
R. Ooghe e.a., Kaster Kortrijk, 1981 (Archeologische en historische monografieën van Zuid-West-Vlaanderen, 3).
Torie Mulders (pseudoniem van Hector Vindevogel), "De windmolens tussen Schelde en Leie", in: Handelingen van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, XXII, 1946-1948, p. 46-107 (82).
P. Mattelaer, Molens van groot-Anzegem, in: 33ste Jaarboek van de Geschied- en Heemkundige Kring "De Gaverstreke", Waregem, 2005, p. 147-198, ill.
P. Despriet, Inleiding tot de geschiedenis van Kaster, in De Leiegouw, deel 20, 1978, p. 359-367.
Uit in eigen Streek: Een Dorp in de West, Kaster, vergeten dorp in een Westvlaamse uithoek, in Curiosa, 40, 2002, pagina 20-24.
A. De Gunsch & S. De Leeuw m.m.v. T. Callens, Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Anzegem, Deelgemeenten Anzegem, Gijzelbrechtegem, Ingooigem, Kaster, Tiegem en Vichte, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL27, 2006.
P. Mattelaer, "Molens van Kaster", in: "Kaster: Archeologische en Historische Monografiën van Zuid-West Vlaanderen", Kortrijk, 1981, p. 64-72.