Molen Beernaert

De Molen Beernaert (genoemd naar de molenaars) was een stenen graanwindmolen, type stellingmolen, aan de westzijde van de Lichterveldestraat (nr. 63) en de oostzijde van de Rijselstraat (nr. 92) in de Pauwhoek, op 700 meter ten zuiden van de kerk van Torhout.

De molen werd kort voor 1799 gebouwd.

We zien hem aangeduid, telkens zonder benaming, in de Atlas der Buurtwegen (ca. 1842) met het rond grondoppervlak van een stenen windmolen, op de topografische kaart van Vandermaelen (ca. 1850) en op de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855).

- Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Beernaert-Doyen Carolus, de weduwe en de kinderen (Lucie, één van de kinderen, overleed op 28.06.1849), molenarin te Torhout (dit volgens akte voor notaris Vanderespt van 25 ventôse jaar 7, is 15.03.1799).
- 1872, erfenis: a) Beernaert Louisa en b) Beernaert Mathilde (overlijden van de weduwe Doyen van Carolus Beernaert)
- 29.03.1876, verkoop: Vanthournout-Deketelaere Franciscus, landbouwer te Torhout (notaris Dieryckx)
- 15.04.1897, begin vruchtgebruik: a) Vanthournout-Deketelaere Franciscus, de weduwe (voor 1/2 volle eigendom + 1/4 vruchtgebruik), molenarin te Torhout en b) Vanthournout Richard '(voor 1/4 volle eigendom + 1/4 naakte eigendom), molenaar te Torhout (overlijden van Franciscus Vanthournout)

De windmolen werd in 1917 door de Duitsers gedynamiteerd.

Van de molen is ons slechts één afbeelding bekend: een prentkaart, uitgegeven door Nels uit Brussel waarbij we de molen Beernaert in de verte zien. Op de voorgrond zien we de fabriek "Tissage Thouroutoise". Op de plek van dit pand aan de oostzijde van de Rijselstraat kwam later de Rijksmiddelbareschool. De foto is dus gemaakt vanaf de Rijselstraat kijkend naar het oosten. De molen in de verte was aldus de molen Beernaert in de Lichterveldestaat. We bemerken dat hij met een gaanderij was uitgerust.

Lieven DENEWET, Herman HOLEMANS & Leo VAN DER DRIFT

Werken
Roger Haelewijn, Torhout onder het Frans bestuur, Brussel, Gemeentekrediet, 1966.
Roger Haelewijn, Torhout onder het Hollands bestuur, Torhout, 1967.
Michiel Mestdagh, Archief beelden Torhout, Gent, 2002.
Michiel Mestdagh, Torhout. De geschiedenis van een stad, Torhout, 2000.
Michiel Mestdagh, Torhout, 1750-1950. Twee eeuwen stadsgeschiedenis, Brugge, 1989.
Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten S-U, Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2003.
P. Vanneste m.m.v. S. Moeykens & T. Callens, Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Torhout, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL28, 2007.
Stichting Levende Molens, "Molens van den Grooten Oorlog", Roosendaal, 2014 (met een close up van de nog onbeschadigde molen).

Mailberichten
John Verpaalen, Roosendaal, 30.05.2014.